Death Note (デスノート, Desu Nōto?, azərb. Ölüm dəftəri) — Tsuqumi Oba (yazıçı) və Takeşi Obata (rəssam) tərəfindən yaradılmış 13 cildlik manqa və eyni adlı anime serial, bir neçə tam metrajlı və bədii film, ranobe və videooyunlar.
| Death Note | |
 Birinci cildin qapağı
| |
|
デスノート (Death Note) | |
|---|---|
| Janr | psixoloji triller, fövqəltəbii, detektiv, cinayət, dram |
| Manqa | |
| Death Note | |
| Manqaka |
Tsuqumi Oba (məzmun), Takeşi Obata (qrafika) |
| Nəşriyyat |
 Shueisha
|
| Tərcüməçi nəşriyyat |
  Viz Media (ingiliscə)
 (rusca)  (türkcə) |
| Jurnal | |
| Demoqrafiya | şonen |
| Nəşr tarixi | 2004, fevral - 2006, oktyabr |
| Cildlər | 12 əsas cild + əlavə «How to Read» cildi |
| Fəsil sayı | 108 əsas + pilot + xüsusi + 2 əlavə fəsil |
| Anime | |
| Death Note | |
| Rejissor | |
| Studiya | Madhouse |
| Kanal |
Nippon TV 2x2, , |
| Buraxılış tarixi | 3.10.2006 - 26.06.2007 |
| Vaxt | 22 dəq. |
| Seriyalar | 37 |
| Anime | |
| Rejissor | Süsuke Kaneko |
| Studiya | Warner Bros |
| Vaxt | 126 dəq. |
| Anime | |
| Death Note: The Last Name | |
| Rejissor | Süsuke Kaneko |
| Vaxt | 141 dəq. |
| Anime | |
| Rejissor | Hideo Nakata |
| Vaxt | 128 dəq. |
| Anime | |
| Death Note yenidən yazmaq: Tanrı gözləri ilə | |
| Rejissor | Tetsuro Araki |
| Ssenarist | Tosiki İnoue |
| Vaxt | 130 dəq. |
| Anime | |
| Death Note yenidən yazmaq: L-ın xələfi | |
| Rejissor | Tetsuro Araki |
| Ssenarist | Tosiki İnoue |
| Vaxt | 100 dəq. |
| Manqa | |
| Death Note Başqa dəftər: Los Anceles BB qətləri | |
| Manqaka | İsin Nisio |
| Nəşriyyat | Shueisha |
| Nəşr tarixi | 1.8.2006 |
| Cildlər | 1 |
| Manqa | |
| Manqaka | M |
| Nəşriyyat | Shueisha |
| Demoqrafiya | detektiv, triller |
| Cildlər | 1 |
| Video oyun | |
| Death Note: Kira oyunu | |
| Hazırlayan | Konami |
| Nəşr edən | Konami |
| Janr | |
| Platforma | |
Manqanın 108 fəsili əvvəldən Shueisha nəşriyyatın tərəfindən çap edilən jurnalında 2003-cü ilin dekabr ayından bəri 2006-cı ilin may ayına gədər nəşr edilmişdir. Bundan əlavə, manqa Yaponiyada 12 cild tankobon şəkildə 2004-cü ilin may ayından bəri 2006-cı ilin oktyabr ayına qədər çap edilmişdir.
Məzmun
Orta məktəb şagirdi 17 yaşlı Yaqami Layt (yap. 夜神 月; bəzi tərcümələrdə Layt Yaqami ing. Light Yagami) Ryuk adlı ölüm tanrısının əyləncə xatirinə dünyaya atdığı Death Note adlı dəftəri tapır. Kimin adı bu dəftərə yazılsa həmin adam 40 saniyə içində ölür. Ancaq gərək adı yazarkən həmin insanın üzünü də xəyalından keçirəsən. Bundan əlavə həmin dəftərə bir dəfə də olsun ad yazan şəxs öldüyü zaman nə cənnətə, nə də cəhənnəm gedir. Light bu dəftərdən dünyanı pislikdən xilas etmək üçün istifadə etməyə başlayır. O, günahkar hesab etdiyi insanların adını bu dəftərə yazır. İnsanlar Kira əfsanəsi uydururlar. Guya tanrı yer üzünə enibdir. Polis ölümlər arasında əlaqə olduğunu hesab edir və dünyanın ən yaxşı 3 dedektifindən biri olan L-i istintaqın başına keçirirlər. Digər 2 dedektif də fərqli adlarla L-dən başqası deyil. Beləliklə Kira (yəni Layt) və L arasında inanılmaz ağıl oyunları başlayır. Kim digərinin şəxsiyyətini öyrənsə, o da qalib gələcək.
Media
Manqa
Death Note əvvəldən 2003-cü ilin dekabr ayından etibarən Shueisha nəşriyyatın tərəfindən çap edilən jurnalında serial şəkildə nəşr edilmişdir. Serial başa çatanda o, 108 fəsildən ibarət idi. Bütün fəsillər 12 ayrı tankobona yığılıblar. 2008-ci ilin fevralında, manqa epiloqun çıxmasından iki ildən sonra xüsusi üzə çıxdı.Akamaru Jump jurnalında bir neçə Death Note yumoristik yonkoma dərc edilmiş. Bundan əlavə Weekly Shōnen Jump Gag Special 2005-də bir neçə Death Note yonkama olmuş.
Pilot fəsili
Pilot fəsili 2003-cü ildə jurnalın 36-cı nömrəsində çıxmış. O cümlədə, bu fəsil soraq kitabçasının tərkibinə əlavə edilib. Bu fəsildə yaradıcıların bəzi manqanın əsas hissədə istifadə edilməyən fikirləri və məfhumları görmək olar. Məsələn üçün, baş personaj daha cavan idi və onun Ölüm dəftərdən başqa Ölüm pozanı də var idi (bu pozan ilə ölənləri canlandırmaq olardı). Şiniqami və Death Notenin bəzi qaydaları isə əsas serialda saxlanıldı.
Soraq kitabçası
2006-cı ilin oktyabrın 13-də manqa üçün soraq kitabçası nəşr olunmuş. Onu Death Note 13: Necə oxumaq (ing. Death Note 13: How to Read) adlandırıblar. Bu soraq kitabçası manqanın 13-cü cild kimi sayılır, lakin orada hekayənin davamı yoxdur. Bu cildin içində manqanın pilot fəsili və əsas personajların anketləri kimi əlavə məlumat var.
Post Series — One Shot
Post Series — One Shot manqanın rəsmi davamıdır. Bu tək fəsildə Death Note ilə bağlı olan yenidən üzə çıxan cinayətlər haqqında söhbət gedir.
L FILE No. 15
L FILE No. 15 adlı kitab L: Dünyanı dəyişmək filmi ilə eyni zamanda üzə çıxdı. O, manqanın iki qısa fəsildən və filmdə L rolu oynayan Keniçi Matsuyama aktyorun fotolardan ibarətdir.
Anime
Ümumilikdə 37 iyirmi dəqiqəlik seriyadan ibarət olan, anime serialın cizgi studiyası Madhouse, rejissyoru isə Tetsuro Araki idi. Bu serialın orijinal yayımı 2006-cı ilin oktyabrın 3-də başıladı, 2007-ci ilin iyunun 26-da isə sona çatdı. Məzmun manqada kimi 2003-cü ildə yox, 2006-cı ildə başlayır. Serial Nippon TV kanalında "hər çərşənbə axşamı saat 23:34-də" göstərilirdi. Onun prodüserləri Madhouse, Nippon Television, Shueisha, D. N. Dream Partners və VAP idilər.
Death Note yenidən yazmaq: Tanrı gözləri ilə
İkisaatlıq Death Note yenidən yazmaq: Tanrı gözləri ilə (DEATH NOTE リライト·幻視する神, Desu Nōto Riraito: Genshisuru kami?) adlı xüsusi televiziya buraxılışı 2007-ci ilin avqustun 31-də saat 20:00-da Yaponiyanın Nippon Television kanalında göstərilmişdi. Bu xüsusi verilişdə birinci 25 seriyanın məzmunu yenidən Ryuk adından anlatılır. Bu verilişdə bəzi səhnələrdə dəyişiklər və bir neçə yeni səhnələri görmək olar.
Death Note yenidən yazmaq: L-ın xələfi
Death Note yenidən yazmaq: L-ın xələfi (DEATH NOTE リライト2 Lを継ぐ者, Desu Nōto Riraito 2: L o Tsugu Mono?) adlı xüsusi veriliş Yaponiyanın NTV kanalında 2008-ci ilin avqustun 22-də göstərilşdi. Bu xüsusi verilişdə serialın axırıncı 12 seriyanın məzmunu qismən anlatılır.
Filmlər
Death Note manqası əsasında üç film çıxmış. 2006-cı ildə çıxan birinci və ikinci filmin rejissyoru Süsuke Kaneko, 2008-ci ildən çıxan üçüncü filmin rejissyoru isə Hideo Nakata idi. Hər üç filmin kompüter qrafikasın prodüseri Digital Frontier, distribyüterı isə Warner Bros. Pictures Japan idi. Birinci film 2006-cı ilin iyunun 17-də Yaponiya kinoteatrlarda göstərilməyə başlamışdı və orada iki xəftə ərzində Da Vinçi şifrəsi filmini ikinci yerdə saxlaya birinci yeri tuturdu. Birinci filmin sikvelı, Death Note: Son ad ilk dəfə Yaponiyada 2006-cı ilin noyabrın 3-də göstərilmişdi.L: Dünyanı dəyişmək adlı spin off 2008-ci ilin fevralın 9-da çıxmış.
2007-ci ildə Malaziyanın The Star jurnalında çıxan məqalədə yazılmışdı ki, ABŞ-də 10-dan çox film kompaniya çəkməsində marağlanır. 2009-cu ilin aprelın 9-da Variety jurnalı elan etdi ki Warner Bros. ABŞ-də çəkmək üçün Death Note manqanın müəllif hüquqları əldə etdi. Warner Bros. manqanı film üçün ssenariyə uyğunlaşdırmağa üçün Çarli və Vlas Parlapanids ssenari müəllifləri çağırdı. 2011-ci ilin yanvarın 13-də elan olundu ki, filmin rejissoru Şeyn Blek, onun ssenarisi isə Entoni Baqarozzi və Çarlz Mondray tərəfindən yazılır.Warner's studios planlarında Yaqaminin fon hekayəsini dəyişmək, ədalətli əvəzinə onu intiqamlı eləmək və bundan əlavə şinigamilərin məzmundan çıxarılması var idi. Blek bu dəyişiklərə əleyhinə idi və onlar üçün yol verilmədi. 2013-cü ilin aprelində Blek öz intervyuda təsdiqlədi ki, o hələ də bu filmin üzə işləyir. Lakin, 2014-cü ilin iyulun 8-də Bleeding Cool elan etdi ki, filmin rejissoru kimi Şeyn Blekı Qus Van Sent və onunla birlikdə Den Lin, Duq Devison və Brayan Vitten əvəzləyəcəklər, prodüserlər isə Vertigo Entertainment, Witten Pictures və Lin Pictures olacaqlar.
Birinci film. Death Note
Manqanın əsasında çəkilən birinci film Yaponiyada 108-ci fəsilin ilk çapından iki aydan sonra çıxdı.
İkinci film. Death Note: Son ad
İkinci film birinci filmin davamıdır və onun kimi də manqa əsasında çəkdiyinə baxmıyaraq, orada olanları dəqiq təkrar göstərmir.
Üçüncü film. L: Dünyanı dəyişmək
L bir bioloji terrorçu qrupun qarşısını alır.
Kitablar
Death Note Another Note: The Los Angeles BB Murder Cases
Manqanın prikvelı olan, Nisio İsin yazığı, Death Note Another Note: The Los Angeles BB Murder Cases adlı ranobe Shueisha tərəfindən 2006-cı ilin avqustun 1-də nəşr olundu.
L: Dünyanı dəyişmək
L: Dünyanı dəyişmək filmini M ləqəbli müəllif kitaba adaptasiya eləmiş. Bu adaptasiya 2007-ci ilin dekabrın 25-də çap olunmuşdu.
Oyunlar
Death Note Kira Game
Death Note Kira Game Death Note Kira Game (デスノート キラゲーム, Desu Nōto Kira Gēmu?) adlı vido oyun Konami şirkətin tərəfindən üçün 2007-ci ilin fevralın 15-də buraxılmışdı.
Death Note — L’s Successors
2007-ci ilin iyulun 12-də Yaponiyada manqanın ikinci hissəsinin əsasında, Death Note: Successors to L (デスノート Lを継ぐ者, Desu Nōto Eru o Tsugu Mono?) adlı oyunun sikvelı üzə çıxmış.
L the Prologue to Death Note: Spiraling Trap
Üçüncü, L the Prologue to Death Note -Spiraling Trap- (L the proLogue to DEATH NOTE -螺旋の罠-, L the proLogue to DEATH NOTE -Rasen no Wana-?) adlı oyun isə isə Yaponiyada Nintendo DS üçün 2008-ci ilin fevralın 7-də çıxşmış.
Qanunilik
Yasaqlar və yasaq etmə cəhdləri
2005-ci ildə Çin Xalq Respublikasının əyalətin paytaxtı olan Şenyan şəhərinin məktəb rəsmiləri Death Noteni qadağan etdilər. Tələb olunan səbəb o idi ki, şagirdlər öz dəftərləri Death Notenə oxşadırdılar və orada öz tanışların, düşmənlərin və müəllimlərin adları yazdırırdılar. Qadağa şagirdlərin "fiziki və ruhi sağlamlığı" "günahsız uşağları düz yolundan çıxardan, ağılları və ruhları korlayan" materiallardan qorumağa üçün layihələşdirilib.Conatan Klementin fikrinə görə, Çin rəsmiləri bunu "mövhumatlara" görə və eyni zamanda Death Noten qeyri qanuni çaplarına qarşı eləmişlər. Bu yasaq Çinin başqa şəhərlərinə, o cümlədə Pekinə, Şanxaya və Qansu əyalətində yerləşən Lançjou şəhərinə də genişləndirilmişdi.Death Noten çin dilində qanuni tərcümələri Honkonqda və Tayvanda nəşr olunurlar.
2007-ci ildə Tayvanın təhsil bürosu valideynləri manqadan gələn "mənfi təsiri" hqqında xəbərdar etdilər.
2010-cu ilin mayında ABŞ Nyu Meksiko ştatının Albukerke şəhərin dövlət məktəbləri Death Noteni dairə məktəblərində qadağan etməyə üçün məhkəmə dinləməsi keçirtdilər. Təkif üçün anonim şəkildə səsvermə aparıldı və ona qarşı səslərinə görə o, qəbul edilmədi.
Təqlid etmə cinayətləri və yamsılamalar
Death Note dünya ətrafında müxtəlif təqlid etmə cinayətlərin səbəbi olub.
2007-ci ilin sentyabrın 28-də Belçikada avropoid kişinin natamam meyitin yanında latın əlifbayla "Watashi wa Kira dess", yəni "Mən Kirayam" (私はキラです watashi wa Kira desu) yazılmış 2 yazı tapılmış. Bu qətli Belçika KİV-lərdə "Mangamoord" (yəni nid. manqa qətli) adlandırırdılar. 2010-cu ildə bu qətlnən əlaqəli olaraq dörd adam həbs olunublar.
ABŞ-nin Virciniya ştatında yerləşən Riçmond şəhərinin Franklin Hərbi Akademiyasında oxuyan orta siniflərin şagirdi 2007-ci ildə içində məktəbin digər şagirdlərinin adları yazılmış olan Death Noten təqlidi ilə saxlanılıb. Məktəb direktoru bu şagirdin valideynlərinə yazdığı məktubda bir qeyri rəsmi "Death Note saytına" diqqət çəkti. Bu saytında istədiyin adamı öldürmək üçün onun adını və ölüm səbəbini yazmq olardı.
İstinadlar
- . . 2022-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 6 noyabr, 2014.
- . Anime News Network. February 3, 2008. June 11, 2009 tarixində . İstifadə tarixi: June 7, 2009.
- Ohba, Tsugumi. . Viz Media. 2008. səh. . ISBN 1-4215-1888-0.
- Ōba, Tsugumi. Death Note 13: How to Read. . 2008. səh. 59. ISBN 4-08-874095-5.
- Myanimeliste.net (redaktor ). . 2021-04-17 tarixində . İstifadə tarixi: 10 noyabr, 2014.
- Myanimeliste.net (redaktor ). . 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 12 noyabr, 2014.
- (PDF). Nippon Television. səh. 17. November 6, 2006 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 6, 2006.
- (Japanese). Nippon Television. October 8, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 28, 2007.
- . Anime News Network. July 12, 2007. July 7, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: July 13, 2007.
- . Anime News Network. July 25, 2008. June 11, 2009 tarixində . İstifadə tarixi: June 7, 2009.
- . Anime News Network. June 27, 2006. December 31, 2006 tarixində . İstifadə tarixi: December 18, 2006.
- . Anime News Network. September 28, 2006. August 14, 2009 tarixində . İstifadə tarixi: June 27, 2009.
- . Anime News Network. July 30, 2007. July 6, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: June 27, 2009.
- . Deadline.com. 2011-01-13. 2011-07-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-01-14.
- . Tokyofever via Variety. January 18, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 13, 2011.
- . 2021-01-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-02-11.
- . 2014-02-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-06.
- . İstifadə tarixi: 2014-07-09.
- . Anime News Network. May 9, 2006. November 13, 2006 tarixində . İstifadə tarixi: December 7, 2006.
- (Japanese). Shueisha. December 5, 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 21, 2006.
- (Japanese). . December 23, 2008 tarixində . İstifadə tarixi: September 4, 2009.
- . GameSpot. October 29, 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 17, 2007.
- ↑ (Japanese). Konami. May 8, 2015 tarixində . İstifadə tarixi: February 3, 2007.
- . Anime News Network. December 17, 2007. December 19, 2007 tarixində . İstifadə tarixi: December 17, 2007.
- (Chinese). Xihuanet. January 11, 2005. December 25, 2008 tarixində . İstifadə tarixi: September 4, 2008.
- . Anime News Network. February 6, 2005. September 15, 2008 tarixində . İstifadə tarixi: August 27, 2008.
- . ComiPress. March 26, 2007. February 27, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: August 27, 2008.
- . Reuters. May 15, 2007. June 18, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: May 15, 2007.
- Weifeng, Liu. . . May 26, 2007. September 28, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: May 27, 2007.
- ↑ Clements, Jonathan. "Manga Pulse" (35). . August 2007: 19.
- Jie, Xiao. . Xinhuanet. May 15, 2007. October 21, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: August 27, 2008.
- MacDonald, Heidi. . . May 15, 2007. June 17, 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 28, 2008.
- . ComiPress. June 5, 2007. February 27, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: June 15, 2008.
- . Anime News Network. 2007-10-12. 2021-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-04.
- . Anime News Network. 2010-05-10. 2014-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-04.
- . . October 1, 2007. June 13, 2013 tarixində . İstifadə tarixi: January 4, 2010.
- . Anime News Network. 2007-11-27. 2014-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-04.
- . Anime News Network. 2010-09-20. 2015-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-04.
- . Anime News Network. November 22, 2007. April 7, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: May 24, 2008.
Xarici keçidlər
- 2005-05-27 at the Wayback Machine (yap.)
- (yap.)
- (yap.)
- (yap.)