Dərə hamamı — XIX əsrdə Şəkidə tikilmiş abidə.Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun ərazisində yerləşir. Hazırda yararsız haldadır.
| Dərə hamamı | |
|---|---|
 | |
| 41°12′12″ şm. e. 47°10′45″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan
|
| Şəhər |
 Şəki
|
| Yerləşir | Hüseyn Əkbərov küçəsi, 5 |
| Aidiyyatı | Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
| Tikilmə tarixi | XIX əsr |
| Vəziyyəti | yararsız haldadır |
| Rəsmi adı: Historic Centre of Sheki with the Khan’s Palace | |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | (ii)(v) |
| Təyin edilib | 2019 |
| İstinad nöm. | |
| Dövlət | Azərbaycan |
| Region | Avropa |
| İstinad nöm. | 4981 |
| Kateqoriya | Hamam |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Hamam, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə ölkə əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
2019-cu il iyulun 7-də "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi" UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib. Şəki şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşən Dərə hamamı da Ümumdünya İrsinə daxildir.
Haqqında
1870-ci illərdə sahibkar Məmmədnəbi 6 metr dərinlikdə torpağı qazdıraraq Dərə hamamını tikdirib. Hamam iki böyük zaldan və köməkçi otaqlardan ibarətdir. Hamamın çöl və ya bayır salon adlanan salonu, yuyunmaq üçün nəzərdə tutulmuş bir qrup başqa otaqları var. Soyunma otaqları köməkçi otaqlar vasitəsilə yuyunma salonuna birləşir. Hər salon yuxarıdan günbəzlə örtülüb. Günbəzlərdə işıq düşməsi üçün kiçik deşiklər var. Sabunlanma bölməsinin əks tərəfindən köməkçi binalara soyuq və isti su hovuzları birləşir. Bu hovuzlara "xəzinə" deyilir. Hamama su saxsı borular vasitəsilə yaxınlıqdakı qədim su kəmərindən verilib. Hamam 1980-ci illərə qədər fəaliyyət göstərib. Ümumi sahəsi 89 kvadratmetrdir. Soyunma otağı, çimmə otağı, bir nömrə və dəhlizdən ibarətdir. Soyunma yerinin sahəsi 120 kvadratmetrdir - eni 10 metr, uzunluğu 12 metr, hündürlüyü 13 metr. Nömrənin sahəsi 12 kvadratmetrdir - eni 3 metr, uzunluğu 4 metr. Çimmə otağının sahəsi 50 kvadratmetrdir - eni 5 metr, uzunluğu10 metr, hündürlüyü 8 metr. Divarın qalınlığı 80 santimetrdir. Bina bayırdan yer səviyyəsindən 6 metr aşağıdadır.
Hamam, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
2001-ci ildən Şəki şəhərinin tarixi hissəi UNESCO-nun Ümumdünya İrsi siyahısına namizəd seçilib. 2019-cu il iyulun 7-də "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi" UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib. Qərar Bakı Konqres Mərkəzində keçirilən UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin 43-cü sessiyasında qəbul olunub. Şəki şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşən Dərə hamamı da Ümumdünya İrsinə daxildir.
Son vaxtlar istifadə olunmadığı üçün yararsız hala düşüb və dağılma təhlükəsi var.
Həmçinin bax
İstinadlar
- (PDF). mct.gov.az. 28 oktyabr 2015. 23 oktyabr 2018 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- ↑ . sheki.heritage.org.az. 12 mart 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- (ing. ). whc.unesco.org. 2019. 8 iyul 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- ↑ . xezerxeber.az. 30 sentyabr 2019. 3 mart 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- . faktxeber.com. 6 avqust 2011. 3 mart 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2020.
- (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-30.
- (ingilis). unesco.org. 2019. 2022-03-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-14.
- (az.). Amerikanın Səsi. 2019-07-07. 2021-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-30.