Caved Kərim (ing. Jawed Karim; 28 oktyabr 1979, Merzeburq[d], ADR) — ABŞ proqram mühəndisi və internet sahibkarı. O, "YouTube" video platformasının həmtəsisçilərindən biri, həmçinin veb-sayta video yükləyən ilk şəxsdir. 23 aprel 2005-ci ildə platformaya yüklədiyi "Me at the zoo" adlı 19 saniyəlik video 20 avqust 2024-cü ilin statistikasına görə 330 milyondan çox baxış sayını keçib. Kərim "PayPal"da çalışdığı vaxt burada veb-saytın digər iki həmtəsisçisi [ing.] və Çad Harli ilə tanış olmuş, o, bu vaxt ərzində veb-saytın dələduzluqla mübarizə sistemi də daxil olmaqla bir çox əsas komponentlərini dizayn etmişdir.
Caved Kərim | |
---|---|
| |
Doğum tarixi | 28 oktyabr 1979 (45 yaş) |
Doğum yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | informatik, sahibkar, YouTuber, televiziya prodüseri[d], proqram təminatı mühəndisi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Erkən həyatı və təhsili
Caved Kərim 28 oktyabr 1979-cu ildə Şərqi Almaniyanın Merzeburq qəsəbəsində doğulub. Onun anası alman, atası banqladeşlidir. Atası ABŞ mərkəzli 3M şirkətində tədqiqatçı, anası Kristine isə Minnesota Universitetində biokimya alimidir. Kərimin özündən kiçik bir qardaşı var. O, böyüyən ksenofobiya səbəbi ilə 1980-ci illərin əvvəlində ailəsi ilə bərabər Almaniyanın daxili sərhədini keçmiş, beləcə uşaqlığını Qərbi Almaniyanın Noys şəhərində keçirmişdir. Kərim orada da ksenofobiyaya məruz qalır, nəticədə 1992-ci ildə onlar Minnesota ştatının paytaxtı Sent-Pol şəhərinə köçürlər.
Kərim 1997-ci ildə [ing.] bitirmiş,Urbana-Şampeyn İllinoys Universitetinə daxil olmuşdur.PayPalda erkən işçi olmaq üçün məzun olmadan əvvəl universiteti tərk etdi. Kurs işinə davam etdi, kompüter elmləri üzrə bakalavr dərəcəsini aldı. Ardından Stenford Universitetindən kompüter elmləri üzrə magistr dərəcəsi aldı. Kərim ingilis dilindən əlavə, alman və banqladeş dillərini də bilir.
Karyerası
Kərim universitetdə [ing.] şirkətində staj keçirdi, o, burada [ing.] məlumatları da daxil olmaqla həcmin göstərilməsi üçün çox böyük məlumat dəstləri üçün 3D voksel məlumatların idarə edilməsi üzərində işləmişdir. 2002-ci ildə "PayPal"da işlədiyi vaxt o, Çad Harli və [ing.] ilə tanış olmuşdur. Onlar üç il sonra, 2005-ci ildə "YouTube" video paylaşma platformasını qurmuşdurlar. Kərim 23 aprel 2005-ci ildə (Sakit okean vaxtı ilə; ümumdünya vaxtı ilə 24 aprel 2005-ci ildə) "YouTube"da "jawed" adlı ilk istifadəçi hesabını yaratmış və eyni gün veb-saytın ilk videosu olan "Me at the zoo" adlı videonu platformaya yükləmişdir.
Şirkəti təsis etdikdən sonra Çad Harli və Stiv Çen platformanın konsepsiyasını və veb-saytı inkişaf etdirdikdən sonra Kərim platformada məsləhətçi kimi fəaliyyət göstərmiş və Stenford Universitetinə kompüter elmləri üzrə magistr təhsili üçün qeydiyyatdan keçmişdir. Veb-sayt 2005-ci ilin fevralında təqdim olunduğu vaxt Kərim işçi olmamağa və sadəcə qeyri-rəsmi məsləhətçi kimi fəaliyyət göstərməyə razı olmuş və diqqətini dərslərinə yönəltdiyini bildirmişdir. Nəticə olaraq Harli və Stiv ilə müqayisədə şirkətdə çox aşağı səhm almışdır.
O, şirkətdəki kiçik roluna görə "YouTube"un 2006-cı ildə "Google" tərəfindən satın alınmasına qədər üçüncü qurucu ortaq olaraq ictimaiyyətdə çox tanınmırdı. Şirkətdəki səhmlərinin az olmasına baxmayaraq, satınalma hələ də kifayət qədər böyük idi və "Google"-un o zaman ki bağlanış səhm qiymətinə əsasən təxminən 64 milyon dollar dəyərində 137.443 səhm əldə etmişdir.
2006-cı ilin oktyabrında Urbana-Şampeyn İllinoys Universitetində illik ACM Konfransında "YouTube"un tarixi haqqında "YouTube From Concept to Hyper growth" adlı bir mülahizə oxumuşdur. Kərim 2008-ci ilin mayında universitet tarixində 136-cı və ən gənc başlanğıc məruzəçisi kimi yenidən [ing.] dönmüşdür.
İnvestisiyalar
2008-ci ilin martında ortaqları [ing.] və [ing.] ilə birlikdə "Youniversity Ventures" (hal-hazırda "YVentures" olaraq bilinir) adlı bir vençur fondu qurmuşdur. Kərim "Airbnb"nin ilk investorlarından biri olmuş və şirkətin 2009-cu ilin aprelindəki ilkin raunduna sərmayə qoymuşdur. "Y Ventures" həmçinin "[ing.]", "Reddit" və "[ing.]" kimi platformalara da sərmayə qoymuşdur.
"YouTube"a verilən cavablar
Kərim müxtəlif vaxtlarda "Me at the zoo" videosunun təsvir hissəsi vasitəsilə "YouTube"un qərarlarını tənqid edir.
6 noyabr 2013-cü ildə "YouTube" videolarına şərh yazmağı "Google+" hesabı vasitəsilə mütləq hala gətirmişdir. Bu qərar "YouTube" ictimaiyyətinin böyük etirazına səbəb olmuşdur. Dəyişikliyin geriyə qaytarılması üçün onlayn bir petisiya 240.000-dən çox imza toplamışdır. "Google"un bu qərarına cavab olaraq Kərim "YouTube" hesabında bunları yazmış: "Bir videoya şərh yaza bilməyim üçün nəyə görə "Google+" hesabına ehtiyacım olsun ki?" və videosunun təsvirini bu formada dəyişdirmişdir: "Mən "Google+" hesabı istəmədiyim üçün artıq burada şərh yaza bilmirəm".
"Google" "YouTube" icmasının etirazlarına cavab olaraq istifadəçiləri öz gerçək adlarından istifadə etməyə məcbur etdiyinə görə açıq şəkildə üzr istəmiş, bu da "Google+"un inteqrasiyasının "YouTube" istifadəçiləri arasında populyarlıq qazana bilməməsinin səbəblərindən biri olmuşdur. "Google" daha sonra "YouTube"dan başlayaraq bütün xidmətlərində "Google+" istifadəsi tələbini ləğv etdi. "Google" 2018-ci ilin oktyabrında geniş istehlakçı və ya tərtibatçı qəbuluna nail ola bilmədiyi üçün "Google+"u birdəfəlik bağlayacağını açıqladı və xidməti 2019-cu ilin 2 aprelində şəxsi hesablar üçün ləğv etdi.
2021-ci ilin noyabrında "Me at the zoo" videosunun təsvirini yeniləyərək "Elə güman edirəm ki, hər bir YouTuber bəyənməmə saylarını silməyinizin axmaq bir fikir olduğu ilə mənimlə həmfikirdirlər. Təkrar cəhd et, YouTube🤦♂️." cümlələrini qeyd etmişdir. Bir neçə gün sonra o, videonun təsvirini bu qərarı daha geniş tənqid etmək üçün təkrar yeniləmişdir.
Həmçinin bax
Qeydlər
- Mənbələr ailənin Şərqi Almaniyadan Qərbi Almaniyaya köçdüyü tarix ilə bağlı fərqli versiyalar verir. "The New York Times" qəzeti 1980,[ing.] qəzeti 1981-ci ilin yay sonunda "Die Welt" qəzet isə bu tarixin 1982-ci il olduğunu bildirir.
İstinadlar
- ↑ Asmelash, Leah. . CNN. April 23, 2020. April 23, 2020 tarixində . İstifadə tarixi: March 16, 2023.
- ↑ Karim, Jawed. (ingilis). YouTube. April 23, 2005. December 19, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: September 1, 2021.
- . . May 15, 2024 tarixində . İstifadə tarixi: June 29, 2024.
- . Real Leaders (ingilis). April 14, 2018. July 18, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 26, 2021.
- . USA Today. August 5, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: July 22, 2017.
-
↑ Keese, Christoph. . Die Welt (alman). October 22, 2006. February 16, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: August 20, 2017.
Der andere heißt Jawed Karim und wurde 1979 in Merseburg/DDR geboren. Sein Vater kam aus Bangladesch, seine Mutter aus dem Harz. Die Karims waren als Ausländer verpönt und wanderten deswegen 1982 in den Westen aus. In Neuss schlug ihnen wieder Fremdenhass entgegen; deshalb zogen sie in die USA
- ↑ Helft, Miguel. . The New York Times. October 12, 2006. August 15, 2023 tarixində . İstifadə tarixi: February 22, 2017.
- ↑ Rahman, Muhit. . Star Weekend Magazine. December 8, 2006. April 29, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 20, 2017.
- Christensen, Tesha M. . Monitor St. Paul. September 5, 2016. August 20, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: August 20, 2017.
- (Press-reliz). University of Illinois Urbana-Champaign. March 27, 2007. August 21, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: August 20, 2017.
- . Stanford Magazine. January 2007. May 14, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 9, 2017.
- . archive.thedailystar.net. June 29, 2024 tarixində . İstifadə tarixi: April 3, 2021.
- . September 19, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 24, 2016.
- 6 iyul 2012 tarixindən Wayback Machine saytında iyul 6, 2012, at the Wayback Machine, USA Today, November 21, 2005
- . citizenevidence.amnestyusa.org. November 18, 2020 tarixində . İstifadə tarixi: June 2, 2018.
- . Silicon Valley Watcher. April 2, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: June 19, 2016.
- Helft, Miguel. . The New York Times. February 7, 2007. March 27, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: February 22, 2017.
- 13 may 2008 tarixindən Wayback Machine saytında may 13, 2008, at the Wayback Machine, University of Illinois
- 11 aprel 2009 tarixindən Wayback Machine saytında aprel 11, 2009, at the Wayback Machine, University of Illinois, may 13, 2007.
- . . March 20, 2008. August 26, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: May 2, 2013.
- Gallagher, Leigh. The Hustle // . Houghton Mifflin Harcourt. February 14, 2017. səh. 31. ISBN 978-0-544-95387-1. June 29, 2024 tarixində . İstifadə tarixi: November 8, 2017.
- . www.yventures.com. May 11, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 19, 2020.
- . CNN. July 23, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: September 10, 2014.
- Cheredar, Tom. . VentureBeat. November 8, 2013. September 9, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: November 11, 2013.
- . Slate. September 20, 2014 tarixində . İstifadə tarixi: September 13, 2014.
- . VentureBeat. July 27, 2015. August 11, 2015 tarixində . İstifadə tarixi: August 8, 2015.
- . CNN. October 18, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: October 8, 2018.
- . October 8, 2018. October 8, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: October 8, 2018.
- . thehackernews.com. June 21, 2020 tarixində . İstifadə tarixi: June 15, 2020.
- . Wired. August 3, 2020 tarixində . İstifadə tarixi: June 15, 2020.
- Welch, Chris. . The Verge (ingilis). April 2, 2019. February 13, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: February 12, 2021.
- Li, Abner. . (ingilis). November 14, 2021. November 22, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 16, 2021.
- Vincent, James. . The Verge (ingilis). November 17, 2021. November 17, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 18, 2021.
Xarici keçidlər
- – "The News-Gazette" (16 oktyabr 2006)