Cənubi Sendviç adaları (ing. South Sandwich Islands) — Subantarktika qurşağında, Atlantik okeanın cənubunda yerləşən arxipelaq. Cənubi Georgiya adasından 570 km cənub-şərqdə yerləşir. Arxipelaq 11 vulkan məşəlli kiçik ada, çoxlu sayda adacıqlar və qayalıqlardan ibarətdir. Arxipelaq rayonunu bəzən Cənub okeanına aid edirlər. Skotia dənizinin şərq sərhəddi hesab edilir.
| Cənubi Sendviç adaları | |
|---|---|
| ing. South Sandwich Islands | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 11 |
| Ən böyük adası | Monteqyo |
| Ümumi sahəsi | 310 km² |
| Hündür nöqtəsi | 1310 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| 58°25′00″ c. e. 26°23′00″ q. u. | |
| Ölkə | Cənubi Georgiya və Cənubi Sendviç adaları |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İnzibati cəhətdən Britaniya dəniz ərazilərinin Cənubi Georgiya və Cənubi Sendviç adaları ərazisinə daxil edilir. Folklend adaları və Cənubi Georgiya ilə birlikdə Argentina tərəfdən ərazi iddiası qaldırılmışdır. Argentina bölgəni öz ərazisi hesab edir.
Ümumi məlumat
Arxipelaq 310 km² sahəyə malikdir. Çoxu vulkan məşəllidir. Monteqyo adası arxipelaqın ən böyük adasıdır. Adada arxipelaqın ən hündür nöqtəsi olan Belinda dağı (1372 m) yerləşir. Adalar dağlıqdır və il boyu buzlaqlarla örtülü olur (bir qismi). Arxipelaqın yazınlığından keçir. Arxipelaqın özü isə Cənubi Antil silsiləsinin bir hissəsidir.
Subntarktik qurşaqda yerləşir. Küləklər il boyu müşahidə edilir. Temperatur il boyu 0°-dən aşağı olur. Çiçəkli bitkilərə rast gəlinmir. Burada ancaq Mamır və Şibyələrə rast gəlinir. Daimi sakinləri quşlar (pinqvin) və suitilərdir.
Arxipelaqa daxil adaların siyahısı:
| № | Ada (az.) | Ada (en.) | Sahə, km² |
Hündür nöqtə, m |
Koordinat |
|---|---|---|---|---|---|
| Traverse arxipelaqı (Traversay Islands) | |||||
| 1 | (Sualtı dağ) | Protector Shoal | — | -27 m (89 ft) | 55°54′ c. e. 28°06′ q. u. |
| 2 | Zavadovski adası | Zavodovski Island | 25 km2 (9.7 kv. mil) |
550 m (1,800 ft) |
56°18′ c. e. 27°34′ q. u. |
| 3 | Leskov adası | Leskov Island | 0.3 km2 (0.12 kv. mil) |
190 m (620 ft) |
56°40′ c. e. 28°08′ q. u. |
| 4 | Vısoki adası | Visokoi Island | 35 km2 (14 kv. mil) |
915 m (3,002 ft) |
56°42′ c. e. 27°13′ q. u. |
| (Candlemas Islands) | |||||
| 5 | Candlemas Island (Candelaria) (исп.) |
14 km2 (5.4 kv. mil) |
550 m (1,800 ft) |
57°05′ c. e. 26°39′ q. u. | |
| 6 | Vindication Island (Vindicación) (isp.) |
5 km2 (1.9 kv. mil) |
430 m (1,410 ft) |
57°06′ c. e. 26°47′ q. u. | |
| Mərkəzi adalar (Central islands) | |||||
| 7 | Saunders Island | 40 km2 (15 kv. mil) |
990 m (3,250 ft) |
57°48′ c. e. 26°28′ q. u. | |
| 8 | Montagu Island (Jorge) (isp.) |
110 km2 (42 kv. mil) |
1,370 m (4,490 ft) |
58°25′ c. e. 26°23′ q. u. | |
| 9 | Bristol adası | Bristol Island (Blanca) (isp.) |
46 km2 (18 kv. mil) |
1,100 m (3,600 ft) |
59°03′ c. e. 26°30′ q. u. |
| (Southern Thule) | |||||
| 10 | Bellinshauzen adası | Bellingshausen Island | 1 km2 (0.39 kv. mil) |
255 m (837 ft) |
59°25′ c. e. 27°05′ q. u. |
| 11 | Cook Island | 20 km2 (7.7 kv. mil) |
1,115 m (3,658 ft) |
59°26′ c. e. 27°09′ q. u. | |
| 12 | Tule | Thule Island | 14 km2 (5.4 kv. mil) |
710 m (2,330 ft) |
59°27′ c. e. 27°18′ q. u. |
| 13 | Vysokaya Bank | — | — | 59°43′ c. e. 27°58′ q. u. | |
| Bütün | 310 km2 (120 kv. mil) |
1,370 m (4,490 ft) |
|||
Tarixi
Arxipelaqın ilk dəfə kim tərəfindən kəşf olunması məlum deyildir. Arxipelaq haqqında ilk məlumatı Ceyms Kukun ekspedisiyası vermişdir. Onlar arxipelaqı Sandviç adlandırmışlar. 1819-cu ildə adalar Mixail Petroviç Lazarev və Faddey Bellinshauzenin ekspedisiyası tərəfindən araşdırılır.
Əhalisi
Daimi əhalisi yoxdur, yalnız yay ayları elmi məqsədlər üçün adada olurlar.
Maraqlı fakt
- Tule adası geoloji cəhətdən Antarktidaya aid edilsədə bəzən Cənubi Amerikaya daxil edilir. Beləliklə ada öz bölgəsinin ən ucqar cənub nöqtəsini təşkil edir.