Betül Kaçar
Betül Kaçar (1983, İstanbul) — Türk astrobioloq və professor.
| Betül Kaçar | |
|---|---|
| türk. Betül Kaçar | |
 | |
| Doğum tarixi | 1983 |
| Doğum yeri | |
| İş yerləri |
|
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yer üzündə mikro ölçülü canlıların bioloji quruluşunu araşdıran Betül Kaçar laboratoriyada canlandırdığı keçmişin bioloji həyatını günəş sistemi və onun xaricindəki planetlərdən əldə etdiyi məlumatlarla müqayisə edən bir elm adamıdır.[1] O, 2021-ci ildən Viskonsin-Medison Universitetində təhsilini davam etdirir.[2] O, eyni zamanda elementlərin Yer planetindəki həyatla qarşılıqlı əlaqəsini öyrənən NASA Mərkəzinin direktorudur.[3]
Betül Kaçar 1983-cü ildə İstanbulda anadan olub. Giresunlu bir ailənin övladı olaraq uşaqlığı Giresunun Bulancak ilçəsində keçib.[4] Çavuşoğlu kollecini bitirdikdən sonra ali təhsilini 2004-cü ildə Mərmərə Universitetinin kimya fakültəsində almışdır. 2003-cü ildə Mərmərə Universitetində tələbə olarkən Amerika Howard Hughes Tibb İnstitutuna müraciət etdiyi layihə ilə bakalavr tələbələri üçün olan yay təqaüdü qazanaraq ABŞ-də tədqiqatlarına başlamışdır.[4] Kolleci bitirdikdən sonra ABŞ-nin Corciya ştatının inzibati mərkəzi olan Atlantadakı Emori Universitetində doktorluq təhsilinə başlamışdır. O, Emory Universitetinin Kimya fakültəsində və Emori Tibb Məktəbində Parkinson və Altsheymer xəstəliyinə səbəb olan zülallar üzərində tədqiqatlar aparmışdır.
Doktoranturada oxuduğu müddətdə təkamül və astrobiologiya ilə maraqlanana Betük Kaçar 2010-cu ildə doktoranturasını bitirdikdən sonra Amerika Aeronavtika və Kosmos İdarəsinə (NASA) müraciət etdi və NASA-da doktoranturadan sonrakı təhsilini davam etdirdi. Onun tədqiqatları NASA-nın Gənc Tədqiqatçı mükafatına, NASA Astrobiologiya İnstitutu mükafatına və NASA-nın Ekzobiologiya tədqiqatçısı mükafatına layiq görüldü.[1][5] Bu mükafatlar sayəsində o, ABŞ və Avropanın bir çox laboratoriyalarında tədqiqatlar aparmaq imkanı qazanıb.[6] O, 2011-ci ildə NASA Astrobiologiya İnstitutunun dəstəyi ilə yaradılmış SAGANet astrobiologiya təhsil platformasının yaradıcılarından biri olub.
2014–2017-ci illər arasında Harvard Universitetində Orqanizm və Təkamül Biologiyası fakültəsində tədqiqatçı olaraq müstəqil tədqiqat qrupuna rəhbərlik etmişdir. 2018–2021-ci illər arasında Arizona Universitetində Astronomiya və Molekulyar Biologiya fakeltəsində müəllim kimi çalışmağa başlamışdır.[7] Kaçar 2016-cı ildən ABŞ-dəki fəaliyyəti ilə bərabər Yaponiya hökuməti tərəfindən yaradılmış Earth-Life İnstitutu adlı beynəlxalq institutda müəllim kimi, 2021-ci ildə isə Viskonsin-Medison Universitetində Bakteriologiya fakültəsindəö işləməyə başlamışdır.[2]
Həyatın mənşəyi və təkamülünə işıq salmaq üçün genom mühəndisliyi, zülal biokimyası və paleobiologiya kimi bütün filogenetika rekonstruksiya vasitələrini birləşdirən laboratoriyaya rəhbərlik etdiyinə görə 2021-ci ildə Beynəlxalq Yaşamın Mənşəyinin Tədqiqi Cəmiyyəti tərəfindən perspektivli gənc alimlərə verilən Stenli Miller Erkən Karyera mükafatına,[8][9] eyni zamanda qədim genlər üzərində apardığı elmi araşdırmalara görə Genom Yazarlar Dərnəyi və Rosalind Franklin Cəmiyyəti tərəfindən verilən "2022 Rosalind Franklin Medalı"nda ikinci yerə layiq görüldü.[10]
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2018-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2021-09-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2020-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2018-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-01-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (Türkçe). 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (Türkçe). 2021-11-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (Türkçe). 2022-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-16.