Bernard Medoff fırıldaqçılığı
Bernard Medoff fırıldaqçılığı — Bernard Medoff tərəfindən təşkil edilən və 3 milyona qədər insana təsir edən maliyyə fırıldağı. Maliyyə itkiləri təqribən 17,5 milyard dollar təşkil etmişdir[1]. Tarixdə ən böyük hesab olunur. Medoffun şirkəti dağılmadan əvvəl 40 ildən çox fəaliyyət göstərdi[2].
Bernard Medoffun şirkəti 1960-cı ildə fəaliyyətə başlayıb. Bernard Medoff çox yaxşı reputasiyaya malik idi: o, bir çox təşkilatların və böyük firmaların əməkdaşlıq etdiyi «Fairfield Sentry» investisiya şirkətini idarə edirdi[3]. Hesab edilir ki, o, 1970-ci illərdə investorlara birjada oynamaqdan illik 46%-ə qədər vəd verməyə başlayanda fırıldaqçılıqla məşğul olmağa başlayıb, lakin əslində o, köhnə müştərilərə yeni müştərilərdən gələn vəsaitlə ödəniş edib.
Ehtimal olunur ki, Medoffun fırıldaqları bu qədər uzun müddət aşkar edilmədi, çünki hər rübün sonunda o, demək olar ki, bütün səhmlərini, 11 milyard dollar dəyərində satdı və SEC-ə hesabat verməkdən yayına bildi. Ertəsi gün hər şeyi geri qaytardı. Amma ekspertlər belə bir nəzəriyyəni rədd edirlər, çünki əks halda fond bazarında nəzərəçarpacaq dalğalanmalar olardı. Medoffun auditoru tək işçi idi
10 dekabr 2008-ci ildə Medoff iddiaya görə oğulları Endryu və Marka işinin Ponzi sxemində "böyük bir yalan" olduğunu söylədi. Oğulları bu məlumatı səlahiyyətlilərə çatdırıblar. Ertəsi gün Federal Təhqiqat Bürosu Madoffu həbs etdi və 5 gün sonra onun hesabları donduruldu.
10 dekabr 2008-ci ildə Medoff iddiaya görə oğulları Endryu və Marka işinin Ponzi sxemində "böyük bir yalan" olduğunu söylədi. Oğulları bu məlumatı səlahiyyətlilərə çatdırıblar. Ertəsi gün Federal Təhqiqat Bürosu Madoffu həbs etdi və 5 gün sonra onun hesabları donduruldu.
Məlum oldu ki, Madoff Securities ən azı son 13 il ərzində ona həvalə edilmiş vəsaitləri investisiya etməyib. 2008-ci ilin noyabr-dekabr aylarında qlobal maliyyə böhranının kəskinləşməsinin təsiri altında bir neçə iri investor 7 milyard dollar məbləğində vəsait və ya digər əmlakı geri qaytarmaq tələbi ilə Madoffa müraciət etdi[3], lakin Madoffun ödəyəcək heç bir şeyi yox idi — piramida dağıldı.
Şirkətin təxminən 50 milyard dollar borcu var. Bəzi investorlar, jurnalistlər və iqtisadçılar Medoffun bu işi təkbaşına çəkə bildiyinə şübhə edir və ortaq tapmaqda israrlıdırlar. ABŞ səlahiyyətliləri hesab edirlər ki, Madoff fondu bütün mövcud olduğu müddətdə birjada bir dənə də olsun əməliyyat etməyib, çünki onlar fondun hesabatında göstərilən əməliyyatların heç biri haqqında məlumat bazasında məlumat tapa bilməyiblər.
- ↑ "Как умелый юрист вернул жертвам аферы Мэдоффа почти все их деньги". Ведомости (rus). 2020-11-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-10.
- ↑ "Финансовые пирамиды - новая волна". 2020-03-27 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 "Финансовые пирамиды как форма непроизводительного предпринимательства". 2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib.