Benzoy turşusu - Haqqinda Melumat

Benzoy turşusu
Benzoy turşusu
Ümumi
	Benzoy turşusu
Kimyəvi formulu	C6H5COOH
Molyar kütlə	122,12 q/mol q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	1,32 q/sm q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	122,48 °S
Qaynama nöqtəsi	249,2 °S
	570 °C
Kimyəvi xassələri
	4,204
Optik xüsusiyyətlər
	1,504
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.
PubChem	,
RTECS	DG0875000
ChEBI
ChemSpider

Benzoy turşusu C₆H₅COOH - ən sadə monokarbon dur. Asan sublimasiya olunan rənqsiz dir. Suda çətin, üzvi həlledicilərdə (etanol, xloroform, ) asan həll olur. Zəif turşudur. 122⁰C-də əriyir.

Tarixi

İlk dəfə XIV əsrdə benzoy qatranından sublimasiya yolu ilə alınıb. 1832-ci ildə alman kimyaçısı tərəfindən benzoy turşusunun quruluşu müəyyənləşdirilmişdir.

Alınması

Laboratoriyada benzoy turşusu toluola güclü oksidləşdiricilərin(KmnO₄, CrO₃,HNO₃) təsirindən alınır. Sənayedə, benzoy turşusu toluolun oksigen ilə katalitik oksidləşməsindən 130-150 ⁰C temperaturda və 200-500 kПа təzyiq altında alınır.

Xassələri

Benzoy turşusu spirtlərlə mürəkkəb efirlər – benzoatlar əmələ gətirir.

Tətbiqi

Tibbdə bəzi dəri xəstəliklərində antiseptik (mikrob əleyhinə) və fungisid (göbələk xəstəliklərinin törədicilərinə qarşı) dərman kimi işlədilir. Onun bəlqəm gətirən dərmandır. Benzoy turşusunun törəmələrindən (məs. xlorbenzoy və nitrobenzoy turşularından)boya maddələrinin sintezində, metil, etil, propil, butil və amil spirtləri ilə əmələ gətirdiyi mürəkkəb efirlərdən ndə geniş istifadə olunur. Benzoy turşusu həmçinin kənd təsərrüfatında konservant kimi də istifadə olunur.

Mənbə

Ə.İsmayılov, İ. İsmaylova, S. Qarayev. Üzvü Kimya. Baki, Maarif, 2015.
Гауптман 3., Грефе Ю., Ремане X., Органическая химия, пер. с нем., М., 1979

CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 16–18. ISBN 978-1-4987-5428-6
CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 5–89. ISBN 978-1-4987-5428-6
CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 3–40. ISBN 978-1-4987-5428-6

[_dbf7185ee686439a-1] CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 16–18. ISBN 978-1-4987-5428-6

[_b58dd98214b65116-2] CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 5–89. ISBN 978-1-4987-5428-6

[_2a6567552a1b5eed-3] CRC Handbook of Chemistry and Physics (ing.). / W. M. Haynes 97 Boca Raton: 2016. P. 3–40. ISBN 978-1-4987-5428-6