Françesko Bartolomeo Rastrelli (it. Francesco Bartolomeo Rastrelli; rus. Растрелли, Бартоломео Франческо; 1700[…], Paris – 29 aprel (10 may) 1771, Sankt-Peterburq) — Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş italyan memarı. Françesko Sankt-Peterburq şəhərinə gələndən sonra burada erkən Barokko stilində məşhur incəsənət nümunələri yaratmışdır. Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən Qış sarayı və Çarskoe selo (rus. Ца́рское Село) kompleksində yerləşən Böyük Yekaterina sarayı memarın ən məşhur işlərindən hesab olunur.
| Françesko Bartolomeo Rastrelli | |
|---|---|
| it. Bartolomeo Francesco Rastrelli | |
 | |
| Doğum tarixi | 1700[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 aprel (10 may) 1771 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | memar |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Françesko Bartolomeo Rastrelli 1700-cü ildə Fransanın paytaxtı Paris şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. 1715-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan Karlo Bartolomeo Rastrelli ilə birlikdə Rusiyaya gəlir. Gənc yaşlarında memarlığa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu İtaliya memarlıq incəsənəti ilə Moskva Barokko üslubunu birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində Sankt-Peterburq və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır, lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı 1721-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru Dmitri Kantemir üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir.
Memar 1730-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri Sankt-Peterburq şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olmuşdur. Ancaq 1762-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn II Yekaterina Barokko memarlığını sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr yaratmışdır.
|
<
Məşhur sənət nümunələri
| No | Şəkil | Bina adı | Yerləşdiyi yer | İnşaat tarixi |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
|
Rundāle Sarayı | Pilsrundāle, yaxınlığında
Latviya
|
1736–1740 1764–1767 |
| 2 |
|
Jalqva Sarayı |
Latviya
|
1738–1740 1763–1772 |
| 3 |
|
Peterhof saray-park kompleksi | Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında
Rusiya
|
1747–1755 |
| 4 |
|
Peterhof Kilsə kompleksi | Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında
Rusiya
|
1747–1751 |
| 5 |
|
Müqəddəs Andrey kilsəsi |
Kiev
Ukrayna
|
1748–1767 |
| 6 |
|
Smolnı kafedralı |
Sankt-Peterburq
Rusiya
|
1748–1764 |
| 7 |
|
Vorontsov Sarayı |
Sankt-Peterburq
Rusiya
|
1749–1757 |
| 8 |
|
Böyük Yekaterina sarayı |
Çarın kəndi ()
Rusiya
|
1752–1756 |
| 9 |
|
Ermitaj Pavilyonu |
Çarın kəndi ()
Rusiya
|
1749 |
| 10 |
|
Mariniski Sarayı |
Kiev
Ukrayna
|
1752 1870 |
| 11 |
.jpg)
|
Stroqanov Sarayı |
Sankt-Peterburq
Rusiya
|
1753–1754 |
| 12 |
|
Qış sarayı |
Sankt-Peterburq
Rusiya
|
1754–1762 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ Arkitekter verksamma i Sverige. 2014.
- ↑ Bartolomeo Francesco Rastrelli // (ing.).
- ↑ .
- ↑ Bibliothèque nationale de France Bartolomeo Francesco Rastrelli // (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ Sarabianov A. D., Bell A. Bartolomeo Francesco Rastrelli // (ing.). Encyclopædia Britannica Inc., 1768.
- . 2015-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-01.