Bakanas (adın mənşəyi məlum deyil) — İli çayının qədim deltası, bu deltada quru bir qol. İlinin bir neçə quru qolu olduğundan, ümumiyyətlə çoxluqda - bakanalarda istifadə olunur. Qədim delta, müasir mərkəzdən 340 km məsafədə, regional mərkəz Bakanasın keçmiş şimalında başlamış və Sarıesik-Atıra və Bestas səhralarının ərazisinin yarısına qədərini işğal etmişdir. Eyni zamanda Şet-Bakanas qolu Balxaş gölünün şərq hissəsinə axdı.
Haqqında
Digər böyük quru kanallar — Ortabakanas, Narınbakanas və bir zamanlar ən böyük Janatas - səhra bölgəsində bərəkətli suvarılan bir fan konusu yaratdı ki, bu da orta əsrlər əkinçilik mədəniyyətinin mərkəzinə çevrildi, burada Tuqay meşələrində ov etmək və İli çayının sularında balıq ovu və Balxaş gölü də mühüm rol oynadı. IX—XIII əsrlərdə qədim deltada bir-birindən 40-45 km məsafədə yerləşən bir neçə şəhər inkişaf etdi. İli çayının köhnə yatağındakı Böyük İpək Yolunun ən şimal və ən böyük qədim şəhərlərindən biri də işıqlandırılmış Karamerqen idi.
"Qara ovçu" monqol istilasından sonra deltada suvarılan əkinçilik bərbad vəziyyətə düşdü. .
Vaxt keçdikcə çayın intensiv allyuvial fəaliyyəti səbəbindən köhnə şimal deltası həddindən artıq böyüdü və cazibə qüvvəsinin təsiri altında çayın suları şərqə doğru aşağıya doğru irəlilədi. Bu prosesdə seysmik dəyişikliklərin də müəyyən rol oynadığı mümkündür.
İstinadlar
- Кара-Баканас // Гали Конкашпаевич Конкашпаев. Словарь казахских географических названий. Издательство АН КазССР, 1963. С. 56.
- . 2008-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-04-05.
- 2008-04-14 at the Wayback Machine