Bərzaniçilik (kürd. Barzanîtî ; بارزانییەت) — və Bərzani tayfasından olanların çoxluq təşkil etdiyi Kürdüstan Demokrat Partiyası ilə əlaqəli siyasi ideologiya.
İdeologiya
Bərzaniçilik daha çox Mustafa Bərzaninin, qismən də Məsud Bərzaninin düşüncələrinə əsaslanır. Bərzaniçilik sağçı bir ideologiyadır və onun əsas prinsipləri , populizm, respublikaçılıq, , sosial ədalət, , antikommunizm, vətənpərvərlik və . Dini öz kimliyinin bir parçası kimi təbliğ etməsinə baxmayaraq, dövlətin sekulyar saxlanmasını dəstəkləyir. Məsud Bərzani və atası Mustafa Bərzani hər ikisi dini tərbiyə almışdılar, çünki Mustafa Bərzani kiçik qardaşı və Nəqşibəndi şeyxləri olan Şeyx Məhəmməd Bərzaninin oğlu idi. Məsud Bərzani islam və Kürdüstanın "bir-birinə bağlı olduğunu" ifadə etmiş, radikal cihadçıların "tolerantlıq, sevgi, sülh və qardaşlıq dini" adlandırdığı islama qarşı "böyük xəyanət" etdiklərini bildirmişdir. Bərzaniçilik kürdlər ətrafında mərkəzləşmiş kürd milliyyətçi ideologiyasıdır, baxmayaraq ki, Kürdüstana vətənpərvər olduqları müddətcə fərqli etnik və dinlərə qarşı ayrı-seçkilik etmir.
Bərzaniçiliyi tənqid edənlər bunun traybalizm ideologiyası olduğunu iddia edirlər. Onun dəstəkçiləri bildirmişdir ki, bərzaniçi KDP dövründə Kürdüstan Regionun infrastrukturu modernləşdirilmiş və regiona xarici investisiyalar cəlb edilmiş, təhsil səviyyəsi artmış və turizm inkişaf etdirilmişdir. Kürd siyasətində nərzaniçilik ideologiyasınının ənənəvi rəqibidir. Bərzaniçilər və apoçular arasındakı rəqabət müxtəlif ölkələrdə dəfələrlə silahlı toqquşmalara çevrilmişdir. Bərzaniçilik daha mühafizəkar, ənənəçi, dindar və etnomillətçi olduğu halda, apoculuq daha liberal, mütərəqqi və multikulturaldır və onların fərqləri ABŞ-dakı Respublikaçılar və Demokratlar və ya Türkiyədəki Erdoğançılar və Kamalistlərin fərqliliyinə bənzədilib.
İstinadlar
- Bedraldin, Salah. The Kurdish National Movement in Syria.
- Gürbey, Gülistan; Hofmann, Sabine; Seyder, Ferhad Ibrahim. Between State and Non-State: Politics and Society in Kurdistan-Iraq and Palestine. Springer. 2017. səh. 65. ISBN 9781137601810.
- . Middle East Eye. 8 May 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 14 May 2020.
- . The New York Times (ingilis). 1963-05-09. ISSN . 2023-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-04.
- . www.rudaw.net. 2024-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-08-02.
- . www.arknews.net (ingilis). 2024-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-08-02.
- . www.arknews.net (ingilis). 2024-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-08-02.
- .
- . www.arknews.net (ingilis). 2023-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-03.
- Fischbach, ed. Biographical encyclopedia of the modern Middle East and North Africa (Gale Group, 2008) p 161.
- Daaboul, Azzam. . Syria Direct (ingilis). 2020-02-03. 2023-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-04.
- . Demokrat Haber - Bağımsız, Alternatif, Özgür Haberler (türk). 2024-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-08-11.