Böyük xallı qartal - Haqqinda Melumat

Böyük xallı qartal
Böyük xallı qartal
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Sinif: Quşlar İnfrasinif: Yenidamaqlılar Klad: Neoaves Klad: Passerea Klad: Klad: Dəstə: Qırğıkimilər Fəsilə: Qırğılar Yarımfəsilə: Qartallar Cins: Xallı qartal Növ: Böyük xallı qartal
Beynəlxalq elmi adı
	Clanga clanga Pall., 1811[…];
NCBI
EOL

Böyük xallı qartal (lat. Clanga clanga) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinin xallı qartal cinsinə aid heyvan növü.

Statusu

Nadirdir.

Kateqoriyası

(VU). Mənfi təsirlərə həssasdır.

Genefond əhəmiyyəti

Cinsin 5 növündən biridir.

Qısa təsviri

Bozqır (çöl) qartalından az kiçikdir. Səsi bərk çıxır– "kiyak-kiyak". Rəngi qara-qonurdur.

Yayılması

Avropa və Asiyada yayılıb. Azərbaycanda miqrasiya vaxtında olur, düzənlikdə tək-tək qışlayır.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Mart-apreldə və bir də sentyabrda dağda və düzəndə görünür. Seyrək hündür ağac olan sahələri xoşlayır. Azərbaycanda miqrant populyasiyası qurbağa, kərtənkələ, siçanabənzər gəmiricilər və quşlar ilə yemlənir. Lakin yediyi quşların çoxu ovçular tərəfindən yaralanmış olanlardır.

Sayı

XX əsrin axırına qədər adi saylı, sonralar isə nadir olub. Qışlamasını təsdiq edən müşahidə yoxdur. Son 10 ildə qışlamasını heç kim görməyib. Miqrasiya dövründə isə 2000-ci ildə cəmi 46 quş qeyd edilib. Son 10 ildə 30 quşdan çox olmayıb, yəni 35 % azalıb.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Azərbaycandan keçən populyasiyanın sayı Xəzər dənizindən şimala tərəf yerləşən ərazidən (Rusiya) asılıdır. Azərbaycanda miqrasiya dövründə olarkən zərərli hesab edilib ovlanması da nadir olmasına rəvac verib.

Əhali üçün əhəmiyyəti

Siçan yeməsi faydalıdır. Sanitar əhəmiyyəti də var.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər

Ovlanması qadağandır. Bioloji müxtəlifliyin saxlanılması prinsipinə əsasən, CİTES, Bern və Bonn konvensiyalarına daxil edilib. Beynəlxalq miqyasda qorunur.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər

Əhaliyə tanıdılması və qorunmasının vacibliyinin əhaliyə geniş izah edilməsi.

İstinadlar

IOC World Bird List Version 6.3. 2016.
(ing.): IOC World Bird List. 6.4 IOU, 2016.

Həmçinin bax

[_945d40a3d19c53f5-1] IOC World Bird List Version 6.3. 2016.

[_93f0405e87c677d5-2] (ing.): IOC World Bird List. 6.4 IOU, 2016.