Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının Baş naziri, nominal olaraq dövlət başçısı Britaniya monarxı tərəfindən təyin edilən hökumət başçısıdır və bir çox icraedici funksiyaları icra edir.

Böyük Britaniyanın Baş naziri
Prime Minister of the United Kingdom
Hakimiyyət gerbi
Hakimiyyət gerbi
Vəzifədədir

25 Oktyabr 2022 ci ildən
Müraciət forması Hörmətli
Rəsmi iqamətgahı Dauninq-strit, 10
Vəzifənin təsis tarixi 4 aprel 1721
Vəzifədə birinci Robert Uolpol
Rəsmi saytı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Böyük Britaniyanın Baş nazirləri: Robert Uolpol, , Benjamin Dizraeli,

XVIII əsrdə meydana gələn Nazirlər kabinetindən ibarət olan hakimiyyətin başçısı "Baş nazir" (bəzən "Birinci nazir") adlanırdı; bu günə qədər də Baş nazir həmişə nazirliklərdən birinin yerini tutmuşdur (adətən xəzinənin birinci lordu).

Müasir tarixçilər adətən hesab edirlər ki, ilk baş nazir 1721-ci ildən 1742-ci ilə qədər iyirmi il müddətində Böyük Britaniya hakimiyyətinin başında durmuş ser Robert Uolpol olmuşdur. Marqaret Tetçer Böyük Britaniyanın Baş naziri vəzifəsini tutmuş ilk qadın olmuşdur. Öz vəzifəsində ölən son baş nazirlər Henri Con Templ və vikon Palmersto olmuşdur (1865-ci il). Yeganə qətlə yetirilmiş baş nazir olmuşdur (1812-ci ildə).

Baş nazir ənənəvi olaraq Londondakı Dauninq-strit, 10 ünvanındakı — Böyük Britaniya kralı II Georq tərəfindən ilk baş nazir Robert Uolpola şəxsən hədiyyə edilmiş evdə yaşayır. Uolpol ona hədiyyə edilmiş evdən şəxsi evi kimi deyil, 1735-ci ildən Birinci lorların rəsmi iqamətgahı kimi məskunlaşdırdı. Birinci lordların əksəriyyəti Dauninq strit, 10 evində yaşasa da, onların bir qismi öz şəxsi evlərində yaşamışdılar. Onlar əsasən Londonun mərkəzində böyük evlərə sahib olan aristokratlar olmuşdur. Harold MakmillanCon Meycor kimi bəzi baş nazirlər Dauninq strit, 10 evində təmir və bərpa işləri gedən zaman Admiraltey evində yaşamışlar. Dauninq strit, 11 evinə bitişik ikinci xəzinə lordların (həmçinin xəzinə kansleri, faktiki olaraq maliyyə naziri) iqamətgahı yerləşir. Dauninq strit, 12 evində Baş "qamçı"nın (Whip) iqamətgahı yerləşir.

Baş nazirlərin siyahısı

Partiya
  Viqlər

  Torilər   Mühafizəkarlar      

  Leyboristlər
# Portret Adı Səlahiyyətin başlanması Səlahiyyətin başa çatması İstinadlar
1
  Robert Uolpol
(1742-ci ildən qraf Orford)
(1676—1745)
4 aprel 1721 11 fevral 1742
2
 
(1673—1743)
16 fevral 1742 2 iyul 1743
3
  Henri Pelham
(1694—1754)
27 avqust 1743 6 mart 1754
4
 
(birinci dəfə)
(1693—1768)
16 mart 1754 16 noyabr 1756
5
 
(1720—1764)
16 noyabr 1756 25 iyun 1757
6
 
(ikinci dəfə)
(1693—1768)
2 iyul 1757 26 may 1762
7
 
(1713—1792)
26 may 1762 16 aprel 1763
8
 
(1712—1770)
16 aprel 1763 13 iyul 1765
9
 
(birinci dəfə)
(1730—1782)
13 iyul 1765 30 iyul 1766
10
 
(1708—1778)
30 iyul 1766 14 oktyabr 1768
11
 
(1735—1811)
14 oktyabr 1768 28 yanvar 1770
12
 
(1732—1792)
28 yanvar 1770 22 mart 1782
13
 
(ikinci dəfə)
(1730—1782)
27 mart 1782 1 iyul 1782
14
  Vilyam Petti
(1737—1805)
4 iyul 1782 2 aprel 1783
15
 
(birinci dəfə)
(1738—1809)
2 aprel 1783 19 dekabr 1783
16
 
(birinci dəfə)
(1759—1806)
19 dekabr 1783 14 mart 1801
17
 
(1757—1844)
17 mart 1801 10 may 1804
18
 
(ikinci dəfə)
(1759—1806)
10 may 1804 23 yanvar 1806
19
 
(1759—1834)
11 fevral 1806 31 mart 1807
20
 
(ikinci dəfə)
(1738—1809)
31 mart 1807 4 noyabr 1809
21
 
(1762—1812)
4 oktyabr 1809 11 may 1812
22
  Robert Liverpul
(1770—1828)
8 iyun 1812 9 aprel 1827
23
 
(1770—1827)
10 aprel 1827 8 avqust 1827
24
 
(1782—1859)
31 avqust 1827 21 yanvar 1828
25
  Artur Uelsli Vellinqton
(birinci dəfə)
(1769—1852)
22 yanvar 1828 16 noyabr 1830
26
 
(1764—1845)
22 noyabr 1830 9 iyul 1834
27
 
(1779—1848)
16 iyul 1834 14 noyabr 1834
28
  Artur Uelsli Vellinqton
(ikinci dəfə)
(1769—1852)
14 noyabr 1834 10 dekabr 1834
29
  Robert Pil
(birinci dəfə)
(1788—1850)
10 dekabr 1834 8 aprel 1835
30
 
(ikinci dəfə)
(1779—1848)
18 aprel 1835 30 avqust 1841
31
  Robert Pil
(ikinci dəfə)
(1788—1850)
30 avqust 1841 29 iyul 1846
32
  Con Rassel
(birinci dəfə)
(1792—1878)
30 iyun 1846 21 fevral 1852
33
 
(birinci dəfə)
(1799—1869)
23 fevral 1852 17 dekabr 1852
34
 
(1784—1860)
19 dekabr 1852 30 yanvar 1855
35
  Henri Templ
(birinci dəfə)
(1784—1865)
6 fevral 1855 19 fevral 1858
36
 
(ikinci dəfə)
(1799—1869)
20 fevral 1858 11 iyun 1859
37
  Henri Templ
(ikinci dəfə)
(1784—1865)
12 iyun 1859 18 oktyabr 1865
38
  Con Rassel
(ikinci dəfə)
(1792—1878)
29 oktyabr 1865 26 iyun 1866
39
 
(üçüncü dəfə)
(1799—1869)
28 iyun 1866 25 fevral 1868
40
  Benjamin Dizraeli
(birinci dəfə)
(1804—1881)
27 fevral 1868 1 dekabr 1868
41
  Vilyam Qladston
(birinci dəfə)
(1809—1898)
3 dekabr 1868 17 fevral 1874
42
  Benjamin Dizraeli
(birinci dəfə)
(1804—1881)
20 fevral 1874 21 aprel 1880
43
  Vilyam Qladston
(birinci dəfə)
(1809—1898)
23 aprel 1880 9 iyun 1885
44
  Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
23 iyun 1885 28 yanvar 1886
45
  Vilyam Qladston
(üçüncü dəfə)
(1809—1898)
1 fevral 1886 20 iyul 1886
46
  Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
25 iyul 1886 11 avqust 1892
47
  Vilyam Qladston
(dördüncü dəfə)
(1809—1898)
15 avqust 1892 2 mart 1894
48
 
(1847—1929)
5 mart 1894 22 iyun 1895
49
  Robert Solsberi
(birinci dəfə)
(1830—1903)
25 iyun 1895 11 iyul 1902
50
  Artur Balfur
(1848—1930)
11 iyul 1902 5 dekabr 1905
51
 
(1836—1908)
5 dekabr 1905 3 aprel 1908
52
 
(1852—1928)
5 aprel 1908 5 dekabr 1916
53
  Devid Lloyd Corc
(1863—1945)
6 dekabr 1916 19 oktyabr 1922
54
 
(1858—1923)
23 oktyabr 1922 20 may 1923
55
Stenli Bolduin
(birinci dəfə)
(1867—1947)
23 may 1923 16 yanvar 1924
56
 
(birinci dəfə)
(1866—1937)
22 yanvar 1924 4 noyabr 1924
57
Stenli Bolduin
(ikinci dəfə)
(1867—1947)
4 noyabr 1924 5 iyun 1929
58
 
(ikinci dəfə)
(1866—1937)
5 iyun 1929 7 iyun 1935
59
Stenli Bolduin
(üçüncü dəfə)
(1867—1947)
7 iyun 1935 28 may 1937
60
  Nevill Çemberlen
(1869—1940)
28 may 1937 10 may 1940
61
  Vinston Çörçill
(birinci dəfə)
(1874—1965)
10 may 1940 27 iyul 1945
62
  Klement Ettli
(1883—1967)
27 iyul 1945 26 oktyabr 1951
63
  Vinston Çörçill
(ikinci dəfə)
(1874—1965)
26 oktyabr 1951 7 aprel 1955
64
  Entoni İden
(1897—1977)
7 aprel 1955 9 yanvar 1957
65
  Harold Makmillan
(1894—1986)
11 yanvar 1957 19 oktyabr 1963
66
 
(1903—1995)
19 oktyabr 1963 16 oktyabr 1964
67
  Harold Vilson
(birinci dəfə)
(1916—1995)
16 oktyabr 1964 19 iyun 1970
68
 
(1916—2005)
19 iyun 1970 4 mart 1974
69
  Harold Vilson
(birinci dəfə)
(1916—1995)
4 mart 1974 5 aprel 1976
70
  Ceyms Kallaqan
(1912—2005)
5 aprel 1976 4 may 1979
71
  Marqaret Tetçer
(1925—2013)
4 may 1979 28 noyabr 1990
72
  Con Meycor
( d.  1943)
28 noyabr 1990 2 may 1997
73
  Toni Bleyr
( d.  1953)
2 may 1997 27 iyun 2007
74
  Qordon Braun
( d.  1951)
27 iyun 2007 11 may 2010
75
  Devid Kemeron
( d.  1966)
11 may 2010 13 iyul 2016
76
  Tereza Mey
( d.  1956)
13 iyul 2016 24 iyul 2019
77
  Boris Conson
( d.  1964)
24 iyul 2019 6 sentyabr 2022
78
  Liz Trass
( d.  1975)
6 sentyabr 2022 25 oktyabr 2022
79
  Rişi Sunak
( d.  1980)
25 oktyabr 2022

İstinadlar

  1. Blick, Andrew. At Power's Elbow: Aides to the Prime Minister from Robert Walpole to David Cameron / Andrew Blick, George Jones. — London : Biteback Publishing, 2013. — ISBN 978-1-849-54572-3.
  2. Kreike, edited by Emmanuel. Corrupt histories. Rochester (N.Y.): University of Rochester Press. 2004. xii & 167. ISBN 1-58046-173-5. () ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  3. Winton, Calhoun. . Lexington, Ky.: Univ. Press of Kentucky. 1993. –133. ISBN 0-8131-1832-8.
  4. . The Daily Telegraph. London: Telegraph Media Group. 21 September 2007. 1 March 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 16 October 2008.
  5. Byrn, edited by John D. Naval courts martial, 1793–1815. Farnham, Surrey, England: Ashgate for the Navy Records Society. 2009. xviii. ISBN 978-0-7546-6781-0. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  6. H.S.Q, Henriques,. The Jews and the English law. Clark, N.J.: Lawbook Exchange. 2006. 241–5. ISBN 1-58477-645-5.
  7. Chaurasia, Radhey Shyam. History of modern India : 1707 A.D. upto [sic] 2000 A.D. New Delhi: Atlantic. 2002. 21–25. ISBN 81-269-0085-7.
  8. Kulisheck, P.J. The Duke of Newcastle, 1693–1768, and Henry Pelham, 1694–1754 : a bibliography. Westport, Conn.: Greenwood Press. 1997. 207–8. ISBN 0-313-29501-8.
  9. Marston, Daniel. . London: Osprey. 2001. and 26. ISBN 1-84176-191-5.
  10. Thal, edited by Herbert Van. . New York: Stein and Day. 1975. –102. ISBN 0812817389. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  11. Hibbert, Christopher. George III: A Personal History. New York: Basic books. 2000. 27. ISBN 978-0465027248.
  12. . səh. 66–94.
  13. . səh. 95–124.
  14. . səh. 125–147.
  15. . səh. 148–196.
  16. . səh. 197–218.
  17. . səh. 278–279.
  18. . səh. 281.
  19. . səh. 62.
  20. . səh. 65.
  21. . səh. 293–294.
  22. . səh. 180.
  23. . səh. 442–443.
  24. . səh. 180–181.
  25. . səh. 294.
  26. . səh. 63.
  27. . səh. 156–157.
  28. . səh. 156–187.
  29. . səh. 228–231.
  30. . səh. 232.
  31. . səh. 246.
  32. . səh. 281.
  33. . səh. 282.
  34. . səh. 346.
  35. . səh. 351.
  36. . səh. 353.
  37. . səh. 357.
  38. . səh. 396.
  39. . səh. 433.
  40. Hunt, William. . Longmans, Green and co. 1907. səh. .
  41. . səh. 484.
  42. . səh. 492–493.
  43. . səh. 518–519.
  44. . səh. 527–528.
  45. . səh. 533–534.Longford (1998).
  46. . səh. 196–198.
  47. . səh. 265.
  48. . səh. 272.
  49. . səh. 326.
  50. . səh. 337.
  51. . səh. 361.
  52. . səh. 398.
  53. . səh. 179.
  54. . səh. 158.
  55. . səh. 147.
  56. . səh. 178.
  57. . səh. 207.
  58. . səh. 248.
  59. . səh. 272.
  60. . səh. 286.
  61. . səh. 331.
  62. . səh. 357.
  63. . səh. 376.
  64. . The Times. London: . 28 марта 2005. 1 June 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  65. Ballantyne, Aileen. . The Guardian. London: Guardian and Manchester Evening News Ltd. 5 мая 1979. 1 March 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  66. . səh. 397.
  67. . The Independent. UK: Newspaper Publishing PLC. 6 августа 1995. 1 March 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2008.
  68. . səh. 437.
  69. . The Daily Telegraph. London: Telegraph Media Group. 28 июня 2007. 2009-01-29 tarixində . İstifadə tarixi: 13 октября 2008.
  70. . səh. 476.
  71. Summers, Deborah. . The Guardian. London: Guardian News & Media. 27 июня 2007. 6 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 12 October 2008.
  72. . . BBC. 12 мая 2010. 2016-04-23 tarixində . İstifadə tarixi: 11 мая 2010.
  73. . BBC. 11 July 2016. 11 July 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 11 July 2016.
  74. . BBC. 25 July 2019. 15 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 26 July 2019.
  75. Wingate, Sophie. . independent.co.uk. Independent. 5 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 25 October 2022.
  76. Nevett, Joshua. . bbc.com. 25 October 2022. 25 October 2022 tarixində .

Ədəbiyyat

Əsas

Əlavə

Xarici keçidlər

  • . Gov.uk. UK Government. 25 August 2008 tarixində .  (ing.)
  • . History. BBC. 27 May 2011 tarixində .  (ing.)
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023