Azərbaycanda pivə populyar alkoqollu içkilərdən biridir. Pivəni Azərbaycanda "narıncı qızıl" da adlandırırlar.Carlsberg Azərbaycan ölkədəki ən böyük pivə istehsalçısıdır. 2014-cü ilin məlumatına əsasən Azərbaycan pivə istehlakına görə müsəlman ölkələri arasında dördüncü yerdədir. 2020-ci ildə Azərbaycanda 54,7 milyon litr pivə istehsal olunub və Azərbaycandakı arpa ehtiyatlarının cəmi 0,96 %-i (13.203 ton) pivə istehsalına sərf olunub.
Tarixi
1868–1960
Azərbaycanda pivə istehsalının əsası XX əsrdə Yelenendorfda yaşayan almanlar tərəfindən qoyulub. Yelenendorfdakı alman icmasına mənsub olan 1868-ci ildə pivə zavodu tikdiriblər. Zavodun illik pivə istehsal əvvəlcə cəmi 12 min litr idi. Vaxt keçdikcə Azərbaycanda pivəyə olan təlabat artmış və 1911-ci ildə zavodda 21.900 vedrə pivə istehsal olunmuşdur. Bu zavod gücünə görə XX əsrin əvvəllərində Zığda yerləşən Bakı pivə zavodundan sonra ikinci yeri tuturdu. Forer qardaşlarının Bakıda da mağazaları vardı, Kolyubakinskiy və Mariinskiy küçələrinin kəsişməsində, Nağıyevin evində yerləşirdi.
Sovet hakimiyyətindən sonra zavod bağlanıb. 1949-cu ildə Yelenendorfdakı pivə zavodu Kirovabad pivə zavodu adı ilə fəaliyətini bərpa etsə də, 2006-cı ildə fəaliyyətini dayandırmışdır.
Azərbaycanda ikinci pivə zavodu Zığda inşa edilib. Bu zavodda Jiqulevskoe pivəsi istehsal olunurdu. Zavodun əsası avstriyalı tacir və zadəgan tərəfindən qoyulmuşdu. O, 1889-cu ildə Bakıda (indiki İsrafil Məmmədov küçəsində) pivə anbarı da tikdirmişdir.
1960–hazırda
1960–1970-ci illərində Azərbaycanın pivə təlabatı dayanmadan artdığı üçün bu dövrdə Azərbaycan ərazisində yeni-yeni pivə zavodları açılmağa başlayıb. Bu cür zavodlardan biri keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin ərazisində yeganə olan Əsgəran alkoqolsuz pivə zavodu idi.Salyanda (1965), Yevlaxda (1967), Xaçmazda (1969), Mingəçevirdə (1975), Sumqayıtda (1975) və Zaqatalada (1979) pivə zavodları açılmışdır. 1969-cu ildə Azərbaycan SSR-də ən böyük pivə zavodu olan Xırdalan zavodu istifadəyə verilib. Bu zavod Bakıdan 10 kilometr aralıda, Xırdalan qəsəbəsində yerləşirdi. Həmin dövrdə zavod Bakı-Pivə istehsal birliyinə məxsus idi və SSRİ-dəki ən böyük altı pivə zavodundan biri idi.
1997-ci ildə zavod Fransanın "Group Castel" tabeçiliyinə keçmiş və 1998-ci ildə zavodda yenidənqurma işləri aparılmışdır. İllik istehsal gücü 6 milyon dekalitr olan "Bakı Kastel" zavodunun açılışı 2000-ci ildə baş tutmuşdur. Rəsmi açılışda Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyev də iştirak etmişdi. Bu müəssisədə Xırdalan pivəsinin istehsalına başlanmış, "Xırdalan Qara", "Xırdalan 7/7", "33 Export", "Bizim pivə", "Əfsanə" pivə markaları ortaya çıxmışdır. 2008-ci ilə qədər bu şirkətin məhsulları Azərbaycan pivə bazarının 70 faizdən çoxunu əhatə edirdi.
18 may 2021-ci il Azərbaycan İqtisadiyyat Nazirliyi və Carlsberg Azərbaycan arasındakı müqaviləyə əsasən şirkət 2021–2025-ci illər ərzində pivə istehsalının inkişafına 25 milyon manatdan çox qoyacaq. 2021-ci ildə Carlsberg Azərbaycan tərəfindən ilk dəfə yerli arpadan pivə istehsal olunub.
İstinadlar
- ↑ . Azertag (az.). 6 avqust 2021. 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021.
- ↑ . 1news (az.). 9 iyul 2021. 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021.
- ↑ . Azertag (az.). 16 sentyabr 2021. 2021-10-30 tarixində . İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021.
- . BBC Azərbaycan. 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021.
- . Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (az.). İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021. [ölü keçid]
- . Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (az.). İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2021. [ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Azərbaycanda pivə ilə əlaqəli mediafayllar var.