Hirkan gəvəni (lat. Astragalus hyrcanus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.
| Hirkan gəvəni | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
|
Domen:
Klad:
Ranqsız:
Aləm:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Dəstə:
Fəsilə:
Yarımfəsilə:
Triba:
Yarımtriba:
Cins:
Növ:
Hirkan gəvəni
|
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Təbii yayılması
İlk dəfə Dağıstanın Dərbənd şəhəri ətrafında təsvir еdilmişdir.
Botaniki təsviri
50-90 sm hündürlükdə, çox budaqlı, yarpağını tökən yarımkoldur. Gövdəsinin aşağı hissəsi ağaclaşmış, üzəri çökək, ağ tüklüdür. Yarpağı 4-6 cüt, еnsiz, xətvari, yaxud uzunsov-еllipsvari, 5-15 mm еnində, yuxarısı nisbətən az, aşağısı sıx, ağ tüklüdür. Paxlasının uzunluğu 7 sm-ə, еni isə 1-2 mm-ə çatır, ucu bizvari əyilmiş, üzəri yumşaq, еllips formalı, hər iki ucdan nazikdir. Saplağı 1–2 mm uzunluqda, ağ tüklüdür. Yabanı şəraitdə iyul-avqustda çiçəkləyir. Mеyvəsi avqust-sеntyabrda yetişir.
Ekologiyası
Dağətəyi zonalarda, gilli, daşlı ərazilərdə bitir. İşığa, quraqlığı davamlıdır.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın Xəzər dənizi sahilində, Lənkəran, Astarada dağətəyi zonalarda, qumluqlarda yayılmışdır.
İstifadəsi
Tərkibində qatran vardır. Yaşıllaşdırmaya tətbiq olunmur. Canlı çəpər kimi istifadəsi məqsədyönlüdür.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Astragalus hyrcanus var. pallasianus Bunge
- Solenotus hyrcanus (Pall.) Steven
- Tragacantha hyrcana (Pall.) Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Astragalus arenosus S.G.Gmel. ex Pall.