Appretləmə (fr. appreter – son əməliyyatdan keçirmək) – sapların, məmulatlarının, dəri, kağız və s. materialların tamamlama emalında aparılan əməliyyatlardan biri; materiala sərtlik, əzilməmək, yığılmamaq, odadavamlılıq, elastiklik, parlaqlıq və s. xassələr vermək üçün yerinə yetirilir. Appretləmə prosesi xüsusi maşınlarda aparılır. Appretləmə zamanı əvvəlcə material müxtəlif kimyəvi maddələr – appretlər olan təknəyə salınır. Appretlərin tərkibi materialın təyinatı və istismar şəraitindən asılı olaraq müəyyənləşdirilir. Sonra isə appret hopmuş materialın yuyulması, sıxıcı vallarda artıq appretin kənar edilməsi, materialın istilik emalı (qurudulması) və s. mərhələlər olur. Materiala davamlılıq xassəsi vermək üçün appret kimi nişasta, sellulozanın suda həll olan efirləri, polivinil spirti; materialın əzilməməsi üçün karbamid-formaldehid və ya melamin-formaldehid qatranları; elastiklik üçün vinilxlorid sopolimerlərinin sintetik lateksləri və s.; odadavamlılıq xassəsi üçün antipirenlərdən istifadə olunur. Statik elektrikləşmənin qarşısını almaq üçün antistatiklər tətbiq edilir. Yağ və çirk götürməzlik üçün parçalar ftor tərkibli polimerlər əsaslı latekslərlə emal edilir. Sukeçirməzlik bəzi parçaların (məs., plaş parçaları) mühüm xassəsidir. Bunun üçün parça silisium-üzvi birləşmələr, parafin emulsiyaları və s.-dən istifadə etməklə hidrofoblaşdırılır. Mikroblara qarşı dayanıqlılıq və parçanın çürüməməsi üçün xüsusi bakterisid maddələr, üzvi turşuların missink tərkibli duzları, halogen və ya ftor tərkibli üzvi birləşmələr, səthi aktiv maddələr və s. vasitəsilə Appretləmə aparılır. Yun parçaları güvədən qorumaq üçün onları, əsasən, ftorid duzlarının məhlulları ilə emal edirlər. Dərinin səthinə bəzək plyonkasının çəkilməsi də Appretləmə adlanır.

İstinad

  1. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 580. ISBN 978-9952-441-02-4.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023