Andrey Platonov
Andrey Platonov(əsl adı rus dilində: Андре́й Плато́нович Климе́нтов; 16 (28) avqust 1899[1], Voronej[2] – 5 yanvar 1951[2][3][…], Moskva[2]) — rus sovet yazıçısı, dramaturqu.
| Andrey Platonov | |
|---|---|
| rus. Андрей Платонович Платонов | |
 | |
| Doğum adı | Андрей Платонович Климентов |
| Təxəllüsü | Платонов, А. Фирсов, Ф. Человеков, А Вагулов |
| Doğum tarixi | 16 (28) avqust 1899[1] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 5 yanvar 1951[2][3][…] (51 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | yazıçı, dramaturq, fantastika yazıçısı[d], şair, nasir, romançı, tənqidçi |
| Fəaliyyət illəri | 1919–1951 |
| Əsərlərinin dili | rus dili |
| Janrlar | nəsr, publisistika |
| Mükafatları |
 |
 |
|
| platonov-ap.ru | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Andrey Platonov 1899-cu ildə Voronejin Yamskaya qəsəbəsində dünyaya gəlib. Çoxuşaqlı ailənin böyük oğlu olduğundan hələ yeniyetməlik çağlarından ən ağır işlərdə çalışıb. Atasına kömək olub. Çox yerlərdə, çox sahibkarlara qulluq edib. Odur ki, yazılarında "intiligent" obrazlarına az təsadüf olunur. Onun qəhrəmanları adətən sadə zəhmət adamları, kəndlilər, fəhlələrdi. Və bu insanlar daha çox torpağa bağlılıqları, həyatın bütün qatlarına dərindən bələd olmalarıyla son dərəcə müdrik, ağıllı, tədbirli, deməli, həm də əsil ziyalıdırlar. Platonov ayrıca filoloji təhsil almayıb. Sadəcə, yazı-pozuya yaşının erkən çağlarından başlayıb. Onun ötən əsrin 30-cu illər yaradıcılığına bələd olan Lev Qumilyov deyibmiş ki, Platonovda mühəndis ağlı, kəşflərə meyl var və əgər o mühəndis olmasaydı, onda yazıçı Platonov da olmazdı. Qumilyov bununla Platonov nəsrində boy göstərən xarakter bitkinliyinə, hadisələrin, vəziyyətlərin, insan münasibətlərinin sözlə, dialoqlarla ifadəsindəki heyrətamiz riyazi dəqqiliyə işarə vurudu.
A. Platonov Voronejdəki dəmiryol texnikumunu bitirir, atası ilə bərabər qatar sürücüsü işləyir, sonra elektrik stansiyası tikintişinə rəhbərlik edir. Bax, elə o illərdə də (1917–1918) müntəzəm yazılar yazır, oçerkləri, məqalələri qəzetlərdə çıxır.
Böyük Vətən Müharibəsi başlayanda onu əsgər aparırlar. 1942-ci ildən davanın sonuna kimi "Krasnaya zvezda" qəzetinin cəbhə müxbiri işləyir. Qəzetin redaktoru Ortenberq xatırlayırdı: "Platonovun cılız fiquru onu görənlərin təsəvvüründə heç də yazıçı obrazı canlandırmırdı. Əsgərlər onunla özlərini çox sərbəst aparır, ürəyindəkiləri ən xırda incəliklərinə qədər açıb tökürdülər ki, bu da Platonova misilsiz material verirdi". A. Platonov rus yazıçıları arasında nəsr dili, üslubiyyət, ricət baxımından ən maraqlı, təkraredilməz sənətkarlardan sayılır. Onun bənzərsiz nəsri uzun illər geniş oxucu dairələrindən gizli saxlanılıb, az təbliğ olunub. Repressiya illərindən güclə yaxasını qurtarsa da, hələ 41–45-ci illər müharibəsində ağır xəstəliyə düçar olmuş, 1951-ci ildə, 52 yaşında dünyasını dəyişmişdir.
- ↑ 1 2 Rusca Vikipediya (rus.). 2001.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Платонов Андрей Платонович (rus.). / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Произведения Андрей Платонова в электронной библиотеке классической литературы — Классика.ру Arxivləşdirilib 2007-10-17 at the Wayback Machine
- Подборка рецензий на произведения Андрея Платонова
- Платонов, Андрей Платонович энциклопедия "Кругосвет"
- Магический Большевизм Андрея Платонова, Александр Дугин, Философский портал Арктогея
- Электронное собрание сочинений, воспоминания современников, материалы к биографии и критика в Библиотеке "Im Werden"
- "Воодушевление": Неснятое кино Андрея Платонова, Елена Грачева, Журнал "Сеанс" № 25/26