Andeksa
| ||
Kimyəvi birləşmə | ||
IUPAC | Andexanet alfa | |
? | ||
CAS | ||
Təsnifatı | ||
Metabolizm | Öyrənilməyib | |
5 - 7 s | ||
Dərman forması | ||
? | ||
İstifadə qaydası | ||
Andeksa (PRT064445, PRT4445, ing. Andexxa, andexanet alfa)— rivaroksaban və apiksaban (birbaşa laxtalanma faktoru Xa inhibitorları) antikoaqulyantları üçün venadaxili spesifik antidot. Preparat rekombinant inaktivləşdirilmiş Xa faktorunun məhluludur və qanaxmanın dayandırılması üçün istifadə olunur.
Tarixi
Trombozun qarşısının alınması üçün antikoaqulyantların istifadəsi (ağciyər emboliyası, infarkt və işemik insultda daxildır) hemorragik insult da daxil olmaqla, həyati təhlükəsi olan qanaxmanın baş verməsi riski ilə əlaqələndirilir. Belə hallarda, antikoaqulyantın yaratdığı laxtalanma pozğunluğu çətinliklər yaradır və buna görə də qanaxmanı saxlamaq üçün antidotdan istifadə oluna bilər. Varfarindən fərqli olaraq, nisbətən uzun müddət istifadə olunan spesifik antidotlar (rivaroksaban (Kcarelto) və apiksaban (Eliquis)) uzun müddət spesifik antaqonistə malik deyildilər. Bu dərmanları qəbul edərkən kəskin qanaxma halında qeyri-spesifik hemostatiklər (VII faktor konsentratları, protrombin kompleksi dərmanları, traneksam) istifadə olunur, lakin onların effektivliyi sübut edilməmişdir.
Andeksin xüsusi antaqonisti əczaçılıq şirkəti Portola Pharmaceuticals (ABŞ) tərəfindən hazırlanmış və 2018-ci ilin may ayında FDA (Food and Drug Administration — Qida və dərman administrasiyası) tərəfindən tibbi istifadə üçün təsdiq edilmişdir. Preparat Avropa İttifaqında 2018-ci ilin sonunda təsdiqlənmişdir.
Hərəkət mexanizmi
Andekca — protrombinə qarşı təbii katalitik fəaliyyətdən məhrum olan (gen mühəndisliyi üsulu ilə əldə edilmişdir) Xa insan faktorudur. Dərman "tələ reseptoru" kimi işləyir: andeksanın venadaxili infuziyası qan dövranında sərbəst rivaroksaban və apiksaban molekullarının bağlanmasına səbəb olur və bununla da sonuncunun təbii Xa faktoruna inhibitor təsirinin qarşısını alır . Dərman həmçinin əlavə prokoaqulyant təsir göstərə bilən toxuma faktoru yolunun inhibitorunu bağlaya və təsirsiz hala gətirə bilir. Nəticədə, davamlı qanaxmanın həyati təhlükəsi olduğu hallarda (məsələn, mərkəzi sinir sistemində qanaxma ilə) xüsusilə zəruri olan sürətli bir hemostatik təsir əldə edilir.
Andeksa, edoksaban (Liksiana), betriksaban(Beviksa), heparin, enoksaparin (Kleksan) və fondaparinuks (Arikstra) kimi bəzi antikoaqulyantlara qarşı təsirlidir, lakin onların təsiri FDA tərəfindən təsdiq olunmayıb.
Göstərilən fəaliyyət | FDA tərəfindən təsdiqlənmiş | ||
---|---|---|---|
Apiksaban | |||
Rivaroksaban | |||
Edoksaban | |||
Betriksaban | |||
Enoksaparin natrium | |||
Fondaparinuks | |||
Heparin | |||
Dabihatran eteksilat |
Tətbiq rejimi
Dərmanın dozası antikoaqulyantın son qəbulunun vaxtı, növü və dozasından asılı olaraq hesablanır. Andeksanın təsiri antidot qan dövranından çıxarıldıqdan qısa müddət sonra dayanır və buna görə də uzun müddətli mikrofluidik infuziya tələb olunur.
Əks təsiri
Nadir hallarda Andeksa istifadə etdikdən sonra yüngül infuziya reaksiyaları müşahidə edilə bilər. Xəstələrin kiçik bir hissəsində tromboz (o cümlədən ölümlə nəticələn) olmuşdur. Əksər hallarda tromboz, profilaktik antikoaqulyant tarixinin bərpasından bir müddət əvvəl trombotik ağırlaşmalar tarixi olan yüksək riskli xəstələrdə baş vermişdir. Dərmanın qəbulu ilə trombotik ağırlaşmaların inandırıcı əlaqəsi sübut olunmamışdır. Həmçinin, klinik sınaqlarda dərman qəbul edən 223 sağlam könüllü arasında heç bir tromboz hadisəsi qeydə alınmamışdır.
Effektliyi
Andeksanın ANNEXA-R və ANNEXA-A (sağlam könüllülər) sınaqlarında və ANNEXA-4 sınaqlarında (rivaroksaban, apiksaban və edoxaban qəbul edərkən güclü qanaxması olan xəstələr) effektivliyi tədqiq edilmişdir.
Qiyməti
ABŞ-də birdəfəlik reversiya üçün tələb olunan dərmanın maksimal dozasının qiyməti 49500 dollara çatır.
İstinadlar
- ↑ Genmin Lu, Francis R. DeGuzman, Stanley J. Hollenbach, Mark J. Karbarz, Keith Abe. // Nature Medicine . 19 (4). 2013-4. 446—451. doi:. ISSN . 2018-10-26 tarixində .
- Masahiro Yasaka. // Frontiers of Neurology and Neuroscience . 37. 2015. 93—106. doi:. ISSN .
- . İstifadə tarixi: 2018-10-25. [ölü keçid]
- Young-A. Heo. // Drugs . 78 (10). 2018-7. 1049—1055. doi:. ISSN .
- ↑ Deborah Siegal, Genmin Lu, Janet M. Leeds, Mark Karbarz, Janice Castillo. // Blood Advances . 1(ingilis) (21). 2017-09-26. 1827—1838. doi:. ISSN ().
- Atanur Ersayin, Aline Thomas, Landry Seyve, Nicole Thielens, Mathieu Castellan. // Haematologica . 102 (12). 12 2017. e483—e485. doi:. ISSN .
- ↑ Genmin Lu, Polly Pine, Janet M. Leeds, Francis DeGuzman, Pratikhya Pratikhya. // PloS One . 13 (3). 2018. e0195122. doi:. ISSN .
- ↑ Mark Crowther, Genmin Lu, Janet M. Leeds, Joyce Lin, Pamela B. Conley. // {{|Blood (журнал)|Blood||Blood (journal)}} . 128(ingilis) (22). {{|American Society of Hematology}}. 2016-12-02. 143—143. ISSN ().
- ↑ Genmin Lu, Joyce Lin, John T. Curnutte, Pamela B. Conley. // {{|Blood (журнал)|Blood||Blood (journal)}} . 126(ingilis) (23). {{|American Society of Hematology}}. 2015-12-03. 2329—2329. ISSN ().
- // Indian Heart Journal . 68(ingilis) (4). 2016-07-01. 559—563. doi:. ISSN .
- . 2018-09-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-25.
- ↑ Siegal, Deborah M.; Curnutte, John T.; Connolly, Stuart J.; Lu, Genmin; Conley, Pamela B.; Wiens, Brian L.; Mathur, Vandana S.; Castillo, Janice; Bronson, Michele D. Andexanet Alfa for the Reversal of Factor Xa Inhibitor Activity // [[|New England Journal of Medicine]] . 373(ingilis). № 25. — 2015. — 17 dekabr. — 2413—2424. doi:. ISSN . PMID .
- ↑ (PDF). 2018-07-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-10-25.
- ↑ Stuart J. Connolly, Truman J. Milling, John W. Eikelboom, C. Michael Gibson, John T. Curnutte. // The New England journal of medicine . 375 (12). 2016-09-22. 1131—1141. doi:. ISSN .
- Kalathottukaren, Manu T.; Creagh, A. Louise; Abbina, Srinivas; Lu, Genmin; Karbarz, Mark J.; Pandey, Anjali; Conley, Pamela B.; Kizhakkedathu, Jayachandran N.; Haynes, Charles. Comparison of reversal activity and mechanism of action of UHRA, andexanet, and PER977 on heparin and oral FXa inhibitors // Blood Advances . 2 (journal) (ingilis). № 16. — 2018. — 28 avqust. — 2104—2114. doi:. ISSN . PMID .
- Dalal, Jamshed; Bhave, Abhay; Chaudhry, Gaurav; Rana, Prashant. // Indian Heart Journal . 68 (journal) (ingilis). № 4. — 2016. — 1 iyul. — 559—563. doi:. ISSN . PMID .
- . İstifadə tarixi: 2018-10-25.{{|date=Ноябрь 2019 |bot=InternetArchiveBot }}
- . 2018-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-25.