Amatuni yaxud Vaçuteanlar — IV əsrdə Maku ətrafı torpaqları və Oşakan qəsrini idarə edən Kaspi-Midiya mənşəli sülalə. Midiyanın son çarı Astiaqın nəslindən hesab olunurdular. Parfiya hökmdarı tərəfindən Ermənistana köçürülən ailə zamanla erməniləşdi.
Amatunilər | |
---|---|
Ölkə | |
Banisi | Manue |
Hazırkı rəhbər | Yoxdur |
Əsası qoyulub | IV əsr |
Milliyyət | Kaspi |
Görkəmli üzvləri
- Vahan Amatuni - 428-ci ildə Sasani hökmdarı V Bəhram tərəfindən mərzban təyin olunmuşdur. 451-ci ildə məcburi zərdüştçülüyə üsyan etmişsə də Gürgana sürgün olunmuşdur.
- Varaz Sapuh - 482-ci ildə ermənilərin Sasanilərə üsyan planını mərzbana xəbər vermişdir.
- Kotit Amatuni - 596-cı ildə Ktesifonda edam olunmuşdur.
- Sapuh və Haman Amatuni - 775-ci ildə 12.000 erməni ilə birlikdə Bizansa köçmüşdür.
Tarixi
Sülalə 9-cu əsrdə hələ də Maku və ətrafını idarə edirdi. XIII-XIV əsrdə isə bu sülalə Vaçutean adı ilə tanınmağa başladı. 1826-cı ildən Rusiya imperiyası tərəfindən knyaz ailəsi hesab olunmağa başladı.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Pʿawstos Buzand, Patmuṭʿiwm Hayocʿ, 3.8, 14; 4.4
- Musa Xorenli, Ermənistan tarixi. II. 84, 85, III. 43, 51, 65;
- Kiril Tumanov, Encyclopaedia Iranica, Amatuni məqaləsi