Alman Gömrük İttifaqı
Bu məqalə qaralama halındadır. |
Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Alman Gömrük İttifaqı (alm. Deutscher Zollverein) — gömrük və ticarət siyasəti sahəsində alman dövlətlərinin birliyi idi. Gömrük İttifaqı 22 mart 1833-cü ildə imzalanmış Gömrük İttifaqı Müqaviləsi ilə 1834-cü il yanvarın 1-də qüvvəyə minmişdir. Zollverein Alman Konfederasiyası xaricində yaradılmışdır ; ona görə də federal təşkilatın bir hissəsi deyil, müstəqil bir ittifaq idi. Zaman keçdikcə bura Almaniya Konfederasiyasının demək olar ki, bütün üzv dövlətləri daxil idi.
Zollverein-in məqsədi iqtisadi daxili bazar yaratmaq və fiskal və iqtisadi çərçivə şərtlərini standartlaşdırmaq idi. Siyasi olaraq, Alman Gömrük İttifaqı Prussiyanın üstünlüyünü gücləndirdi və Kiçik Alman həllinin ortaya çıxmasına kömək etdi .
Prussiyanın üstünlük təşkil etdiyi Alman Gömrük İttifaqı Prussiya -Hessi Gömrük İttifaqını, Mərkəzi Alman Həmkarlar İttifaqını və Cənubi Almaniya Gömrük İttifaqını əvəz etdi . Alman Gömrük İttifaqına Prussiyadan əlavə, əvvəlcə Hessen, Kurhessen, Bavariya, Vürtemberq, Saksoniya Böyük Hersoqluğu və ayrı-ayrı Türingiya əyalətləri daxil idi . 1836-cı ilə qədər Baden, Nassau və Frankfurt Zollverein-ə qoşuldu. 1842-ci ildə gömrük sahəsi Lüksemburq, Brunsvik və1854-cü ildə Lippe, Hannover və Oldenburq izlədi . Beləliklə, Şimali Alman Konfederasiyasının federal bir dövlət kimi qurulmasından əvvəl Zollverein təxminən 425.000 km² ərazini əhatə edirdi.
1867-ci ildə federal hökumət qurulduqdan sonra Zollverein yeni əsasda yerləşdirildi. Bu, 1868-ci ildə qüvvəyə minən yeni müqavilə ilə edildi. Şimali Almaniya Konfederasiyasının orqanları əslində Zollverein orqanlarına çevrildi. Federal Gömrük Şurası Şimali Almaniya Konfederasiyasına daxil olmayan Gömrük İttifaqı dövlətlərinin nümayəndələri ilə normal Bundesratdan ibarət idi. Gömrük parlamenti Şimali Almaniya Reyxstaqının üzvlərindən və digər ştatlardan seçilmiş deputatlardan ibarət idi (yalnız 1868-ci ildə seçki).
1870-ci ildə Gömrük İttifaqı ərazisi Böyük Britaniya və ABŞ-dən sonra dünyanın üçüncü ən böyük sənaye gücü idi
1870/71-ci illərdə cənub əyalətləri Konfederasiyaya qoşulduqdan sonra federal dövlət Almaniya İmperiyası kimi mövcud olmağa davam etdi . Alman İmperiyasının bir hissəsi olmasa da, Lüksemburq Gömrük İttifaqı müqavilələri ilə 1918-ci ilin sonuna qədər Alman gömrük ərazisinin bir hissəsi idi.
Ümumilikdə Napaleon müharibələrinin sonu Almaniyanın iqtisadi və gömrük birləşməsi problemlərini həll etmədi. Baxmayaraq ki, 1815-ci il Almaniya İttifaqının aktında deyilirdi ki, "İttifaq üzvləri Frankfurt-Maynda İttifaq seyminin 1-ci iclasında ticarət və nəqliyyat əlaqələrini müzakirə etmək hüququnu saxlayırlar" nə birinci, nə də sonrakı iclaslarda bu məsələ həll edilməmişdi.
Bu şəraitdə Prussiya 1818-ci ildə Prussiya krallığı çərçivəsində bütün gömrük sərhədlərini və onun bütün əyalətlərinin arasında hərəkət azadlığını qadağan etmiş yeni gömrük qanununu qəbul etdi. Bu qanun həmçinin prussiya malları üçün himayədarlıq gömrük tarifini təyin etdi.