Aleksandr Zaxaryeviç Mışlayevski (rus. Александр Захарьевич Мышлаевский; 12 (24) mart 1856 – 1920) — Rusiya hərbi rəhbəri və tarixçisi, piyada generalı.
| Aleksandr Mışlayevski | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 12 (24) mart 1856 |
| Vəfat tarixi | 1920 |
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili |
|
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Rütbəsi | infanteriya generalı[d] |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |
  
|
Həyatı
Aleksandr Zaxaryeviç Mışlayevski 24 mart (12 mart) 1856 Kiyev vilayətinin Çigirinski rayonunun anadan olmuşdur. Jitomir gimnaziyasını (1874), Mixaylovski Artilleriya Məktəbini (1877) və Nikolayev Baş Qərargah Akademiyasını (1884) bitirmişdir. 1884–1898-ci illərdə Kiyev Hərbi Dairəsinin qərargahında və Baş Qərargahda döyüş və qərargah vəzifələrində qoşunlarda xidmət etmişdir.
1898-ci ildən Baş Qərargahın Nikolayev Akademiyasının Rusiya hərbi sənəti tarixi kafedrasının fövqəladə, sonra adi (1898–1905) və əməkdar (1905) professoru olmuşdur. O, eyni zamanda 1899–1903-cü illərdə Baş Qərargahın Hərbi Elmi Arxivinin rəisi olmuşdur. 1905–1908-ci illərdə Baş Qərargahın növbətçi generalı, 1908–1909-cu illərdə Baş Qərargah rəisi kimi xidmət etmişdir. 1909-cu ilin martından sentyabr ayına qədər Baş Qərargah Baş İdarəsinin rəisi. 1909-cu ilin sentyabrından 2-ci Qafqaz Ordusu Korpusunun komandiri kimi xidmət etmişdir. 1913-cü ilin dekabrından Qafqaz canişininin hərbi köməkçisi olmuşdur.
Osmanlı imperiyası Birinci Dünya müharibəsinə girdikdən sonra 1914-cü ildə Qafqaz Ordusunun baş komandanının köməkçisi təyin edilmişdir. 1914-cü ilin dekabrında Sarıqamış döyüşü zamanı vəziyyəti yanlış qiymətləndirərək geri çəkilmək əmri vermiş, ordunu tərk edərək Tiflisə getmişdir. Mışlayevski Tiflisdə ordunun arxa hissəsinin nizamsızlığına səbəb olan Osmanlı türklərinin Qafqaza hücumu təhlükəsi haqqında məruzə etmişdir. 1915-ci ilin yanvarında komandirlikdən uzaqlaşdırılmış, elə həmin ilin martında isə vəzifədən azad olunmuşdur. "Panika generalı" ləqəbini əldə etmişdir. Bir neçə ay sonra yenidən xidmətə cəlb edilmiş və Metallurgiya Sənayesi Komitəsinin sədri təyin olunmuşdur. 1916-cı ilin avqustundan metalların tədarükü üzrə baş komissar olmuşdur.
Fevral inqilabından sonra 1917-ci ilin mart-iyun aylarında Kazan Hərbi Dairəsinin qoşunlarının komandanı vəzifəsində çalışmışdır. Rusiya Hərbi Tarixi Cəmiyyətinin təşkilatçısı olmuşdur. Bəzi fərziyyələrin əksinə, Aleksandr Zaxaryeviç Mışlayevski M. A. Bulqakovun "Ağ qvardiya" romanının eyni adı daşıyan qəhrəmanının prototipi deyil.
Əsərləri
Şimal müharibəsi və 1900–1901-ci illər Çin müharibəsi tarixinə dair əsərlərin müəllifidir.
- Северная война на Ингерманландском и Финляндском театрах в 1708–1714 гг. (Документы гос. архива). — СПб., 1893.
- Петр Великий. Военные законы и инструкции. — СПб., 1894.
- Петр Великий. Война в Финляндии в 1712–1714 годах. — СПб., 1896.
- Война с Турцией 1711 г. — СПб., 1898.
- Крепости и гарнизоны южной России 1718 г. — 1899.
- — СПб., 1899. ()
- Две катастрофы. Суворов в Швейцарии. Петр на Пруте. — СПб., 1901.
- Северная война 1708 г. От р. Уллы и Березины за р. Днепр. — СПб., 1901.
- 1900–1901 гг. Ч. 1. — СПб., 1905.
- "Отечественная война 1812 г." (т. I: "Переписка русских правительственных лиц и учреждений"; ч. 1 и 2: "Подготовка к войне 1810 г."; т. II: "Подготовка к войне 1811 г.")
Mükafatları
- 3-cü dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni (1886)
- 2-ci dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni (1890)
- 2-ci dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni (1896)
- 4-cü dərəcəli (1899)
- 3-cü dərəcəli "Müqəddəs Vladimir" ordeni (1903)
- 1-ci dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni (1904)
- 1-ci dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni (1908)
- 2-ci dərəcəli "Müqəddəs Vladimir" ordeni (12/06/1911)
- "Ağ qartal" ordeni (VP 06.12.1915)
- "Müqəddəs Aleksandr Nevski" ordeni (VP 06.12.1916)
Mənbə
İstinadlar
- ↑ Мышлаевский Александр Захарьевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Соколов Б. В. Булгаков. Энциклопедия, 2003, с. 1.
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
Ədəbiyyat
- Мышлаевский, Александр Захарьевич // [Минный офицерский класс — Нисса]. — СПб. ; [М.] : Тип. т-ва И. Д. Сытина, 1914. — С. 492. — (Военная энциклопедия : [в 18 т.] / под ред. К. И. Величко … ; 1911–1915, т. 16).
- Генералитет Российской империи : энциклопедический словарь генералов и адмиралов от Петра I до Николая II / С. В. Волков. — Москва : Изд-во Центрполиграф, 2010. Т. 2. — ISBN 978-5-227-02055-0.
- Мышлаевский Александр Захарьевич / Борщов А. Д. // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004–2017.
- Залесский К. А. Кто был кто в Первой мировой войне. — М.: АСТ; Астрель, 2003. — 896 с. — 5000 экз. — ISBN 5-17-019670-9. — ISBN 5-271-06895-1.
Xarici keçidlər
- Мышлаевский, Александр Захарьевич (рус.). // Проект "Русская армия в Великой войне".