Aleksandr Beloborodov (rus. Алекса́ндр Белоборо́дов; 14 (26) oktyabr 1891, Perm quberniyası[d] – 10 fevral 1938, Moskva) — rus bolşevik inqilabçısı, sovet siyasətçisi, partiya və dövlət xadimi. II Nikolayın və ailəsinin baş qatillərindən biri kimi tanınır.
| Aleksandr Beloborodov | |
|---|---|
 | |
Xalq Daxili İşlər Komissarı | |
| 30 avqust 1923 – 3 dekabr 1927 | |
| Əvvəlki | Feliks Dzerjinski |
| Sonrakı | |
8-ci həqiqi üzvü | |
| 25 mart 1919 – 11 oktyabr 1919 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 14 (26) oktyabr 1891 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 10 fevral 1938 (46 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi qulluqçu |
|
|
|
| Təltifləri |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Rusiya imperiyasının Perm qubernatorluğunun Solikamski uyezdində, Aleksandrovsk qəsəbəsində olub, 1907-ci ildə Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyasına qoşulub. Vladimir Leninin bolşeviklərinin tərəfini tutaraq, Fevral inqilabından sonra Ural Vilayət Partiya Komitəsinin üzvü oldu, 1917-ci ilin aprelində partiya konfransında Ural bolşeviklərini təmsil etdi və sonra daha çox Ural Soveti (Uraloblsovet) kimi tanınan Fəhlə, Kəndli və Əsgər Deputatlarının Ural Regional Sovetinin Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri oldu. 1918-ci ilin iyulunda Moskvadakı Yakov Sverdlov ilə koordinasiyalı olaraq keçmiş çar II Nikolay və ailəsinin öldürülməsini əmr etdi və tərəfindən verilən Ural Soveti qərarını imzalayaraq Moskvadakı partiya rəhbərliyi ilə son məsləhətləşmədən sonra imperator ailəsinin öldürülməsi ilə bağlı son əmrlərlə birlikdə təhvil verdi.
1919-cu ilin martında Rusiya Kommunist Partiyası 8-ci Mərkəzi Komitəsinin Orqbüro üzvü seçildi. Daha sonra 1920-ci ilin aprelində 9-cu Mərkəzi Komitənin üzvlüyünə namizəd oldu. Yakov Sverdlovun ölümündən sonra o, Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri, Rusiya SFSR-nin dövlət başçısı vəzifəsinə namizəd hesab edilsə də, Mixail Kalininə uduzub. Daha sonra o, Feliks Dzerjinskidən sonra Rusiya SFSR-nin dördüncü, Sovet İttifaqının isə ikinci Xalq Daxili İşlər Komissarı vəzifələrində çalışıb. Lev Trotski ilə əlaqəli üzvü kimi 1923-cü ilin oktyabrında imza ataraq özünü gələcək Sovet Lideri İosif Stalinin ömürlük düşməninə çevirdi. Əksər köhnə bolşeviklər, xüsusən Trotskiyə yaxın olanlar kimi, Beloborodov da Böyük təmizləmənin əleyhinə çıxdı və 1936-cı ildə həbs edildi. O, 1938-ci il fevralın 10-da edam edildi. Ölümündən 20 il sonra, 1958-ci ildə ölümündən sonra bəraət aldı.
İstinadlar
- Biographical entry on Beloborodov in Shmidt, O.Yu. (editor in chef). Большая советская энциклопедия volume 5. Moscow. 1927. səh. 334.