Akvamarin — solğun-mavidən açıq-yaşıla qədər rənglərdə mövcud ola bilən beril növü. Akvamarinin rəngi istiliklə dəyişdirilə bilər.
Akvamarin | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Silikatlar, Beril |
Formul (təkrarlanan vahid) |
Be₃Al₂Si₅O₁₈ |
Xüsusiyyətləri | |
Rəng | Solğun-mavidən açıq yaşıla qədər |
üzrə möhkəmliyi | 7,5-8 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Akuamarin Be3Al2Si6O18 kimyəvi tərkibinə malikdir və həmçinin Fe2+ ehtiva edir. Mineral ilə 7,5 ilə 8 arasında sərtliyə malikdir. Akvamarin əsasən heç bir qarışıq ehtiva etməsə də,mika, hematit və ya duzlu su kimi birləşmələrdən ibarət qarışıqlara malik ola bilər.
Akvamarin qiymətli daşdır.
Etimologiyası
Akvamarin adı latınca "su" mənasını verən aqua və "dəniz" mənasını verən marina sözlərindən yaranmışdır."Aquamarine" sözü ilk dəfə 1677-ci ildə istifadə edilmişdir.
Dəyər
Akvamarinin dəyəri onun çəkisi, rəngi, kəsimi və parlaqlığı ilə müəyyən edilir. Mineral nisbi bolluğuna görə adətən zümrüd və ya (qırmızı beril) kimi beril qrupuna daxil olan digər qiymətli daşlarla müqayisədə nisbətən daha ucuz, mavi topaz kimi oxşar rəngli qiymətli daşlardan isə daha bahalıdır. Mavi rəngi təbii olaraq meydana gəlmiş akvamarin nümunələri tərkibindəki dəmir ionunun yaratdığı sarı tonları azaltmaq üçün süni olaraq istiliyə məruz qoyulmuş nümunələrdən daha bahadır.
Mədəniyyətdə
Akvamarin rənginə görə tarixən gənclik və xoşbəxtlik simvolu kimi istifadə edilmiş, həmçinin bu rəng ona adını da verməklə birlikdə Qərb mədəniyyətinin onu okeanla əlaqələndirməsinə səbəb olmuşdur. Qədim Romalılar akuamarinin dənizlə səyahət edən insanları qorudğuna inanır, ondan həmçinin xəstəliklərdən qorunmaq üçün istifadə edirdilər.
Çinlilər ondan möhürlər, heykəlciklər və qravürlər, yaponlar isə netsuke hazırlamaq üçün istifadə edirdilər.
Tapılma
Akvamarin Əfqanıstan, Çin, Keniya, Pakistan, Rusiya, Mozambik, ABŞ,Braziliya, Nigeriya, Madaqaskar, Zambiya, Tanzaniya, Şri Lanka,Malavi, Hindistan,Zimbabve, Avstraliya, Myanma və Namibiya kimi ölkələrdə tapıla bilər. Braziliyanın Minas-Jerays ştatı akvamarin üçün əsas mənbədir.
Akvamarin əsasən qranit peqmatitlərində tapılır. O, həmçinin hidrotermal aktivliklə minerallaşmış metamorfik süxurlarda da tapıla bilər.
Qalereya
-
İşlənmiş akvamarin
-
Akvamarin mədəni
İstinadlar
- Manutchehr-Danai, Mohsen. (ingilis). Springer Science & Business Media. 2013-03-09. 24. ISBN 978-3-662-04288-5.
- Wenk, Hans-Rudolf; Bulakh, Andrei. (ingilis). Cambridge University Press. April 2004. 542. ISBN 978-0-521-52958-7.
- . geology.com. 2021-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- Perkins, Dexter; Henke, Kevin R.; Simon, Adam C.; Yarbrough, Lance D. (ingilis). CRC Press. 2019-07-24. 82. ISBN 978-0-429-59119-8.
- Jones, Cindy. (ingilis). Lotus Press. 2005. 16–17. ISBN 978-81-89093-35-8.
- Grande, Lance; Augustyn, Allison. (ingilis). University of Chicago Press. 2009-11-15. 125. ISBN 978-0-226-30511-0.
- . snr.unl.edu. 2023-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- Oldershaw, Cally. (ingilis). Firefly Books. 2003. 124. ISBN 978-1-55297-814-6.
- Cresswell, Julia. (ingilis). Oxford University Press. 2014. səh. 174. ISBN 978-0-19-968363-5.
- Merriam-Webster.com Dictionary, , 2017-02-06 tarixində , İstifadə tarixi: 2023-12-24
- . geology.com. 2021-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- . Sciencing (ingilis). 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- Grande, Lance; Augustyn, Allison. (ingilis). University of Chicago Press. 2009-11-15. 125. ISBN 978-0-226-30511-0.
- ↑ Oldershaw, Cally. (ingilis). Firefly Books. 2003. 124. ISBN 978-1-55297-814-6.
- Pearl, Richard M. (ingilis). Read Books Ltd. 2016-09-06. 95. ISBN 978-1-4733-5633-7.
- . International Gem Society (ingilis). 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-09-21.
- Webster, Richard. (ingilis). Llewellyn Worldwide. 2012-09-08. 14. ISBN 978-0-7387-2561-1.
- Rapp, George R. (ingilis). Springer Science & Business Media. 2013-03-09. 97–98. ISBN 978-3-662-05005-7.
- Oldershaw, Cally. (ingilis). Firefly Books. 2003. 125. ISBN 978-1-55297-814-6.
- . Grav (ingilis). 2021-08-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-29.
- . geology.com. 2021-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- Grande, Lance; Augustyn, Allison. (ingilis). University of Chicago Press. 2009-11-15. 126. ISBN 978-0-226-30511-0.
- Oldershaw, Cally. (ingilis). Firefly Books. 2003. 124. ISBN 978-1-55297-814-6.
- Oldershaw, Cally. (ingilis). Firefly Books. 2003. 124. ISBN 978-1-55297-814-6.
- . geology.com. 2021-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.