Əks kəşfiyyat
Əks-kəşfiyyat — kəşfiyyata qarşı durmaq[1]. Onların vəzifəsi düşmənin və ya digər ölkələrin kəşfiyyat idarələri tərəfindən həyata keçirilən kəşfiyyata qarşı mübarizə, düşmənlərin və düşmən kəşfiyyat orqanlarının kəşfiyyat məlumatları yığmasının qarşısının alınması və ya əldə ediləcək məlumatları manipulyasiya etməkdir[2].
Milli kəşfiyyat orqanları əlavə olaraq ölkələrin təhlükəsizliyi üçün təhdid olan və hücum üçün həssas nöqtələrin təhlükəsizliyinə görə məsuliyyət daşıyırlar. Dövlətlər əks-kəşfiyyat idarələrini xüsusi məqsədlər üçün xüsusi xidmət orqanlarından ayrı və müstəqil şəkildə təşkil edirlər[3].
Əksər ölkələrdə əks kəşfiyyat orqanları birdən çox agentliyin nəzdində düşmən kəşfiyyatına qarşı mübarizə aparır. Türkiyədə Milli Kəşfiyyat Təşkilatı, İngiltərədə Security Service əks kəşfiyyat orqanlarına nümunə göstərilə bilər. Əksər hallarda əks kəşfiyyat agentliklərinin birbaşa polis gücündən istifadə etmə hüququ yoxdur; lakin qanun çərçivəsində yerli təhlükəsizlik qüvvələrindən istifadə edə bilər və ya detektiv qüvvədən istifadə etmək səlahiyyəti olan orqanlar yarada bilərlər. İngiltərədə Təhlükəsizlik Xidməti nəznində (Security Service) “Xüsusi şöbə” (Special Branche) adlandırılan və Milli Təhlükəsizlik məsələlərində detektiv qüvvədən istifadə etmək səlahiyyətinə sahib olan xüsusi bir ofis mövcuddur. Rusiyada FSB, Polşada Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego kimi təşkilatlar bir çox daxili təhlükəsizlik agentliklərinə birbaşa əmrlər verirlər[4][5].
- ↑ "SIS Or MI6. What's in a Name?". SIS website. 26 September 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2008.
- ↑ Okhrana Britannica Online
- ↑ Anciens des Services Spéciaux de la Défense Nationale Arxiv surəti 15 mart 2016 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2016-03-15 at the Wayback Machine ( France )
- ↑ Philip H.J. Davies. Intelligence and Government in Britain and the United States: A Comparative Perspective. ABC-CLIO. 2012. ISBN 9781440802812.
- ↑ Johnson, William. Thwarting Enemies at Home and Abroad: How to be a Counterintelligence Officer. Washington DC: Georgetown University Press. 2009. 2.
- Алексеенко В., Мелтон К. Шпионский арсенал. История оперативной техники спецслужб (1500 nüs.). Алгоритм. 2016. ISBN 978-5-906880-11-6.
- Греков Н. В. Русская контрразведка в 1905—1917 гг.: шпиономания и реальные проблемы. — М.: МОНФ, 2000
- Лебедев В. А. Рождение российской контрразведки // Независимое военное обозрение, 12.07.2002
- Контрразведывательный словарь. — М.: Научно-издательский отдел Академия Федеральной службы безопасности России, 1972. — 371 с.
- Россель Ч. Разведка и контрразведка. / пер. с англ., 2 изд. — М., 1943.
- Шаваев А. Г., Лекарев С. В. Разведка и контрразведка. Фрагменты мирового опыта истории и теории. — М.: Издательская группа «БДЦ-пресс», 2003. — 542 с.