Əhməd Sami Elaydi

Əhməd Sami Elaydi (1979, Qahirə) (Ərəbcə: أحمد سامي العايدي) — Misir türkoloqu, ədəbiyyatşünas və tərcüməçi, Azərbaycanşünas alim, diplomat, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü, filologiya üzrə elmlər doktoru, professor

Əhməd Sami Elaydi
Doğum tarixi	1979
Doğum yeri	Qahirə, Misir

Həyatı

Əhməd Sami Elaydi 6 aprel 1979-cu ildə Misir Ərəb Respublikasının Qahirə şəhərində anadan olmuşdur. 2006-cı ildə Qahirədəki Eyn əş Şəms Universitetinin Ədəbiyyat fakültəsinin Türk dili və ədəbiyyatı bölümünü bitirmişdir. Görkəmli Misir türkoloqu professor Safsafi Əhməd Qaturinin rəhbərliyi altında "Qaçaq Nəbi" dastanı və XIX əsrin ikinci yarısında Rusiya-Azərbaycan çəkişməsi" mövzusunda magistr dissertasiyası müdafiə etmişdir. Bir müddət təhsil aldığı universitetdə müəllim işləmişdir. Daha sonra Bakı Dövlət Universitetinin Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının doktoranturasını bitirmişdir.

2010-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasında professor Vaqif Sultanlının elmi rəhbərliyi ilə "Müstəqillik dövrü Azərbaycan romanı: mövzu, problematika və sənətkarlıq məsələləri (1991–2005)" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.

Misir Ərəb Respublikasının Azərbaycandakı səfirliyinin Mədəniyyət attaşesi, Misir Mədəniyyət və Təhsil Əlaqələri Mərkəsiznin direktoru vəzifəsində çalışmışdır.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvüdür.

Qahirədəki Eyn əş Şəms Universitetinin Türk dili və ədəbiyyatı bölümündə Azərbaycan dilinin tədrisi Əhməd Sami Elaydinin adı ilə bağlıdır. 2021-ci ildən həmin universitetdə professor vəzifəsində çalışır. Onun rəhbərliyi altında Misirdə Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyati ilə bağlı bir sıra elmi araşdırmalar aparılmışdır.

Ərəb dili ilə yanaşı, türk, Azərbaycan və ingilis dillərini bilir.

Əhməd Sami Elaydi Türkiyə, Azərbaycan, Türkmənistan, Qətər, Çibuti və başqa ölkələrdə keçirilən bir sıra beynəlxalq konfranslarda iştirak etmişdir.

Elmi yaradıcılığı

Əhməd Sami Elaydi elmi yaradıcılığa universitetdə təhsil aldığı illərdə başlayıb. Onun ilk tədqiqiatı Azərbaycan folklorunun dəyərli abidəsi olan "Qaçaq Nəbi" dastanı ilə bağlıdır. Müəllifin araşdırmalarında klassik və müasir Azərbaycan ədəbiyyatı ilə bağlı məqalələr xüsusi yer tutur. Tədqiqatçının Hüseyn Cavid, Məhəmmədhüseyn Şəhriyar, Ənvər Məmmədxanlı, Əzizə Cəfərzadə, Bəxtiyar Vahabzadə, Elçin, Kamal Abdulla, Vaqif Sultanlı və başqa yazıçı və şairlər haqqında məqalələri orijinal, bənzərsiz təhlil üsulu ilə diqqəti çəkir. O, həmçinin Türk dünyası ədəbiyyatı, Azərbaycan-ərəb ədəbi əlaqələri mövzusunda bir çox tədqiqatların müəllifidir.

"METAFİZİKA" beynəlxalq fəlsəfi və fənlərarası araşdırmalar jurnalının 5-ci sayından jurnalın "Filologiya və Pedaqogika elmləri" üzrə redaksiya heyətinin üzvüdür.

Tərcümə fəaliyyəti

Əhməd Sami Elaydi "Qaçaq Nəbi" dastanını (2006), "Xocalı: XX əsrin soyqırımı" (2012) monoqrafiyasını, Kamal Abdullanın "Yarımçıq əlyazma" (2013), Vaqif Sultanlının "İnsan dənizi" (2014) romanlarını, "Müasir Azərbaycan hekayələri" (2016) antologiyasını, Nizami Cəfərovun "Azərbaycan xalqının tarixi və ya tərcüməyi halı" kitabını, Afaq Məsudun "Seçilmiş əsərləri"ni (2018) ərəb dilinə çevirərək Qahirədə nəşr etdirmişdir. O, Nobel mükafatı laureatı Nəcib Məhfuzun "Liderin qətl günü" (2014) romanını Azərbaycan dilinə çevirmişdir.

Azərbaycanda yayınlanan kitabları

Müstəqillik dövrü Azərbaycan romanı. Bakı: Nurlar, 2017, 191 s.

İstinadlar

Əhməd Sami Elaydinin rakursunda Azərbaycan ədəbiyyatı

Misir Mədəniyyət və Təhsil Əlaqələri Mərkəzinin rəhbəri doktor Əhməd Sami Elaydi Arxivləşdirilib 2018-03-28 at the Wayback Machine

Əhməd Sami Elaydi Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunda