Əfqanıstanizm – yerli məsələləri iqnor etməklə dünyanın digər və uzaq hissələrində olan problemlər üzərində diqqəti cəmləmək deməkdir. Digər kontekstlərdə isə termin "ümidsiz gizli və lazımsız təqaüd", "ekzotika ilə doğlu cazibə, uzaq torpaqlar", və ya "Gözə görünməz və sənin mövcudluğundan heç xəbəri belə olmayan rəqibin üzərinə yumruq silkələmək və qışqırmaq, hansı ki sənin qəzəbindən xeyli kiçikdir." mənalarında işlənir.

Əfqanıstan, Yer kürəsində Şimali Amerikadan əks tərəfdə yerləşmişdir

Konsepsiyanın bir neçə tətbiqi var. Bir tərəfdən o Şimali Amerika jurnalistikasında uzaq yerlərdə baş vermiş və yerli oxuculara maraqlı olmayan hadisələrlə bağlı qəzet məqalələrinə aid edilib. Digər tərəfdən isə bəzi yazarlar deyir ki, "Əfqanıstanizm" – bir çox redaktorların çətin lokal xəbərlərdən yayınaraq uzaq yerlərdə baş vermiş hadisələr barəsində fikir yazması tendensiyası idi.

(ing. New York Times) yazarı Ceyms Reston jurnalistlər haqqında demişdir ki, "Vaşinqtondakı rəsmilər kimi biz də Əfqanıstanizmdən əziyyət çəkirik. Əgər uzaqdadırsa, xəbərdirsə, lakin bizə daha yaxındırsa, bu sosiologiyadır."

Cou Kleyn Taym (ing. Time) jurnalında 2010-cu ildə yazırdı ki, bu termin XIX əsrdə, "Britaniya mətbuatı Əfqanıstanizm terminini daxili prioritetləri nəzərə almadan xarici müharibələrə hədsiz çox pul xərclənməsi kimi adlandırdığı zaman yaranıb" və əlavə edir ki, "Əfqanıstanizm ABŞ-da milli debata çevrilməyə başlayıb: Əfqanıstanda yolların və polis məntəqələrinin tikilməsi eyni şeyləri özümüzdə etməkdən daha əhəmiyyətlidirmi?"

Daha əvvəl, pedaqoq bu ifadəni Kaliforniya Texnologiya İnstitutunda 1955-ci ildə çıxışında işlədib:

Əfqanıstanizm, bildiyiniz kimi, yaxınlıqda həll olunmalı məsələ vacib olduğu halda, uzaq ölkə, yer, şəxs və ya problemə diqqəti yönəltmək təcrübəsidir. Siz professordan burada soruşursunuz ki, "Bəs tüstü hardandır?" və o cavab verir ki, "Siz Əfqanıstandakı böhran barədə eşitmisiniz?"

1973-cü ildə konsepsiya də uyğunlaşdırıldı, jurnalist Stiven Hungerford və Ceyms Lemert bunu "yerli problemlər olduğu halda uzaq cəmiyyətlərdəki ətraf mühitlə bağlı problemlərlə məşğul olmaq" adlandırdılar. Bu müşahidə 2004-cü ildə B.A. Talebin fikri ilə əks-səda saldı: o, bunu "ətraf mühitlə bağlı problemlərin yerini öz cəmiyyətində mövcudluğunu iqnor edərək onların yerini uzaqlara dəyişmək" adlandırdı

Dünya Ticarət Mərkəzinə 11 sentyabr terror aktlarıından sonra konsepsiya yeniləndi, bəzi yazarlar qeyd etdi ki, o artıq müasir hadisələrə tətbiq edilmir. Məsələn, Stuart Luri, Missuri Universiteti Jurnalistika Məktəbinin Müstəqil-Mətbuat Tətdqiqatlarının sədri 1 dekabr 2001-ci ildə yazır:

Xəbər biznesinin başlıca missiyası uzaqdan gələn problem barədə ictimaiyyətə və həmin problemlə əlaqəli şəxslərə xəbərdarlıq siqnalı rolunu oynamaqdır. O inandırıcı yolla işləməlidir, bu da o deməkdir ki, xəbər təşkilatları jurnalistləri hazırlamalı və maarifləndirməlidir ki, onlar dünyanın müxtəlif hissələri ilə savadlı şəkildə işləyə bilsinlər.

İstinadlar

  1. 2020-05-26 at the Wayback Machine Bu keçidə giriş qeydiyyat tələb edir.
  2. . 2012-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-09-23.
  3. John G. Cross and Edie N. Goldenberg. . MIT Press. 2009. ISBN 978-0-262-01291-1. səhifə 99
  4. 2020-03-13 at the Wayback Machine ISBN 978-0-595-09319-9
  5. 2020-05-11 at the Wayback Machine ISBN 978-0-7710-5326-9
  6. . October 10, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 23, 2011.
  7. . March 4, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: September 23, 2011.
  8. 2020-03-13 at the Wayback Machine ISBN 978-0-312-30744-8
  9. . August 26, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 23, 2011.
  10. (PDF). 2010-08-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2011-09-23.
  11. . 2018-12-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-09-23.
  12. 2020-03-13 at the Wayback Machine ISBN 978-0-595-32686-0.
  13. . 2010-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-09-23.
  14. 2019-12-16 at the Wayback Machine ISBN 0-393-06654-1
  15. . March 1, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 23, 2011.

Digər ədəbiyyatlar

  • "Məsələn, Avropada çox az adam bilirdi ki, Qvineya adlı ölkə var yoxsa yox. Lakin bu vəziyyət , Niderlanddan olan Ruud Lubbersin (ing. United Nations High Commission for Refugees, qısaca UHNCR) sədri olması və orada qaçqınların problemi ilə qarşılaşmasından sonra dəyişdi. Qvineya indi tanınır, xüsusilə də Niderlandda. Lubbersin iştirakı xəbərlərdədir və on minlərlə qaçqınların bədbəxtliyi artıq qeyd olunur, uğurlar! (Bu jurnalistikadır və daha əvvəl Əfqanıstanizməsas oxucuları bezdirməyə ehtiyacı olmayan uzaq məsələlər adlanırdı)."
  • 2002-07-05 at the Wayback Machine "Əfqanıstanizm Nigeriyanın jurnalistika üslubuna 1984-cü il ətrafında General-Mayor hərbi diktaturası ərzində daxil olub. O, olan ifadə azadlığını kütləvi şəkildə pozmuşdur. Məhəmməd Buhari öz subyektləri üçün düşünməyi mahiyyət etibarilə cinayətə çevirmişdi. O, dövlət qulluqçuları (onun kimi) barədə fikirlər deməyə (düz və ya yanlış olaraq) cəsarət etmiş şəxslərə qarşı ağlagəlməz sanksiyalar tətbiq edirdi."
  • iyul 8, 2011, at the Wayback Machine "The old cliche among editorial writers was that if you didn't have the nerve to write something critical of the governor, the mayor or the school board -- or if they hadn't given you cause to write something critical of them -- you could always write about Afghanistan."
  • [ölü keçid] "Since the 1970s, the term 'Afghanistanism' was used in U.S. newsrooms to describe regions of the world that were so remote and foreign, there was no reason to report about them because Americans had no interest in their people and events."
  • " 'Afghanistanism' was a term coined in the mid-20th century to criticize the tendency of news media to concentrate on happenings in remote corners of the world to the exclusion of covering problems closer to home."
  • "Afghanistanism . . . was, according to a journalistic elder a few decades ago, the perfect word to describe lengthy journalism about some absurdly far-flung place . . . that couldn’t possibly matter to a reader or TV watcher as much as a new carpet store in your favorite plaza or a local church deacon busted for cleaning out the rectory safe."
  • 2013-04-15 at Archive.today "Remember 'Afghanistanism?' Until September 11 it meant 'safe to discuss because too remote to care about.' "
  • ISBN 978-0-375-70823-7. "When I started out in journalism, 'Afghanistanism' was shorthand for recondite, faraway, and complex foreign problem of secondary interest defying easy explanation, much less solution."
  • "Əfqanıstanizmin əksinə: Hindistan ingiliscəsinin morfologiyası haqqında qeyd" The Yearbook of South Asian Languages and Linguistics, pages 269-273, sitatın mənbəyi: ISBN 978-0-08-096297-9
  • ISBN 978-0-8262-1731-8. ". . . o zaman ki, bu termin Osama Ben Laden mənasını vermirdi, daha çox Alabamada kilimlərin qiyməti ilə demək olar ki, heç bir əlaqəsi görünməyən əhvalatar mənasını verirdi."
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023