Ədalət Qasım oğlu Qasımov 5 dekabr 1956-cı ildə Naxçıvan şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. 1963–1973-cü illərdə Naxçıvan şəhər 1 saylı orta məktəbində orta təhsil almışdır. 1973-cü ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsinə daxil olmuş, 1977-ci ildə həmin institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1977–1979-cu illərdə AMEA Tarix İnstitutunun əyani aspiranturasında təhsil alıb. 1986-cı ildə "Naxçıvan MSSR zəhmətkeşlərinin maddi rifahının və mədəni səviyyəsinin yüksəlməsi (1971–1980-ci illər)" mövzusu üzrə namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə etmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının, eləcə də müasir tariximizin digər məsələləri ilə bağlı 3 monoqrafiya və 100-dən çox məqalə nəşr etdirmişdir. 2011-ci ildə "Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasının inkişaf tarixi (1969–2003-cü illər)" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Hazırda AMEA Tarix İnstitutunun "Əliyevşünaslıq" şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır.

1. Heydər Əliyev inkişaf strategiyası və Naxçıvan Muxtar Respublikası (XX əsrin 70–80-ci illəri). Monoqrafiya. Bakı, "Təhsil", 2009. 320 s.
2. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respub¬likasının inkişaf tarixi (1969–2003-cü illər) Bakı: Turxan, NPB, 2013. 264 s.
3. Heydər Əliyev (iki cilddə) I cild. Bakı: Turxan, NPB, 2013. 500 s. Həmmüəllif (buraxılışa məsul)
4. Heydər Əliyev (iki cilddə) II cild. Bakı: Turxan, NPB, 2013. 704 s. Həmmüəllif (buraxılışa məsul)
5. Heydər Əliyev. Azərbaycan elminin keşiyiyndə (iki cilddə) I cild. Bakı: Turxan, NPB, 2013. 668 s. Həmmüəllif (buraxılışa məsul)
6. Naxçıvan Ensiklopediyası. II cild. I–II c. Bakı, 2005. 685 s. Həmmüəllif
7. Naxçıvan tarixi. II cild. Bakı, 2015. Həmmüəllif

1. Zəhmətkeşlərin kommunist tərbiyəsində mədəni-maarif ocaqlarının rolu. Mədəni-maarif işi. 1984, № 2. s.26–27
2. Kənddə mədəni quruculuq. Kənd həyatı. 1984, № 10. s.43–44
3. Yetkin sosializm dövründə Naxçıvan MSSR zəhmətkeşlərinin maddi rifahının daha da yaxşılaşması (1971–1980-ci illər). Azərbaycan SSR EA Xəbərləri. Tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası, 1984, № 2. s.17–24
4. İnkişaf etmiş sosializm şəraitində Naxçıvan MSSR zəhmətkeşlərinin mədəni səviyyəsinin yüksəlməsi (1971–1980-ci illər). Azərbaycan SSR EA Xəbərləri. Tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası. 1985, № 2. s.17–24
5. Naxçıvan MSSR zəhmətkeşlərinin maddi rifahının və mədəni səviyyəsinin yüksəlməsi (1971–1980-ci illər). Azərbaycan SSR EA Tarix İnstitutu. Gənc alimlərin Böyük Vətən müharibəsində Sovet xalqının qələbəsinin 40 illiyinə həsr olunmuş II elmi konfransın materialları. I hissə, Bakı. 1987. s.3–7
6. Naxçıvan MSSR texniki-peşə təhsili sistemində ixtisaslı fəhlə kadrlarının hazırlanması (1981–1985-ci illər). Böyük Oktyabr Sosialist inqilabının 70 illiyinə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. Bakı, 1988. s.117–119
7. Gəncləri dövlətin idarə olunmasına cəlb etmək sahəsində Azərbaycan LKGİ-nin fəaliyyəti (60–80-ci illər). Azərbaycan SSR EA Tarix İnstitutu Elmi konfransın materialları. Bakı, 1989 s.130–133
8. Daimi komissiyalar vasitəsilə zəhmətkeşlərin dövlətin idarə olunmasında iştirakı (1960–1985-ci illər). Azərbaycan EA Tarix İnstitutu. Azərbaycan Dövlət quruluşunun bərpa olunması gününə həsr olunmuş elmi konfransın əsərləri. Bakı, 1991. s.213–217
9. Azərbaycan Respublikasında icraedici orqanlarının fəaliyyətində deputatların və sovet fəallarının rolu (60–80-ci illər). Azərbaycanın tarixi problemləri üzrə gənc tədqiqatçıların birinci respublika elmi konfransının məruzələri. II hissə, Bakı, 1991. s.269–271
10. Azərbaycan Respublikası yerli sovetlərinin sessiya fəaliyyətinin bəzi məsələləri haqqında (1960–1980-ci illər). Azərbaycan tarixinin problemləri. Bakı, 1992. s.202–206
11. Naxçıvanın müasir dövr tarixinin öyrənilməsi və elmi ədəbiyyatda əks olunması məsələlərinə dair. Naxçıvan tarixinin səhifələri. ("Uluslararası qaynaqlarda Naxçıvan" beynəlxalq simpoziumunun materialları). Bakı, 1996. s.154–159
12. Naxçıvan MR-də xalq maarifi (1946–1960-cı illər). Azərbaycan Respublikası Odlar Yurdu Universiteti. Odlar Yurdu Universitetinin elmi və pedaqoji xəbərləri. Bakı, 1998, № 1. s.180–182
13. Naxçıvan Muxtar Respublikası müharibə illərində (1941–1945-ci illər). Naxçıvan Muxtar Respublikası. Məqalələr toplusu. Bakı, Elm, 1999. s.112–120
14. Naxçıvan Muxtar Respublikasında mədəniyyətin inkişafı (1946–1991-ci illər). Naxçıvan Muxtar Respublikası. Məqalələr toplusu. Bakı, Elm, 1999. s.166–174
15. Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial və mədəni inkişafı (70-ci illər). Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elmi əsərləri. Tarix və ictimai elmlər seriyası. Naxçıvan, 1999, № 5. s.33–35
16. Mürəkkəb şəraitdə tarixi nailiyyət. Naxçıvan qəzeti. 23 fevral 1999-cu il
17. Naxçıvanın geosiyasi vəziyyəti. Azərbaycan Respublikası Odlar Yurdu Universiteti. Odlar Yurdu Universitetinin elmi və pedaqoji xəbərləri. Bakı, 2000, № 3. s.206–213
18. Tariximizin tanınmış tədqiqatçısı və təbliğatçısı. Tarix və onun problemləri. Nəzəri, elmi, metodik jurnal. Bakı, 2003, № 2. s.229–231
19. Naxçıvan Muxtar Respublikası 1946–1990-cı illərdə. Naxçıvan: Tarixi gerçəklik, müasir durum, inkişaf perspektivəri (9–10 iyun 2006-cı ildə keçirilmiş beynəlxalq simpoziumun materialları) Naxçıvan, 2006. s.131–143
20. Naxçıvanın XX əsr tarixi Azərbaycan tarixşünaslığında. AMEA Tarix İnstitutu. Elmi əsərlər. Bakı, 2007, 21-ci cild. s.96–105
21. XX əsrin sonu – XXI əsrin əvvəllərində Azərbaycan Respublikası Quba-Xaçmaz regionunun sosial-iqtisadi vəziyyəti. AMEA Tarix İnstitutu. Elmi əsərlər. Bakı, 2007, 22-ci cild. s.184–189
22. Tariximizin tanınmış tədqiqatçısı və təbliğatçısı. Tarix elminə həsr olunmuş ömür. Bakı, 2008. s.74–78
23. Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi həyatı (1991–2005-ci illər). Naxçıvan bu gün: islahatlar, perspektivlər. (5–6 oktyabr 2007-ci ildə keçirilmiş beynəlxalq simpoziumun materialları). Naxçıvan, 2008. s.190–198
24. Faşist Almaniyası üzərində qələbənin təmin edilməsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının töhfəsi. Azərbaycan 1941–1945-ci illər müharibəsində. Məqalələr toplusu. Bakı, Elm, 2008. s.210–221
25. Canlı həyat məktəbi"Azad Azərbaycan" qəzeti, 1 iyul 2008
26. Heydər Əliyev və XX əsrin 70–80-ci illərində Naxçıvan Muxtar Respublikasının inkişaf strategiyası. Heydər Əliyev və Azərbaycan. Bakı, 2008. s.320–330
27. Naxçıvanın erməni təcavüzündən qorunmasında Heydər Əliyevin xidmətləri. Tarix və onun problemləri. Nəzəri, elmi, metodik, jurnal. Bakı, 2009, № 3. s. 215–222
28. Heydər Əliyev və XX əsrin 70–80-ci illərində. Naxçıvan Muxtar Respublikasının ictimai-siyasi həyatı. AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. İctimai və humanitar elmlər seriyası. Naxçıvan, 2009, № 3. s.5–14
29. Heydər Əliyevin Naxçıvana gəlişi və muxtar respublikada ictimai-siyasi dəyişikliklər. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti. Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2009, № 5. s.142–149
30. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasında təhsilin inkişafı (XX əsrin 70–80-ci illər). Tarix və gerçəklik. Bakı, 2009, cild 1 (5). s.120–125
31. Стратегия развития региона в Азербайджане в 70-е годы ХХ столетия (по материалом Нахчыванской АР.). Федерация. Научный журнал проблемах политики, экономики, социологии и права. Москва, 2009, № 6–7. с.49–54
32. Гейдар Алиев и автономный статус Нахчывана. Исторические науки. Москва, 2009, № 4. с.21–15
33. Haydar Aliyev Türkiyə-Naxçıvan ilişkilerinin kurucusudur. Kültür evreni. Uluslararası sosiyal bilimlər dərgisi. Ankara, 2009, № 4. s.298–304
34. Heydər Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikasını sosial-iqtisadi, siyasi və mənəvi böhrandan çıxarmaq sahəsində fəaliyyəti (1991–1993-cü illər). Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti. Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2010, № 1. s.85–94
35. Heydər Əliyevin inkişaf strategiyası və Naxçıvan Muxtar Respublikası (XX əsrin 70–80-ci illəri). Dirçəliş — XXI əsr jurnalı, Bakı, 2010, № 141–142. s.146–153
36. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasında kənd təsərrüfatının inkişafı (XX əsrin 70–80-ci illəri). Naxçıvan Dövlət Universiteti Elmi Əsərlər. Tarix və ictimai elmlər seriyası. Naxçıvan, 2010, № 1 (29). s.117–125
37. Naxçıvanın tarixi taleyində Heydər Əliyevin rolu. Bakı Universitetinin Xəbərləri. Bakı, 2010, № 1. s.187–192
38. Haydar Aliyev and Iran-Nakhchivan Ulationships. Кавказ и Мир. Международный научный журнал Тбилиси, 2010, № 5. s.46–53
39. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasında Mədəniyyətin inkişafı (XX əsrin 70–80-ci illəri). AMEA Tarix İnstitutu. Elmi əsərlər
40. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasının inkişaf strategiyası (1969–2003-cü illər). AMEA Xəbərləri. Tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası. Bakı, 2009, № 12. s.141–150
41. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasının iqtisadi inkişafı (XX əsrin 70–80-ci illəri). Tarix və onun problemləri. Nəzəri, elmi, metodik jurnal, № 2, Bakı, 2010. s. 112–118
42. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasının ictimai-siyasi həyatı (1993–2003-cü illər). AMEA Tarix İnstitutu. Elmi Əsərlər. Bakı, 2009, cild 27. s. 172–182
43. Heydər Əliyev və Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəni-mənəvi həyatı (1993–2003-cü illər). ADPU Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2010, № 3. s. 117–124
44. Heydər Əliyev və Naxçıvan MR-in xarici iqtisadi əlaqələri (1993–2009-cü illər). Kültür evreni Uluslararası sosiyal bilimlər dərgisi. Ankara, 2010, № 6. s.255–261
45. Роль Гейдар Алиева в развитии и укреплении автономного статуса Нахчывана. Азербайджан и азербайджанцы. Призидум НАНА, Баку, 2010, № 1–2. s. 22–27