Şengen zonası

Şengen zonası (ing. Schengen Area; fr. Espace Schengen) — Lüksemburqun, Şengen şəhərində 1985-ci ildə imzalanmış Şengen müqaviləsinə əsasən 29 Avropa dövlətində daxili vizasız hərəkəti təmin edən şərti ərazi. Şengen zonası daxilində hərəkət edənlər üçün sərhəd yoxlanışı tələb olunmur və səyahətçilər vahid ölkə prinsipi ilə hərəkət edərək 29 Avropa ölkəsinə sərbəst şəkildə hərəkət edə bilirlər.

Şengen zonası
The Schengen Area
  Şengen zonası
  Açıq sərhəddi olan ölkələr
  Qoşulma ehtimalı olan ölkələr
Daxildir Avropa İttifaqı Avropa İttifaqı
Növü Açıq sərhəd siyasəti
Yaradılıb 26 mart 1995
Üzv dövlətlər 29 ölkə
Almaniya Almaniya
Avstriya Avstriya
Belçika Belçika
Bolqarıstan Bolqarıstan
Çexiya Çexiya
Danimarka Danimarka
Estoniya Estoniya
Finlandiya Finlandiya
Fransa Fransa
Niderland Niderland
İspaniya İspaniya
İsveç İsveç
İsveçrə İsveçrə
İtaliya İtaliya
İslandiya İslandiya
Latviya Latviya
Lixtenşteyn Lixtenşteyn
Litva Litva
Lüksemburq Lüksemburq
Macarıstan Macarıstan
Malta Malta
Norveç Norveç
Polşa Polşa
Portuqaliya Portuqaliya
Rumıniya Rumıniya
Slovakiya Slovakiya
Sloveniya Sloveniya
Xorvatiya Xorvatiya
Yunanıstan Yunanıstan
Ərazi 4,595,191 km2 (1,774,213 kv. mil)
Əhali 453,324,255

I Şengen müqaviləsi 1985-ci ilin 14 iyun tarixində beş Avropa ölkəsi arasında imzalanmışdır. Müqaviləni Fransa, Qərbi Almaniya ilə yanaşı Benilüks ölkələri olan Belçika, Hollandiya və Luksemburq imzalanmışdır. 1990-cı ilin 19 iyun tarixində Şengen Müqaviləsinin Tətbiq Konvensiyasının imzalanması ilə razılaşma qüvvəyə minmişdir. Müqavilə Lüksemburq, Fransa və Almaniyanın sərhədlərinin kəsişdiyi yer olan Lüksemburqun Şengen şəhərində imzalandığına görə həmin şəhərin adına adlandırılmışdır.

İkinci müqavilə isə Mos çayının ortasındakı Kraliça Mari-Astrid adlı gəmidə imzalanmışdır. Müqavilənin qüvvəyə minməsi 1995-ci ilin 26 mart tarixinə qədər uzanmış və bu müddət ərzində Portuqaliya və İspaniya da Şengen zonasına qoşulmuşdur. Monako, Norveç və İslandiya Avropa İttifaqının üzvü olmamaqlarına baxmayaraq Şengen zonasına daxil edilmişdir. Eyni zamanda İsveçrə 2008-ci ilin dekabr ayında Şengen müqaviləsi sahəsinə qəbul edilmişdir.

Lixtenşteynin Şengen zonasına daxil olması bir neçə dəfə təxirə salınmışdır. Ölkə 2008-ci ilin 28 fevral tarixində Avropa İttifaqı ilə Şengen razılığı əldə etmiş və 2009-cu ilin 1 noyabr tarixində Şengen zonasına daxil olması razılaşdırılmışdır. Lixtenşteynin daxili vergi nizamlanmasında problemlərinin olduğunu əsas gətirərək Almaniya və İsveç ölkənin şengen zonasına daxil olması tələbini müvəqqəti dondurmuşdur. 2011-ci ilin 7 mart tarixində Avropa İttifaqı Nazirlər Şurasının qərarı ilə Lixtenşteynin Şengen zonasına daxil olması yolu açılmışdır. 2011-ci ilin 19 dekabr tarixində ölkə rəsmən Şengen zonasının üzvü seçilmişdir.

Şengen müqaviləsi əsasında yaradılan Şengen zonası hal-hazırda 29 Avropa ölkəsində qüvvədədir və təqribən 4.595.131 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir.

Şengen ölkələri

Ölkə Ərazi
(km²) 		Əhali İmzalayıb İlk həyata keçirilmə tarixi
  Avstriya 83.871 8.922.082 28 aprel 1995 1 dekabr 1997
  Belçika 30.528 11.611.419 14 iyun 1985 26 mart 1995
  Bolqarıstan 110.994 6.885.868 25 aprel 2005 31 mart 2024
  Xorvatiya 56.594 4.060.135 9 dekabr 2011 1 yanvar 2023
  Çexiya 78.866 10.510.751 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Danimarka
        		43.094 5.854.240 19 dekabr 1996 25 mart 2001
  Estoniya 45.338 1.328.701 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Finlandiya 338.145 5.535.992 19 dekabr 1996 25 mart 2001
  Fransa
        		551.695 64.531.444 14 iyun 1985 26 mart 1995
  Almaniya 357.050 83.408.544 14 iyun 1985 26 mart 1995
  Yunanıstan 131.990 10.445.365 6 noyabr 1992 1 yanvar 2000
  Macarıstan 93.030 9.709.786 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  İslandiya 103.000 370.335 19 dekabr 1996
18 may 1999 		25 mart 2001
  İtaliya 301.318 59.240.329 27 noyabr 1990 26 oktyabr 1997
  Latviya 64.589 1.873.919 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Lixtenşteyn 160 39.039 28 fevral 2008 19 dekabr 2011
  Litva 65.300 2.786.651 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Lüksemburq 2.586 639.321 14 iyun 1985 26 mart 1995
  Malta 316 526.748 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Niderland
        		41.526 17.501.696 14 iyun 1985 26 mart 1995
  Norveç
       (Svalbard daxil deyil) 		385.155 5.403.021 19 dekabr 1996
18 may 1999 		25 mart 2001
  Polşa 312.683 38.307.726 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Portuqaliya 92.391 10.290.103 25 iyun 1991 26 mart 1995
  Rumıniya 238.391

19.328.560

25 aprel 2005 31 mart 2024
  Slovakiya 49.037 5.447.622 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  Sloveniya 20.273 2.119.410 16 aprel 2003 21 dekabr 2007
  İspaniya
        		510.000 47.486.935 25 iyun 1991 26 mart 1995
  İsveç 449.964 10.467.097 19 dekabr 1996 25 mart 2001
  İsveçrə 41.285 8.691.406 26 oktyabr 2004 12 dekabr 2008
  Avropa İttifaqı 4.595.131 453.234.255 14 iyun 1985 26 mart 1995
Ölkə Ərazi Əhali
  Monako 2 36.686
  San-Marino 61 33.745
  Vatikan 0,44 511

Qeydlər

  1. ↑ For air and sea borders, date for land is to be determined
  2. For land and sea borders, 26 March 2023 for airports

İstinadlar

  1. . Government of the Netherlands. 31 March 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  2. . 1997-10-07. 2019-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  3. ↑ . . L (176/1). 1999-07-10. 2019-04-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  4. ↑ . Government of the Netherlands. 2019-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  5. ↑ . . L (239/130). 1994-12-22. 2019-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  6. ↑ . . 30 October 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 17 January 2019.
  7. ↑ . . L (2024/210). 2024-01-04. 2024-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-03.
  8. . EU. 2022-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
  9. . . L (320/41). 2022-12-14. 2022-12-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-15.
  10. . EU. 2022-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-09.
  11. ↑ . . 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  12. ↑ . . L (323/34). 2007-12-08. 2019-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-27.
  13. . 19 June 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 13 February 2017.
  14. . Royal Danish Embassy in London. 4 June 2009. 10 January 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 February 2010.
  15. . Government of the Netherlands. 2019-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  16. ↑ . . L (309/24). 2000-12-09. 2020-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-27.
  17. . Government of the Netherlands. 2019-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  18. . Government of the Netherlands. 2 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  19. . . L (327/58). 2000-12-09. 2019-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-27.
  20. ↑ . Government of the Netherlands. 2019-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  21. ↑ . . 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  22. . Government of the Netherlands. 2019-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  23. . 1997-07-10. 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  24. . . 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  25. . . L (334/27). 2011-12-05. 2020-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-27.
  26. . 2017-10-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-02-13.
  27. . Government of the Netherlands. 2 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  28. . Government of the Netherlands. 2 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  29. . Government of the Netherlands. 2019-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-31.
  30. . . 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-01.
  31. . . L (327/15). 2008-12-05. 2019-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-27.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023