Şərq legionları (alm. Ostlegionen) — İkinci Dünya müharibəsi zamanı SSRİ işğalı altında olan xalqların nümayəndələri və hərbi əsirlərindən təşkil edilmiş və Nasist Almaniyası tərəfində vuruşan könüllü hərbi qruplaşmalardır.
Tərkibi
İngili-amerikan və alman təxminlərinə görə, Şərq legionlarına aşağıdakı qruplaşmalar daxildir:
- Erməni legionu — 11 batalyon (18 000 nəfər)
- Azərbaycan legionu — 14 batalyon (40 000 nəfər)
- — 5 batalyon (həmçinin Bergmann xüsusi təyinatlı batalyon) (təxminən 5.000 nəfər)
- Gürcü legionu — 14 batalyon (30000 nəfər)
- (8000 nəfər)
- Türkistan legionu — 34 batalyon (450, 452, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, ?, ?) (11000 nəfər)
- İdil-Ural legionu (Volqa-tatar legionu) — 8 batalyon (825—834) (13000 nəfər)
Ümumilikdə təxminən 130.000-150.000 nəfər.
Legionerlərin geyim forması
İlk vaxtlar legionerlərə xaki rəngli alman hərbi forması və dərəcə nişanları vermək nəzərdə tutulmuşdu. Ancaq 1942-ci il 24 aprel tarixli qərarda bu məsələyə yenidən qayıdıldı və seyimlərinin alman əsgərlərinin geyimi ilə fərqli olması xüsusı qeyd edildi. Beləcə legionerlər alman hərbi formasını qazandılar və ruslar, ukraynalılar, beloruslardan fərqli olaraq kazaklar kimi alman rütbə nişanları daşımaq hüququ əldə etdilər. Onların rütbə göstəricisi olan ənənəvi döş nişan və baftaların çiyin nişanları və ulduzları tamamilə fərqli idi. Legionlarda müvəqqəti qrup rəhbərləri, taqım və bölük rəhbərləri hərbi dərəcəsinə görə deyil, hərbi mövqeyinə görə seçilirdi. Hər hansı bir çatışmayan cəhətə görə vəzifədən uzaqlaşdırılanda onlar nişanlarını da təhvil verməli idilər.
İstinadlar
- Mawdsley E. Thunder in the East : the Nazi-Soviet war, 1941—1945. L., 2007. P. 230.