Bütün muğam, şöbə və guşə adlarının yaranma tarixi dörd qismə bölünür: 1. Say adları 2. a) yer, məkan adları; b) xalq, tayfa, qəbilə adları. 3. Tarixi şəxsiyyət və ifaçının adı ilə bağlı muğam və şöbə adları. 4. Müxtəlif adlar.

Şuştər İranın cənubunda, Küveytlə sərhəddə, İran körfəzində yerləşən kiçik bir şəhərdir. Keçmişdə, müxtəlif dövrlərdə, bu şəhərin adı dəfələrlə dəyişdirilmişdir. Belə bir ehtimal var ki, şəhərin adı Şüstər, Şüst, Şeşdər, Şeştər və s. olmuşdur. Bir çox muğamlarda olduğu kimi, bu muğam da eyniadlı şəhərin adı ilə bağlıdır.

“Şüştər” muğam dəstgahının tərkibindəki “Osman-Gərayi”, “Keşişoğlu”, “Qara kürd” kimi hissələr aşıq musiqisindən götürülmüşdü. Sazəndə yaradıcılığında işlənən bu musiqi nümunələrinə xanəndələr söz qoşaraq onu öz yaradıcılıqlarına uyğunlaşdırmış, “Şüştər” muğam dəstgahında zərbi muğam kimi istifadə etmişlər. Tarzən Mirzə Fərəcin “Şüştər” muğam dəstgahının tərkibi haqqında tərtib etdiyi siyahıda 8-dən 13-dək olan hissələr yalnız instrumental zərbi muğamlardır. Bəzi belə zərbi muğamlar bu günümüzdə də həm vokal-instrumental, həm də instrumental şəkildə yaşayır. 1925-ci ildə “Muğam şurası”nın qəbul etdiyi proqramda “Şüştər” 8 şöbə və guşəni əhatə etmişdi: “Əmiri”, “Şüştər”, “Şüştərək”, “Tərkib”, “Şüştər”, “Sarənc”, “Məsnəvi”, “Şüştər”. “Şüştər”in yuxarıda qeyd edilən tərkibini əvvəlki cədvəl ilə müqayisə etsək, hər iki cədvəlin tam uyğunluğunun şahidi olarıq. Belə ki, “Muğam şurası” “Şüştər” muğam dəstgahının Mirzə Fərəcin tərtib etdiyi ilk şöbələrinin (1-dən 6-dək) siyahısına təkcə “Tərkib” şöbəsini daxil etmişdi, qalan şöbələr isə hər iki cədvəldə eynidir (instrumental zərbi muğamları çıxmaq şərtilə). Görünür, XIX əsrdə “Tərkib” şöbəsi “Şüştər”ə daxil olmamış, yalnız “Humayun” dəstgahında və bəzi muğamlarda işlənmişdi. Ehtimal ki, “Humayun” və “Şüştər” eyni səs düzümü əsasında qurulduğu üçün “Muğam şurası” “Tərkib” şöbəsini “Şüştər” muğam dəstgahına əlavə etməyi qərara almışdı. Nəticədə “Şüştər” muğam dəstgahının diapazonu zil registr hesabına genişlənmiş, dəstgah müəyyən mənada dolğunlaşmışdı. Hazırda xanəndə və sazəndələr tərəfindən ifa olunan “Şüştər” daha da cilalanmış müstəqil muğam dəstgahlarından sayılır.

, , şüştər, şöbələrindən ibarət kiçik bir dəstgahdır. O, öz bədii ruhi təsir cəhətindən dərin kədər hissi daşıyır.

Muğam şöbələri arasında ifa olunan də əsas muğamın adını daşıyır.

Şüştər muğamı əsasında bəstələr

• Əhsən Dadaşovun rəhbərliyi ilə xalq çalği alətləri ansamblı -
• - musiqi: Əhsən Dadaşov
• Əhməd Bakıxanov adına xalq çalğı alətləri ansamblı -

İran musiqisində Şüştər adlı muğam dəstgahı ya avazı yoxdur.

Şüştər ladı (məqamı) – Azərbaycan musiqisində yeddi əsas məqamdan biri (Ü. Hacıbəyov). Şərq musiqisində qədim məqamlardan biridir. Lad etibarilə, o, Şur muğamına daha yaxındır. Quruluşu: 1/2 -1- 1/2 ton formullu iki tetraxordun yanaşı üsulla (art. 2 - intervalı məsafəsində) birləşməsindən ibarətdir; səssırası 8 pilləlidir, VI pillə mayə (tonika) pilləsidir, bu məqamda III pillə də mayə ilə yanaşı, tamamlayıcı ton əhəmiyyətini daşıyır.

Məqamın səssırasının III, VI, VII pillələri istinad-dayaq pilləsi kimi “Şüştər” muğamının şöbələrinin əsasını təşkil edir; bu məqamda qurulan musiqi nümunələri həmin pillələrə əsaslanır.

Xalq mahnıları

• Aman təklik əlindən
• Girdim yarın baxçasına
• Gözəlim sənsən
• Xalq Rəqsi " Uzundərə"

Aşıq havaları

• Mansırı

Bəstəkar mahnıları

• Üzeyir Hacıbəyov - "Arşın mal alan" operettasından Gülçöhrənin naləsi və ariyası
• Səid Rüstəmov - "Bənövşə" (sözləri: Aşıq Qurban)
• Rəqslər
• Yüz bir

• 2016-03-13 at the Wayback Machine

• Azərbaycan musiqisi
• Muğam