İtalyan qadın Əlcəzairdə
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
İtalyan qadın Əlcəzairdə (it. L'italiana in Algeri) — Coakkino Rossininin 2 pərdəli Feliçe Romaninin librettosunda opera. Komediya janrda olan bu operanın ilk premyerası 22 may 1813-cü ildə Venesiyada, San-Benedetto teatrında səhnələşdirilmişdir.
| İtalyan qadın Əlcəzairdə | |
|---|---|
| it. L'italiana in Algeri | |
 Əlcəzair qadınları illüstrasiya | |
| Bəstəkar | Coakkino Rossini |
| Librettoçu | Ancelo Anelli |
| Dili | italyanca |
| Janr | Komediya |
| Pərdə | 2 |
| Yaradılma tarixi | 1813 |
| İlk səhnələşdirmə | 22 may 1813[1] |
| Müddəti | 2¾ saat |
| Personajlar |
Personajlar:
|
| Premyera |
22 may, 1813 San-Benedetto, Venesiya |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əvvəlcə operanın librettosuna bəstəkar Luici Moska tərəfindən opera bəstələnmişdir. Onun premyerası Milan teatrı La Skalada 16 avqust 1808-ci ildə səhnələşdirilmişdir. Rossini yeni əsəri üçün həmin librettonu götürərək bəstəkar Getano Rossi ilə bir qədər dəyişdirirlər. Bu opera həm də bir il sonra yazılmış olduğu "Türk İtaliyada" operası ilə analoq təşkil edir.
| Personajlar | Səs tembrləri | Premyera 22 may 1813 |
|---|---|---|
| Mustafa | bas | Filippo Qalli |
| İzabella | kontralto | Marietta Markolini |
| Lindor | tenor | Serafino Centilli |
| Elvira | soprano | Lutqard Anibaldi |
| Zulmə | mezzo-soprano | Annunsiata Berni Çelli |
| Əli | bas | Cüzeppe Spirito |
| Taddeo | Bariton | Paolo Roziç |
- zaman: XVIII əsr
- məkan: Əlcəzair
Bəy sarayının zalı. Bəyin arvadı Elvira qulu Zulməyə Musatafanın onu daha sevməməsindən şikayət edir. İçəri daxil olan bəy bərk acıqlıdır. Elvira məzluma çevrilir. Mustafa Elviranı onun qulluğunda olan bir italyan köləyə — Lindora ərə vermək istəyir, lakin Lindor hələ də İialiyadakı sevgilisi İzabellanı sevdiyi üçün Mustafanın təklifindən çəkinir.
Lindorun Elvira ile evlənmək istəməediyini anlayan Mustafa Lindora Elvira ilə evlənməyə razılıq verərsə onu əsirlikdən azad edəcəyini və onu Elvira ilə birlikdə bir gəmi ile Venesiyaya geri göndərəcəyini vəd edir. Lindor isə İtaliyada Elviraya uyğun bir kişi ilə evləndirə biləcəyini düşünərək razılıq verir.
İzabella isə onu atmış Lindorun sorağı ilə səyahət zamanı fırtınada əlcəzairli dəniz quldurlarının basqınına məruz qalır və əsir düşür. Dəniz quldurlarının kapitanı Əli İzabellanı görüncə Mustafa bəyin çox xoşuna gələcəyini düşünür. İzabellaya aşiq olan həm də yol yoldaşı olan qoca Taddeo onu Lindora qısqansa da yad əllərdə olduqları üçün özünü İzabellanın əmisi kimi qələmə verməyə məcbur qalır. Mustafanın sarayına gətirilən İzabella bəyin ona qarşı ehtirasını dərhal hiss edir. Bundan istifadə etməyə çalışan İzabella Mustafanın sarayında təsadüfən rastlaşdığı Lindoru özünə qul istəyir. Ehtirasdan ağlı başından çıxmış Mustafa buna razılıq verir. Lindor da buna dinməz razı olur.
Sarayda hamı Mustafa bəyin ehtiras dolu sevgisindən danışır. Lindor isə İzabella üçün nəğmə oxuyur. İzabellanı müşayət edən Taddeo çaş-başdır. O, Mustafanın İzabellanın ürəyinə yol tapmaq üçün ona yardım etməsi üçün xahişinə bilmir necə cavab versin. İzabella həməşəki kimi keçmiş sevgilisi Lindora sadiqdir. Lindor və Taddeo Mustafaya kələk gələrək saraydan qaçmaq yollarını axtarırlar. Lindor və Taddeo Mustafanırırlar ki, İzabella ona olan eşqi naminə ona "pappataçı" ləqəbini vermişdir. Bu ləqəbi İtaliyada qadınları hərəkətlərinə görə məzəmmət etməyən kişilərə verilir. Onların əsas vəzifələri, yeyib, içib, yatmaq və susmaqdan ibarətdir. Bu ləqəbdən fərəxlənən Mustafa qaçış planından tam xəbərsizdir. Məclisin qızğın çağında İzabella, Lindor və Taddeo məclisə xüsusi dəvət edilmiş italyan kölələri ilə qaçmağa nail olurlar. Mustafa xəbər tutanda iş işdən keçmiş olur və o, arvadı Elvira ilə barışmağa məcbur qalır.
- Qısa məzmun (alm.)
- Libretto (ital.)
- ↑ Archivio Storico Ricordi. 1808.