Qaydanın hal-hazırda keçirilir.
- Səsvermə müddəti: xxx — xxx 2024
- Qüvvədədir:
Səhifənin qısa məzmunu:
|
Vikipediyada saxtakarlıqla məşğul olmayın. Bunu etmək Vikipediyaya və nüfuzuna xələl gətirir. Saxtakarlıq oxucuları yalan bir şeyin gerçək olduğuna inandırma cəhdidir. Vikipediya "hər kəsin redaktə edə biləcəyi açıq ensiklopediya" olduğundan bəzi hallarda bu, sui-istifadə edilir və saxtakarlıqlar baş verir.
Saxtakarlıqlarla məşğul olmayın
Xahiş edirik, aşkar etmə yaxud silmə qabiliyyətlərimizi yoxlamaq üçün Vikipediyaya dezinformasiya yerləşdirməyin. Bu, müxtəlif nəticələrlə əvvəllər də edilib. Çox saxtakarlıq yaradıldıqdan sonrakı bir neçə saat içində silinməsi üçün işarələnir. Yenə də bəzi qəliz saxtakarlıqlar, məsələn, təfərrüatlı bioqrafik məlumatlara və saxta istinadlara malik uydurma tarixi şəxsiyyətlər haqqında məqalələr kimi bir çox bəzi çox qarışıq saxtakarlıqlar aşkar edilmədən öncə bir neçə il mövcudluğunu qorumuşdur. Bu saxta məqalələr Vikipediyanın ensiklopediya kimi reputasiyasına xələl gətirir.
Bu, yoxlanılıb, test edilib və təsdiqlənib. Vikipediyaya təhqir yazmaq kimi saxtakarlıqlar da yaymaq mümkündür (axı bu, hər şeydən əvvəl sensurasız ensiklopediyadır axı). Bu, hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olmağın qaçılmaz nəticəsidir. Saxtakarlıq sadəcə vandalizmin daha az müəyyən bir növüdür və saxtakarlıqla məşğul olanlar bloklamalara şamildir.
Vikipediyadakı dezinformasiyalar oxucuları çaşdırır və onların gerçək həyatda nəticələri olan xətalar törətməsinə səbəb olur; bunların arasında duyğularının incinməsi, ictimai utanc, kitabların yenidən nəşr olunması, ev tapşırıqlarında itirilən xallar və digər maliyyətlər daxildir. Yaşayan insanlar haqqında bəzi saxtakarlıqlar böhtan xarakterli ola bilər ki, bu da Vikipediyanı hüquqi nəticələrə məruz qoya bilər. Tibbi mövzular kimi bəzi məqalələrlə (məsələn, COVID-19) onlar hətta xəsarət və ya ölümlə nəticələnə bilər. Əlavə olaraq, saxta məqalələrin saxlanılması və təkmilləşdirilməsi könüllülərin faydalı mövzulara həsr edə biləcəyi resurslar tələb edir. Hər nə qədər Vikipediyanı tənqidi oxumaq və onun məzmununun etibarlılığını artırmağa çalışmaq vacib olsa da, bunu Vikipediyanın saxtakarlığı aşkar edib-etməyəcəyini sınamaq məqsədilə saxta məqalə və ya məzmun yaradaraq sistemi "sınamaq" əvəzinə, yalan məlumatları düzəltmək yolu ilə birbaşa etmək ən yaxşısıdır.
Vikipediyanın nə qədər dəqiq olması ilə maraqlanırsınızsa, daha konstruktiv test üsulu artıq Vikipediyada olan qeyri-dəqiq ifadələri tapmağa çalışmaqdır. Və daha sonra onların nə qədər müddətdir yerində olduqlarını yoxlamaq və mümkünsə, onları düzəltmək. Sadə dillə desək, bir fikri açıqlamaq üçün Vikipediyanı pozmayın.
Yoxlanılabilərlik
Vikipediya materialın etibarlı bir mənbələr tərəfindən dərc edildiliyini və yoxlanılabilər olmasını tələb edir. Etirazlar olduğu halda məqalədəki iddiaları sübut etmə məsuliyyəti orijinal müəllifə aiddir. Bu səbəblə əgər ümumi cəmiyyət Vikipediya xaricində olduğuna inanmırsa, bu saxtakarlığa Vikipediya redaktorlarının nəzarəti altında olduqdan sonra cəhd etmək artıq əbəsdir. Bundan ziyadə, əgər saxtakar artıq ictimaiyyəti aldatma cəhdində uğurlu olubsa, özləri barədə məqalə yaratmağa ehtiyac olmur, onsuz bunu başqaları edəcəklər.
Saxtakarlıqla əlaqəli məqalələrə qarşı saxtakarlıqlar
Saxtakarlıqlarla mübarizə aparmaq
Saxtakarlıqların siyahısı
Qeydlər
Əlavə oxu
Xarici keçidlər
Kateqoriya:Vikipediya qaydaları Kateqoriya:Vikipediya təlimatları