Dünən olmuş kimi yadımdadır. 2019-cu ildə dünya səyahətinə çıxdım. Səyahətə çıxmazdan əvvəl yollarda kitab oxumaq üçün özümlə bir kitab götürmək istədim. Lakin kitabxanamda o qədər zəngin kitablar vardı ki sayıları 300-dən çoxdur hansın götürəcəyimə qərar verməkdə çətinlik çəkirdim. Kitabların çoxu elmi olduğu üçün tam səyahətlə əlaqəli kitabım yox idi amma ona yaxın macəra kitablarım vardı. Əsasən iki kitab arasında qalmışdım biri Barak Obamanın Atamın Arzuları adlı kitabı digəri isə Çarlz Dikkensin Oliver Tvistin Macəraları adlı kitabı. Hər iki kitabıda oxumamışdım.

Əslində Barak Obamanın Atamın Arzuları adlı kitabı oxumağı çox istəyirdim amma kitab 346 səhifə olduğu üçün və səyahətimdə uzun çəkəcəyi üçün o kitabı yox Oliver Tvistin Macəraları adlı kitabı götürdüm. Çünki bu kitab tam 672 səhifə idi. Həm də bu kitabı ona görə götürdüm ki daha əvvəl kitabın qısa versiyasın oxumuşdum və çox bəyənmişdim. Səyahətimdən dolayı həm də deyə bilərəm ki bu kitab bu gün mənim üçün bir az daha önəmlidir.

Bu kitab Çarlz Dikkensin oxuduğum ilk əsəridir. Çox gözəl əsərdi baxmayaraq ki bəzi yerlərdə tərcümə Azərbaycan dilində düzgün olunmamışdı. Maraqlıdır ki 1837-1839-cu illərdə yazılmış "Oliver Tvist" əsəri ingilis ədəbiyyatında, baş qəhramanı uşaq olan ilk romandır. Kitabda ingilis cəmiyyətində baş alıb gedən haqsızlıqlar, uşaq əməyindən istifadə, cinayətkarlığın geniş yayılmasından bəhs edilir. Əsər, əsasən, realist üslubda yazılsa da, burada müsbət obrazların mələyə bənzədilməsi, cinayətkarların eybəcər təqdim olunması, xoşbəxt sonluq kimi romantizmə xas xüsusiyyətlərə də rast gəlmək mümkündür.

Kitab Oliverin doğulduğu yeri və o dövrün çətinliklərindən bəhs edilərək başlayır. Yoxsullar evində doğulan Oliverin anası doğum əsnasında vəfat edir. Dövrün İngiltərəsində nikahdankənar doğulan uşaqlara və cütlüklər arasında olan münasibətlərə yaxşı baxmırlar. Məsələn insanlara vəfat edən ananın yırtıq geyimi və ya solmuş üzü maraqlı deyil, barmağındakı nişan üzüyünün olmaması maraqlıdır. Oliverin əlifba sırasında müəyyən edilən ad siyahısına görə qoyulur adı, sonra da vicdansız bir qadının əlində qalır. Daha çox yemək istədiyi üçün cəzalandırılır və müxtəlif insanların əlinə düşür. Zülm və əxlaqsızlıq heç vaxt Oliverin yaxasını tərk etmir. Ancaq kiçik Oliverin elə böyük ürəyi var ki oğru dəstəsi ilə aylar keçirib yenə də oğurluq etməməyi, şərəfli qala bilməyi bacarır.

Kitabı oxuyarkən qırmızı kərpicli və köhnə damları olan evlərin arasında gəzdim, evlərin bacalarından çıxan tüstü qoxusunu hiss etdim, dövrün ən böyük iqtisadiyyatının paytaxt səfillərini gördüm, məhkəmələrini gəzdim, zənginliyi və yoxsulluğun çarəsizliyini gördüm. Bir sözlə yazarımızın qələmindən çox təsirləndim.

Kitablarla bağlı təəssüratlarımı, onlardan götürdüyüm sitatları və həvəskar olaraq öz yazdığım şeir və elmi-fantastika əsərlərimi yazıram. Aşağıda qeyd etdiyim yazılar Oliver Tvistin Macəralarından bəyəndiyim sitatlardır.