İki min yarda baxış və ya boşluğa baxış, uzaq baxış — döyüşdə psixiki travma alan əsgərlərdə tez -tez rast gəlinən fokuslanmamış baxışdır. Digər psixoloji travma hallarında da müşahidə edilə bilər. Posttravmatik stress pozğunluğunun əlamətidir. Boşluğa baxış travmatik vəziyyətdən uzaqlaşıldığını göstərir.
Mənşəyi
Amerika Birləşmiş Ştatlarında, döyüş travması almış əsgərinin uzaq baxışı danışıq ifadəsində "iki min yarda baxış" (ing. two-thousand-yard stare) olaraq adlandırılır. İfadə Life jurnalında məşhur amerikan rəssamı, hərbi müxbir və tarixçi Tomas Linin " Dənizçilər bunu ikimin yarada baxış adlandırır" rəsm əsərinin nəşrindən sonra ortaya çıxmışdır, amma rəsm 1945-ci ildə jurnal məqaləsində bu adla qeyd olunmamışdı.
1944-cü ildə adı açıqlanmayan bir dənizçinin portreti olan bu şəkil hazırda Fort Lesley J. McNair, Vaşinqton, Kolumbiya bölgəsindəki ABŞ Ordusu Hərbi Tarix Mərkəzində saxlanılır.
Rəssamın özü belə deyirdi:
"Mən bu cür üz ifadəsi olan insanları görmüşəm. Ondan məndə də var idi. Gülümsəmək, emosiya göstərmək və ya danışmaq istəyərkən sərtlik hiss edirsən və əzələlər səni dinləmir."
Orijinal mətn (ing.)
"I've seen men with that look on their faces. I've had it on my own face. It feels stiff, and the muscles don't want to work right when you try to smile, or show expression, or talk". 1965-ci ildə Vyetnam savaşına gələn o zaman onbaşı olan (ing. Joe Houle), yeni komandasının döyüşçülərinin gözlərində heç bir emosiya olmadığını, həyat eşqinin sanki onlardan sorulub çıxarıldığını söyləyirdi. Bu cür üz ifadəsinin "İki min yarda baxış" adlandığını öyrənəndə (ing. Joe Houle) dedi: "İlk dostumu itirəndən sonra uzaqlığın daha yaxşı olduğunu hiss etdim."
Orijinal mətn (ing.)
"After I lost my first friend, I felt it was best to be detached.". Foto müxbir ing. Frank Johnston bu müharibə zamanı 15 may 1967-ci ildə şiddətli atəşdən xilas olur və yıxılandan sonra gözlərini yuxarı qaldıranda "min yarda baxan" bir əsgər görür. Fotoqraf kamerasını çıxarıb onun şəklini çəkə bilir. Şəkil ertəsi gün Amerika qəzetlərinin birinci səhifələrində yayılır. İstinadlar
Ədəbiyyat
|