|
İdlib əməliyyatı hələ davam etdiyi üçün məqalə tez-tez dəyişikliyə məruz qala bilər. Məqalənin hazırkı adı da sonradan dəyişdirilə bilər.
Etibarlı mənbələrə istinad etməklə bu məqaləni zənginləşdirə və təkmilləşdirə bilərsiniz. Məqalənin son yenilənmə tarixi: 04:04, 5 oktyabr 2022 (UTC) (18 ay əvvəl). |
İdlib əməliyyatı (türk. İdlib Hârekatı) və ya şifrələnmiş adı ilə İdlib De-eskalasiya Nəzarət Qüvvəsi fəaliyyətləri (türk. İdlib Gerginliği Azaltma Kontrol Gücü faaliyetleri) — "Fərat Qalxanı" əməliyyatından sonra, de-eskalasiya zonası yaratmaq hədəfiylə 12 oktyabr 2017-ci il tarixində Türkiyə Silahlı Qüvvələri tərəfindən həyata keçirilmiş hərbi əməliyyat. Bu, Fərat Qalxanı və Şah Fırat əməliyyatlarından sonra Türkiyənin həyata keçirdiyi üçüncü transsərhəd əməliyyatıdır.
| İdlib De-eskalasiya Nəzarət Qüvvəsi fəaliyyətləri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Suriyada vətəndaş müharibəsi | ||||
 Türkiyə bayraqları göstərilmiş mövqelərdə TSQ-yə aid müşahidə nöqtələri yerləşir. | ||||
| Tarix | 12 oktyabr 2017 – h.h. | |||
| Yeri | Şimali İdlib mühafəzəsi və Qərbi Hələb mühafəzəsi | |||
| Səbəbi | Astanada sülh danışıqlarına əsaslanaraq, de-eskalasiya zonasının təsis edilməsi | |||
| Nəticəsi |
davam edir
|
|||
| Münaqişə tərəfləri | ||||
|
||||
| İtkilər | ||||
|
||||
|
| ||||
Arxaplan
Hərbi əməliyyat Türkiyə, Rusiya və İran tərəfindən imzalanmış sonra başladılmışdır. Bu sazişdə, qeyd edilən ölkələrin hökuməti Əl-Qaidənin bir qolu olan (əsasən HTŞ olaraq bilinir) cihadçı radikal hərbi quruplaşmasının İdlib regionundan çıxarılması üçün razılaşmışdılar. İdlib regionundakı dominant qüvvə hesab edilirdi, lakin quruplaşma İdlib əməliyyatının başlamasıyla dəstək itirməyə başlamışdır.
Əməliyyat
2017-ci il
Türkiyə Silahlı Qüvvələri 2017-ci ildə sadəcə kiçik ölçülü hərbi əməliyyatlar həyata keçirmişdir.
2018-ci il
2018-ci ilin fevral ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri İdlibin şimal və cənub-şərqi hissələrində çoxsaylı müşahidə nöqtələri tikməyə başlamışdır.
13 mart 2018-ci il tarixində Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyəti Həma mühafəzəsinin şimal-qərbi hissəsinə daxil olmuş və iki yeni müşahidə nöqtəsi tikməyə başlamışdır. Türkiyə nümayəndə heyətinə müşayiət edirdi.
22 may 2018-ci il tarixində Türkiyə Silahlı Qüvvələri İdlib mühafəzəsindəki 12-ci və son müşahidə nöqtəsini tikmişdir. Bu layihənin səbəbi Türkiyə ilə Suriya hökuməti və müharibədə iştirak edən digər tərəflər arasında gərginliyin artma təhlükəsi idi.
Reaksiyalar
Suriya-daxili
-
Suriya – Suriya Xarici İşlər Nazirliyindəki adsız bir mənbə "Türkiyə höküməti Astanada razılaşdığı şeylərə riayət etməlidir" demişdir.
- – Afrinin Müdafiə və Özünümühafizə Orqanının sədri Rəzan Qilo telekanalına "Afrində Türkiyə qüvvələri tərəfindən həyata keçirilən hər hansı bir hərbi əməliyyat uğursuz olacaq, çünki bu, kəskin və gözlənilməz cavab alacaq" demişdir.
- – Cəyş əl-Tuvarın komandiri Əhməd Sultan Türkiyəni İdlibi Suriya hökuməti, İran və Rusiyaya satmaqla ittiham etmişdir və İdlib xalqını planlanmış Türkiyə, İran və Rusiya hərbi müdaxiləsinə müqavimət göstərməyə çağırmışdır.
- – Həyyat Təhrir əş-Şam rəhbərliyi hərbi müdaxiləni dəstəkləyən hər kəsin İslama xəyanət etdiklərini demişdir. Buna baxmayaraq, qruplaşmanın içərisindəki bir fraksiya Türkiyənin əməliyyatını dəstəkləyir, bu isə fraksiyaçı böhranına səbəb olmuşdur.
Beynəlxalq
-
Rusiya – üçün Rusiya Federasiyasının nümayəndə heyətinin rəhbəri Aleksandr Lavrentyev Rusiyanın İdlib məsələsinə dair Suriya hökuməti və Türkiyə arasında vasitəçi qüvvə olmağa hazır olduğunu demişdir.
Fövqəlmilli
-
BMT – BMT-nin Suriyaya olan xüsusi diplomatik nümayəndəsi dördüncü bir de-eksalasiya zonasının yaradılmasının müsbət bir inkişaf olduğunu demişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 7 oktyabr2017. 2018-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-20 – Reuters vasitəsilə.
- . Turkish observation posts in Syria's Idlib. 13 June 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 17 February 2018.
- . İstanbul: dailysabah.com. 30 yanvar 2018. 2021-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 7 iyun 2018.
- . middleeasteye.net. 6 fevral 2018. 2018-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 7 iyun 2018.
- Kokbern, Petrik. (ingilis). independent.co.uk. 6 sentyabr 2017. 2020-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-05.
- . (alman). 9 oktyabr 2017. 2021-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- . TRT World. 2018-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 20 aprel 2018.
- . Reuters. 15 fevral 2018. 2018-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 20 aprel 2018.
- Coşko Bariç. (ingilis). Syrian War Daily. 13 mart 2018. 2018-06-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 aprel 2018.
- Səmih İdiz. . al-monitor.com. 22 may 2018. 2 December 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 7 iyun 2018.
- (www.dw.com), Deutsche Welle. . DW.COM. 2018-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- . Hürriyet Daily News. 2018-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- Kurdistan24. . 2018-10-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- . www.hawarnews.com. 2018-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- . www.awdnews.com. 2017-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- . . 16 noyabr 2017. 2018-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 aprel 2018.
- . 30 oktyabr 2017. 2017-11-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-20.
- (ingilis). Əl-Cəzirə. 15 sentyabr 2017. 2018-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 20 aprel 2018.