|
Bu məqalə böyük ölçüdə və ya tamamilə tək mənbəyə əsaslanır.
|
Çjen Xenin ekspedisiyası (ənənəvi çincə 鄭 和 下 西洋, sadələşdirilmiş 郑 和 下 西洋, pinyin: Zheng He xia Shanxi, sanki: "Çjen Xe Qərb Okeanına gedir") — Min sülaləsindən olan imperatorlar Çju Di və Çju Çjantszinin dövründə böyük Çin donanmasının 1405–1433-cü illərdə Cənub-Şərqi Asiya və Hindistan okeanına yeddi səyahəti. Ekspedisiyanın rəhbərləri imperiya hərəmağaları ("əsas səfirləri" çjenşi 正 使 rütbəsi ilə) və tək Çjen Xe və ya birlikdə Çjen Xe və Van Çzinxun idi. Donanma siya ətrafında ən mühüm ticarət yollarının izlədi, ilk üç səyahət zamanı Cənubi Hindistana, növbəti dörd səfəri zamanı isə Fars körfəzi sahilinə çatmışdı. Donanmanın ayrı ayrı eskadraları isə Ərəbistan dənizinin Ərəbistandakı və Afrika sahillərindəki bir çox limanını ziyarət etmişdi.
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| : | 鄭 和 下 西洋 | ||||||||
| : | 郑 和 下 西洋 | ||||||||
| Tərcüməsi: | Çjen Xe Qərb Okeanına gedir | ||||||||
| |||||||||
Güman edilir ki, bu səyahət əsas məqsədi Min imperiyasının nüfuzunu artırmaq və dənizkanarı ölkələrin Çin sistemi ilə ənənəvi vassal münasibətlərinə daxil edilməsi idi.
Motivləri
XIV əsrin ilk yarısında taxtında oturan imperatorlar və onun nəvəsi dövrləri 300 il çəkən Min sülaləsi üçün son dərəcə qeyri-adi zaman kəsiyi idi. Sələfləri və xələfləri ilə müqayisədə Çju Di və Çju Çjanzinin rejimləri daha enerjili idilər, son dərəcə məsrəfli hərbi və diplomatik fəaliyyət göstərirdilər ki. bu da öz növbəsində Min dövlətinin nüfuzunun artmasına, daha da möhkəmlənməsinə öz töfhəsini verirdi. Çju Dinin iyirmi illik hakimiyyəti zamanı onun səfirləri Çinin bütün yaxın və uzaq qonşularına səfər etmiş, mümknü olarsa imperatorun hakimiyyətini tam, mümkün olmazsa isə formal olaraq qəbul edilməsinə çalışmışdılar.
İstinadlar
- . səh. 491