Çində səhiyyə - Haqqinda Melumat

Çində səhiyyə — Çin Xalq Respublikasındakı səhiyyə sistemi.

Statistika

2006-cı ildə Çin Xalq Respublikasında əhalinin hər 100 min nəfərinə 155 həkim, 111 orta tibb işçisi, 2002-ci ildə isə 11 stomatoloq, 28 əczaçı, 3 mama düşürdü.

Səhiyyəyə qoyulan xərc 2003-cü ildə ÜDM-in 4,7%-ni təşkil etmişdir. 2005-ci ildə bu göstərici büdcə hesabına 38%, özəl sektor hesabına 62% maliyyələşdirmədən ibarət idi.

1949-cu ildən etibarən Çin hökuməti əhalinin sağlamlığına böyük təsir göstərmişdir. Sağlamlıqla əlaqəli əsas parametrlər belədir:

	1950	1960	1970	1980	1990	2000	2011
	41.6	31.6	62.7	66.1	69.5	72.1	75.0
Ümumi məhsuldarlıq dərəcəsi	5.3	4.3	5.7	2.3	2.5	1.5	1.7
Uşaq ölümü nisbəti	195.0	190.0	79.0	47.2	42.2	30.2	12.9
5 ölümlülük dərəcəsi / Uşaq ölümü	317.1	309.0	111	61.3	54.0	36.9	14.9
Ana ölümü nisbəti				164.5	88.0	57.5	26.5

Mənbə: www.gapminder.org.

Normativ-hüquqi baza

Səhiyyə sisteminin hüquqi tənzimlənməsi ölkənin Konstitusiyası, şəhər qulluqçularının baza tibbi sığortası haqqında ÇXR Dövlət şurasının 1998-ci il tarixli qərarı; tibbi praktika haqqında 1999-cu il tarixli, əhali və ailə planlaşdırılması haqqında 2001-ci il tarixli, dərmanlar haqqında 2001-ci il tarixli, infeksion xəstəliklərin qarşısının alınması və müalicəsi haqqında 2004-cü il tarixli qanunlar; vərəmin profilaktikası, müalicəsi, nəzarəti üzrə tədbirlər haqqında 1991-ci il tarixli qərar və ənənəvi Çin təbabəti haqqında 2001-ci il tarixli Əsasnamə ilə həyata keçirilir.

Xəstəliklər

Ən çox yayılmış infeksiyalar bakterial diareya, əhalinin 10%-ində hepatit B, leptospiroz və malyariyadır.

Ölümlər

Bütün ölüm hadisələrinin 80%-nin səbəbi xroniki xəstəliklərdir. Yaşlı əhali arasında ölümün əsas səbəbləri 2005-ci ildə bədxassəli şişlər, serebrovaskulyar xəstəliklər, travmalar, ağ ciyər və ürəyin işemik xəstəlikləri olmuşdur.

Kurortlar

Xançjou, balneoloji (Şinçen, Tanqantszı, Szimo və s.), dağ iqlimi (Kunmin, Luşan, Muqansan, Tayşan, Çanşan və s.), dənizyanı iqlim (Beydayxe, Tsindao, Yantay və s.) kurortları var.

Xalq təbabəti

Çində ənənəvi xalq təbabəti həkimləri də tibbi xidmət göstərirlər.

Tibbi mövzular

Siqaret çəkmək

Çin Xalq Respublikasında siqaretlə əlaqəli xəstəliklər 1,2 milyon insanın ölümünə səbəb olmuşdur. Bununla birlikdə dövlətin tütün monopolisti olan Çin Milli Tütün Korporasiyası dövlət gəlirlərinin 7-10%-ni təmin edir ki, məsələn, 2011-ci ildə bu məbləğ 600 milyard yuan, təxminən 100 milyard ABŞ dolları həcmində olmuşdur.

İslahatlar

Səhiyyə sistemində əsaslı islahatlar aparılır. Təşkilati-maliyyə dəstəyinin yerli hakimiyyətə həvalə edilməsi bazarın ixtisaslaşdırılmış yardım və bahalı dərmanlarla doldurulmasına səbəb olmuşdur. Təminatsız əhalinin ödəniş qabiliyyəti olmadığından onun tibbi xidmətlər, o cümlədən ilk tibbi-sanitariya yardımı istehlakı azalır. Səhiyyə və ailə planlaşdırılması mərkəzlərinin xidmətləri daxil olmaqla, tibbi xidmət aztəminatlılar üçün də ixtisar edilir.

Həmçinin bax

Tayvanda səhiyyə

İstinadlar

↑ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 6-cı cild: Çin – Dərk (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2015. səh. 73. ISBN 978-9952-441-11-6.
. gapminder.org. 2004-02-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-29.
Cheng Li. (PDF). John L. Thornton China Center Monograph Series. Brookings Institution (5). oktyabr 2012. 24 may 2013 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2012. ...the tobacco industry is one of the largest sources of tax revenue for the Chinese government. Over the past decade, the tobacco industry has consistently contributed 7-10 percent of total annual central government revenues...

Xarici keçidlər

by World Health Organization ()
2017-11-12 at the Wayback Machine
2009-05-03 at the Wayback Machine U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC).
Reforming China’s Healthcare System Roundtable series held by the Brookings-Tsinghua Center at Tsinghua University
Annual Review of Public Health Vol. 25: 327-339 (Volume publication date April 2004)
August 2004 paper.

[AME-6-73-1] Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 6-cı cild: Çin – Dərk (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2015. səh. 73. ISBN 978-9952-441-11-6.

[2] . gapminder.org. 2004-02-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-29.

[ChinaSmoke-3] Cheng Li. (PDF). John L. Thornton China Center Monograph Series. Brookings Institution (5). oktyabr 2012. 24 may 2013 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2012. ...the tobacco industry is one of the largest sources of tax revenue for the Chinese government. Over the past decade, the tobacco industry has consistently contributed 7-10 percent of total annual central government revenues...