Çələbilər – Azərbaycan Respublikasının Bərdə rayonunun Çələbilər kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 25 may 1991-ci il tarixli, 123-XII saylı Qərarı ilə Bərdə rayonunun Çələbilər kəndi Otuzikilər kənd Sovetindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla Çələbilər kənd Soveti yaradılmışdır.
Çələbilər | |
---|---|
40°24′41″ şm. e. 47°18′33″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
|
Toponimikası
Yaşayış məntəqəsini çələbi (mövləvi dərviş ordeninin başçısı) adı ilə tanınan bir qrup ailədən ibarət nəsil saldığı üçün kənd bu nəslin adı ilə adlandırılmışdır. Etnotoponimdir. 1933-cü ildə Cəbrayıl rayonunun Dağtumas inzibati ərazi vahidində də Çələbilər adlı kənd qeydə alınmışdır. İranda Çələbi, Krımda Çələbilər (Plodova), Rusiyada Çelyaba (Çelyabinsk) adlı yaşayış məntəqələrinin olduğu da məlumdur.
Tarixi
Çələbilərin ("Çələbi" sözü dini və dünyəvi termin olub, hakimiyyətlərin, şahzadələrin ləqəbi kimi işlənib, Allahı sevən, yazıçı, şair, bilici mənalarını verir) XVI əsrin ikinci yarısında Kiçik Asiyadan Azərbaycana gəlməlişlər. Çələbilərin adlı-sanlı başçılarından olan Hacı Qaraman XVI-XVII əsrlərdə Cəbrayıl ərazisinə köç etmiş, əvvəlcə Niftalılar və Nusus kəndləri arasındakı yerdə özünə məskən salmış, sonralar Çələbilər kəndində yerləşmişdir. Ona görə də Hacı Qaramanın dəfn edildiyi məzar sonralar "Ocaq" kimi müqəddəsləşdirilmişdir.
Coğrafiyası və iqlimi
Kənd Qarabağ düzündə yerləşir.
Din
Çələbilər kəndindəki məscid isə Məhəmməd ibn hacı Qaraman Əhmədli tərəfindən hicri tarixilə 1088-ci ildə (miladi 1678) inşa edilmişdir. O, ömrünün sonunadək həmin kənddə ağsaqqallıq etmiş, xeyirxah işlərin duaçısı, hüzuruna pənah gətirənlərin yardımçısı olmuşdur.
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. (PDF) (az.). stat.gov.az. 2024-02-28. 2024-03-14 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-05.
- . 27 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 27 August 2022.
- // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-155-3.
Həmçinin bax
Bərdə rayonu haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
|