Zen (ing. Xen; İngiliscə tələffüz: [zˈɛn])[1] — əsas hissəsi ABŞ-nin "Valve Corporation" şirkəti tərəfindən hazırlanmış "Half-Life" elmi-fantastik videooyunlar seriyasının uydurma kainatına aid olan dünya. Bu dünyadan olan yadplanetlilərin Yer planetinə hücumu "Half-Life" seriyasının birinci hissəsinin bütün süjet xəttinin əsasını təşkil edir. Zen orijinal "Half-Life" oyununda və onun əlavələrində — "Half-Life: Opposing Force" və "Half-Life: Blue Shift"də birbaşa, "Half-Life: Decay"in süjetində isə dolayı şəkildə iştirak edir.
"Half-Life" kainatının süjetinə görə, Zen "sərhəd dünyası" adlandırılır, çünki teleportasiya fenomeni ilə bağlı unikal xüsusiyyətə malikdir. Burada dəqiq lokal teleportasiyanın həyata keçirilməsi üçün subyekt mütləq şəkildə bu dünyadan keçməli idi.
"Half-Life" seriyasının oyunlarında göstərilən Zen məkanlarının hamısı adacıqlardan – asteroidlərdən) ibarətdir. Onlar ya hərəkətsiz şəkildə asılı vəziyyətdədir, ya da mənzərəli səma və ya dumanlığı xatırladan bir məkanda uçurlar. Adacıqların ölçüləri olduqca müxtəlifdir. Onlar üzərində güclə bir nəfərin dayana biləcəyi çox kiçik formalaşmalardan tutmuş, daxili su hövzələrinə malik və nəhəng canlılarla məskunlaşmış iri strukturlara qədər fərqlənirlər. Adacıqların yaxınlığında tez-tez müəyyən trayektoriya üzrə fasiləsiz hərəkət edən kiçik platformalar yerləşir. Adacıqları əhatə edən müxtəlif rəngli "səmalar" müxtəlif Zen lokasiyalarında bir-birindən fərqlənə bilər. Onların bəzilərində ulduz, digərlərində dumanlıqlar, bəzilərində isə mənşəyi tamamilə naməlum olan uzaq obyektlər görünür.[2]
Zenin cazibə qüvvəsi Yer kürəsindəkindən bir qədər zəifdir. Atmosferin tərkibi insanın Zen dünyasında sağlamlığına zərər dəymədən qoruyucu avadanlıq olmadan qalmasına imkan verir. Buna ən azı iki fakt dəlalət edir. Birincisi, Zen mağarasında adi laboratoriya xalatında rast gəlinən alim[2] və ikincisi, "Half-Life: Blue Shift" videooyununun baş qəhrəmanı Barni Kalhaunun Zen üzrə qoruyucu kostyumsuz səyahət etməsidir.[3] Öz növbəsində, Yer atmosferi də Zen canlıları üçün ölümcül hesab edilmir. Burada yaşayan bəzi növlər müxtəlif Yer planetinin ətyeyən heyvanlarına bənzər yerlər tutur, lakin, bu canlıların ölçüsü hedkrebin həyat dövrünün son mərhələsi olan Qonarx ilə müqayisədə cırtdan kimi təsvir olunmuşdur.[4] Zen üzrə hərəkət edən zaman oyunçu, demək olar ki, həmişə müxtəlif fon səsləri eşidir.[2] Bu dünyada, demək olar ki, tam sükut mövcud deyil. Zen dünyasının səsləri olduqca rəngarəngdir. Onların arasında yüngül külək əsməsini xatırladan səslər də var. Bu, Zen dünyasında müəyyən atmosferin mövcudluğunu göstərir.[5] "Half-Life" videooyunundakı "Gonarch 's Lair"[6] və "Interloper"[7] fəsillərində mənşəyi naməlum olan gur, aşağıtezlikli səslər eşidilir.
"Half-Life" oyununun hadisələri zamanı Zen ağıllı varlıqlar tərəfindən məskunlaşdırılmışdı. Bu varlıqlar Zenin yerli sakinləri deyildilər,[8] lakin vahid bir sivilizasiya şəklində birləşmişdilər. Bu sivilizasiyanın lideri digər nümayəndələrini idarə edən nəhəng bir varlıq — Nihilant idi. Sivilizasiyanın üzvləri və Nihilant kollektiv şüura malik olmuş, telepatik əlaqələrlə bir-birlərinə bağlı idilər.[9][10]
Zen "sərhəd dünyası". adlandırılır. "Half-Life" kainatının süjetində bu, başqa məkanlara teleportasiya etmək üçün mütləq keçilməli olan xüsusi ölçü kimi təqdim edilir.[11][12][9] Bu xüsusiyyətə diqqət çəkən Half-Life seriyasının ssenari müəllifi Mark Leydlou oyunlarda rast gəlinən Zen varlıqlarının bu dünyanın yerli sakinləri olduğuna əmin olmadığını bildirmişdir. Özünəməxsus xüsusiyyətlərinə görə, Zen bu dünyada yaşamağa uyğunlaşa bilən istənilən yadplanetli sivilizasiya tərəfindən kolonizə edilə bilərdi. Məlumdur ki, fəaliyyəti bu və ya digər şəkildə sərhəd dünyasından istifadə ilə bağlı olan bir neçə sivilizasiya mövcud olmuşdur.[13]
"Half-Life: Blue Shift" oyununda deyilmişdir ki, "Qara Meza" tədqiqat kompleksinin alimləri teleportasiya prosesində Zeni əlaqələndirici həlqə kimi istifadə edirdilər.[12] Qara Mezada baş vermiş insidentdən xeyli əvvəl aparılan tədqiqatların ilkin mərhələlərində Zen dünyasındakı sarı kristallar üzərinə Yerə teleportasiya zamanı təyinat nöqtəsinin dəqiq koordinatlarını müəyyən etməyə imkan verən retranslyatorlar quraşdırılmışdı. Daha sonra alimlər digər istiqamətləndirmə üsullarını kəşf etdilər və bu köhnə metod "Blue Shift" süjetində personajlar tərəfindən istifadə olundu. "Half-Life 2"nin hadisələri zamanı müqavimət alimləri Zeni "məkan üzrə sıçrayış üçün gizli ox" kimi istifadə etməyi öyrənmişdilər. Bu cür teleportasiya onlara Yer üzərində hərəkət edən zaman sərhəd dünyasını məkan kimi birbaşa keçmədən "dolama" imkanı verirdi.[14]
Nihilant sivilizasiyası üçün Zen doğma dünya deyildi. Mark Leydlou bunu "Half-Life 2" oyununun buraxılışından sonra, süjetdə daha qüdrətli yadplanetli təşkilat — kombaynın meydana çıxması ilə bağlı izah etmişdir:[9]
| "Half-Life 1" oyununda biz kombayn ilə Nihilant irqinin son nümayəndələri arasında uzunmüddətli qarşıdurmanın sona çatmasının şahidi olduq [...] Nihilant üçün əvvəllər yaşadığı "dünya" (əgər belə bir dünya mövcud olmuşdursa) çoxdan keçmişdə qalmışdı. Onlar Zeni son sığınacaq kimi tapmışdılar, lakin burada da çıxılmaz vəziyyətə düşmüşdülər. Bir anda divar çatlamış və bu, onların bizim ölçümüzə sızmasına imkan vermişdir. Zen özlüyündə ölçülər arasında tranzit dəhlizi, qüvvələrin daimi qarşıdurma məkanıdır. Mark Leydlou. |
"Valve Corporation" şirkətinin marketinq direktoru Daq Lombardinin sözlərinə görə, Nihilant və onun sivilizasiyası "sitadellərdən qorxu" səbəbilə Yerə köçmək imkanını məmnuniyyətlə qarşılamışdı, lakin bu cəhd sivilizasiyanın məhvi ilə nəticələmişdi. Nihilant Qordon Frimen tərəfindən öldürülmüş, vortiqontlar isə azadlıqlarını qazanmışdılar. Bunun nəticəsində "Half-Life" hadisələrindən sonra Zen dünyası "G-Man"in naməlum işəgötürənlərinin nəzarətinə keçmişdir.[11] "Half-Life: Opposing Force" əlavəsinin süjetində Zen ilə başqa bir sivilizasiyanın — X irqinin teleportasiyası da əlaqələndirilmişdir. Bu irqin varlıqları naməlum ölçüdən gəlmiş və Zen şəraitinə uyğunlaşmamışdılar, lakin məkan yarığı nəticəsində Yerə hücuma başlaya bilmişdilər.[9][15] "Opposing Force" oyununda görünür ki, genosoxulcanın Yerə daşınması ilə bu və ya digər şəkildə əlaqəli olan onların spritləri Zen dünyasında yerləşən və kristallar vasitəsilə fəaliyyət göstərən bir mənbədən meydana çıxırdı.[16][17]
- ↑ Valve. Half-Life. PC. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Lambda Core.
- ↑ 1 2 3 Valve. Half-Life. PC. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Xen.
- ↑ Gearbox Software, Valve. Half-Life: Blue Shift. PC. Sierra Studios. 2001. Səviyyə/ərazi: Focal Point.
- ↑ Hodgson, David. Half-Life 2: Raising the Bar. Prima Games. 2004. səh. 14. ISBN 978-0-7615-4364-0.
- ↑ Valve Software. Half-Life. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Nihilanth.
- ↑ Valve. Half-Life. PC. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Gonarch 's Lair.
- ↑ Valve. Half-Life. PC. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Interloper.
- ↑ Laidlaw, Marc. "Marc Laidlaw e-mail about Xen". Planet Half-Life. 2 oktyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 4 "Marc Laidlaw Vault (пост #1)" (ingilis). ValveTime.net. 14 oktyabr 2006. 16 aprel 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2015.
- ↑ "Info Received from Valve Only — No Questions/Discussion (пост #843)" (ingilis). ValveTime.net. 2 avqust 2006. 15 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2015.
- ↑ 1 2 Valve Software. Half-Life. Sierra Studios. 1998. Səviyyə/ərazi: Endgame.
Пограничный мир, Зен, теперь находится под нашим контролем… благодаря вам
- ↑ 1 2 Gearbox Software, Valve Software. Half-Life: Blue Shift. Sierra Studios. 2001. Səviyyə/ərazi: Focal Point.
Телепортация — это не так просто, как перейти из пункта A в пункт B. Мы открыли странный пограничный мир, который каким-то образом участвует в этом процессе, не позволяя нам точно предсказать, куда именно приведёт (и приведёт ли) данная телепортация на Земле. Некоторые из наиболее многообещающих исследований по этому вопросу привели к созданию устройства, которое может быть установлено на неизвестных кристаллических структурах, найденных нами в этом пограничном мире. И сейчас это устройство можно использовать в качестве фокальной точки и передатчика, чтобы обеспечить телепортацию. <…> Позже мы открыли другие методы наведения
- ↑ "Info Received from Valve Only — No Questions/Discussion (пост #810)" (ingilis). ValveTime.net. 18 aprel 2005. 15 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2015.
- ↑ Valve. Half-Life 2. 2004. Səviyyə/ərazi: Black Mesa East.
Доктор Кляйнер добился такого Зен-сжатия, что никто в Чёрной Мезе не поверил бы. Мы выяснили, как использовать Зен в качестве скрытой оси для рывка через пространство так, чтобы можно было обогнуть пограничный мир и, не пересекая его, вернуться в местное пространство
- ↑ "Marc Laidlaw Vault (пост #171)" (ingilis). ValveTime.net. 16 noyabr 2009. 4 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2015.
- ↑ Gearbox Software, Valve Software. Half-Life: Opposing Force. Sierra Studios. 1999. Səviyyə/ərazi: We Are Not Alone.
- ↑ Gearbox Software, Valve Software. Half-Life: Opposing Force. Sierra Studios. 1999. Səviyyə/ərazi: Worlds Collide.
- Xen on Combine OverWiki, an external wiki