Zarıslı — Azərbaycan Respublikasının Şuşa rayonunun Zarıslı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd və Zarıslı kənd inzibati ərazi dairəsinin mərkəzidir.[2][3]
| Zarıslı | |
|---|---|
 | |
| 39°43′06″ şm. e. 46°40′44″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.528 m[1] |
| Saat qurşağı | |
  Zarıslı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Zarisli kəndi Şuşa rayonunun Zarisli kənd inzibati-ərazi dairəsinin mərkəzidir. Kənd Şuşa rayonunun mərkəzi hissəsində, 1528 metr yüksəklikdə yerləşir.
19-cu əsrdə Zarisli kəndi xan qızı, Azərbaycan şairəsi Xurşidbanu Natəvana məxsus olmuşdur.[4]
Sovet dövründə kənd Şuşa rayonunun tərkibində idi və bu rayon öz növbəsində Azərbaycan SSR-in Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinə (DQMV) daxil idi.[5]
1992-ci ildə Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı kənd ərazisi Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilərək dağıdılmışdır.[4][6][7]
2020-ci il 9–10 noyabr gecəsi imzalanmış üçtərəfli bəyanata əsasən, İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə görə kənd Rusiya sülhməramlılarının nəzarətinə keçmişdir.[8]
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 19–20 sentyabr 2023-cü il tarixlərində Qarabağda apardığı hərbi əməliyyatlar nəticəsində kənd Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmışdır.[4][9]
Erməni işğalından əvvəl kənddə yalnız azərbaycanlı əhali yaşayırdı. Rusiya imperiyası dövründə Zarisli (Zarislu) kəndi Yelizavetpol quberniyasının Şuşa qəzasının tərkibində idi. 1912-ci il "Qafqaz təqvimi"nə görə, kənddə 1 139 nəfər yaşayırdı və onların əksəriyyəti təqvimdə "tatar" kimi göstərilən azərbaycanlılardan ibarət idi.[10] 1921-ci il siyahıyaalınmasına əsasən, kənddə 363 nəfər yaşayırdı ki, onların da əksəriyyəti azərbaycanlı olaraq "türk" kimi qeyd edilmişdir.[11] 1986-cı ilin məlumatına görə, kənddə yaşayan 194 nəfərin hamısı azərbaycanlı idi.[12] İndiki Güloğlular sakinləri və digər Azərbaycan digər əhalisi qaçqın olaraq Azərbaycan bəzi ərazilərdə məskunlaşmışdılar. Güloğlular kəndi Bərdə rayounda yerkəşir. Məskunlaşmış insanlardan kəndin ağsaqqalı rəhmət etmiş Qəribov Süleyman Mikayıl oğludur!
Kəndin yaxınlığında Zaris qalasının xarabalıqları yerləşir.[4]
- ↑ https://web.archive.org/web/20180304010703/http://wikimapia.org/#lat=39.7171897&lon=46.6743851&z=15&l=1&m=w.
- ↑ "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024". www.azstat.org (az.). 2023-04-07 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024 (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. 2024. 95. 2024-04-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-12-15.
- ↑ 1 2 3 4 "Репортаж из села Зарыслы, принадлежавшего дочери хана - ВИДЕО". Oxu.Az (rus). 2023-11-15. 2024-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-07.
- ↑ Azərbaycan SSR İnzibati-ərazi bölgüsü (IV nəşr). Bakı: Azərnəşr. 1979. 118. 2024-01-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-15.
- ↑ "Необъявленная война против Азербайджана". www.supremecourt.gov.az (rus). 2020-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-23.
- ↑ "Zarıslı sakini: "Hələ ermənilər orada olanda, bizim kəndi bir rusiyalıya çəkdirmişdim"". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-10-01.
- ↑ Laçın, Sultan. "Bakıdan Şuşanın Zarıslı kəndinə tikinti texnikası karvanı yollandı…". moderator.az (az.). 2022-04-09. 2022-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-01.
- ↑ "Азербайджан вернул себе Карабах. Поставлена ли точка в конфликте?". BBC News Русская служба (rus). 2023-10-16. 2023-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-27.
- ↑ Кавказский календарь. Тифлис 1912. 2018-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-10.
- ↑ "Перепись населения АзССР в 1921 году по Шушинскому району". 2011-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-25.
- ↑ Азербайджанская Советская Энциклопедия, 1986