Yuxu

Yuxu və ya röya — yuxunun ümumi və xarakteristika özəlliklərindən biri olub, yuxunun "Sürətli göz hərəkəti" (REM) adlı mərhələləriylə yaxından əlaqəli olan, vizual qəbul edilən duyğulardır. Yatmış insan yuxunun nə olduğunu bilmir və ondakı baş verən hadisələri canlı obyekt kimi qəbul edir. İnsanlar gündəlik olaraq yuxuda iki saatdan çox vaxt keçirirlər,^[1][2][3] və hər bir yuxu təxminən 5–20 dəqiqə davam edir.^[4][5] Yuxuların bioloji məzmunu, işləyişi və məqsədləri tamamilə aydın olmuş deyildir. Yuxuların məzmunu və funksiyaları tarix boyunca elmi, fəlsəfi və dini maraq obyektinə çevrilmişdir.^[6][7] Yuxulara "duyğusuz qəbul"un bir növü və ya obyekti qəbul olaraq da baxmaq olar. Hansının ən geniş yayılmış yuxular olduğunu və onların mənasının nə olduğunu başa düşmək, oyanıq dünyada yatanların hansı problemlər və qayğılarla üzləşdiyini anlamağa kömək edə bilər.^[8] Müxtəlif inanclara və təxminlərə də səbəb olan yuxular, hər vaxt üçün maraqlı və şərhə açıq bir mövzu meydana gətirmişlər. Fərqli psixologiya, parapsixoloqların və təcrübi spiritualistlər yuxuları fərqli formalarda şərh etmişlər. Yuxuların şərhi, eramızdan əvvəl üçüncü minillikdə Babililər tərəfindən tətbiq edilirdi^[9] və daha əvvəl də qədim Şumerlər tərəfindən, bir sıra dini ənənələrin mətnlərində mühüm yer tutub və psixoterapiyada aparıcı rol oynayıb. Yuxuların işləyişinin açıqlanması elmi birliyin ümumi qəbuluna görə fərziyyələr səviyyəsindən kənara çox gedə bilməyibdir. Yuxular hələ də sirrini qorumaqda olan bir araşdırma sahəsini təşkil edir. Yuxuların elmi araşdırılması oneiroloji adını alır. Şübhəsiz, heç kəs insanların nə vaxtdan yuxular görməsini dəqiqləşdirə bilməz. Elə bil yuxular insanlarla birgə yaranıb. Elə bu baxımdan da yuxular və onların həqiqi mahiyyəti, yaranması həmişə problem olaraq qalıb. Bütün bunlara baxmayaraq, yuxular gündəlik insan həyatının müəyyən bir hissəsinə çevrilib.