Yusif mirzə (ən tezi 1464 – 22 noyabr 1490, Qaraağac, Şərqi Azərbaycan ostanı) — Ağqoyunlu sultanı Uzun Həsənin oğlu, Ağqoyunlu şahzadəsi.[1]
Yusif mirzə | |
---|---|
1478 – 1490 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | ən tezi 1464 |
Vəfat tarixi | 22 noyabr 1490 |
Vəfat yeri | |
Atası | Uzun Həsən |
Anası | Səlcuqşah bəyim |
Uşaqları |
Atası Ağqoyunlu sultanı Uzun Həsən, anası isə onun əmisi qızı olan sevimli xanımı Səlcuqşah bəyimdir. Doğum tarixi tam bilinməsə də, Səlcuqşah bəyimin ən kiçik oğlu olduğu bilinir və 1464-cü ildən sonra doğulduğu ehtimal olunur. Atasının ölümündən sonra mərkəzi hakimiyyəti ələ alan qardaşı Sultan Xəlilin əmriylə, anası və digər doğma qardaşı Yaqub mirzəylə birlikdə Diyarbəkirə göndərildi.[2][3] Bu tarixdən etibarən qardaşı Yaqub mirzənin yanından ayrılmadı və ona sadiq qaldı. Sultan Yaqub mirzənin səltənətində mühüm dövlət vəzifələrində xidmət etdi və dövlət işlərində qardaşını dəstəklədi. Kaşan və İsfahanın bəzi bölgələrini idarə edən Yusif mirzə, Sultan Yaqubun 3 noyabr 1487 tarixli Kaşan ziyarəti zamanı tarixi mənbələrdə Kaşan valisi olaraq təqdim olunur.[2] Sultan Yaqubun içkini qadağan etdiyi 27 avqust 1488 tarixli fərmanının qüvvəyə minməsində mühüm rol oynadı.
1490-cı ildə Təbrizdəki vəba epidemiyasını təftiş etmək üzrə şəhərə göndərildi. Epidemiyanın azalması xəbərini alan Sultan Yaqub anası Səlcuqşah bəyimlə birlikdə öncə Təbrizə və ardından qışı keçirmək üçün Qarabağa yollandı. Ancaq həmin ilin qışında öncə anaları Səlcuqşah bəyim, ardından Yusif mirzə və Sultan Yaqub anidən vəfat etdi. Hər üçünün də ölüm səbəbi olaraq Təbrizdə vəbaya tutulmaları və ya sui-qəsd nəticəsində öldürülmələri göstərilir.
22 noyabr 1490-cı ildə Qaraağac yaxınlığındakı düşərgədə vəfat edən Yusif mirzənin Məhəmməd mirzə və Əlvənd mirzə adlı 2 oğlu olduğu bilinir.
- Karakoyunlu ve Akkoyunlu Devletlerinde Hanedan Üyelerinin katli, Eda Geyik. Yüksek Lisans Tezi. TC Kastamonu Üniversitesi. Kastamonu-2021
- ↑ Həsən Bəy Rumlu. (2017). Əhsənüt-təvarix (Tarixlərin ən yaxşısı). (Çev. Oqtay Əfəndiyev-Namiq Musalı)
- ↑ 1 2 Örs, D. (1999). Fazlullâh b. Rûzbihan-i Huncî ve Târih-i Âlem-arâyi Eminî’si. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
- ↑ Hoca Sâdeddin Efendi, Tacü’t-Tevârih C.3, (Çeviren: İsmet Parmaksızoğlu), İstanbul 1979, s.131