Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Video Mp3 Axtar Yukle
  Mp3 Yukle Mp3 Axtar
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Yoxsulluğun feminizasiyası

  • Məqalə
  • Müzakirə

Yoxsulluğun feminizasiyası (ing. Feminization of poverty) — kişi və qadınlar arasındakı həyat səviyyəsində artan bərabərsizliyi ifadə edən tendensiya.[1] Fenomenə əsasən qadınlar və uşaqların aşağı sosial-iqtisadi statuslu icmalarda kişilərlə müqayisədə daha çox təmsil olunması ilə əlaqələndirilir.[2] Yoxsulluğun feminizasiyasının səbəblərinə ailə və ev təsərrüfatının strukturu, məşğulluq, cinsi zorakılıq, təhsil, iqlim dəyişikliyi, "femonomika" və sağlamlıq daxildir. Bir çox mədəniyyətlərdə qadınlar barədə ənənəvi stereotiplər hələ də mövcuddur və bu, onların gəlir imkanlarını və icmada iştirakını məhdudlaşdırır.[3] Əsas gəlirin aşağı olması ilə birlikdə bu vəziyyət yoxsulluq dövrəsinin yaranmasına və bu problemin nəsildən-nəslə ötürülməsinə səbəb ola bilər.[4]

Mündəricat

  • 1 Sahibkarlıq və yoxsulluq
  • 2 Tarixi
  • 3 Təriflər
  • 4 Din
    • 4.1 İslam
    • 4.2 Yəhudilik
  • 5 İstinadlar
  • 6 Ədəbiyyat
  • 7

Sahibkarlıq və yoxsulluq

Sahibkarlıq çox vaxt yoxsulluğun azalması üçün universal bir həll yolu kimi qəbul edilir.[5] Tərəfdarları bu yanaşmanın iş yerlərinin yaradılmasına, daha yüksək gəlirlərə və yoxsulluq səviyyəsinin azalmasına kömək etdiyini iddia edirlər.[6] Bununla belə, bəzi tədqiqatçılar vurğulayırlar ki, bir çox sahibkarlar aşağı səviyyəli, kiçik həcmli bizneslər qurur və bu, yalnız yerli bazarlara təsir edir. Termin ABŞ-da XX əsrin sonlarında meydana çıxmış və beynəlxalq səviyyədə müzakirə olunan bir fenomenə çevrilmişdir. Bəzi tədqiqatçılar[7] bu problemlərin Asiya, Afrika və Avropanın bəzi bölgələrində daha geniş yayıldığını qeyd edirlər. Bu ölkələrdə qadınlar adətən gəlirdən, iş imkanlarından və maddi-mənəvi dəstəkdən məhrum olurlar, bu da onları yoxsulluq riski qarşısında ən həssas qruplardan birinə çevirir. Bu fenomen müxtəlif dini qruplarda fərqli formada təzahür edir, çünki cinsiyyət rollarına verilən əhəmiyyət və müqəddəs mətnlərin necə tətbiq olunması hər dinin təfsirinə görə dəyişir.[8]

Yoxsulluğun feminizasiyası əsasən üç beynəlxalq indeks əsasında ölçülür: Gender İnkişaf İndeksi, Gender Gücləndirmə Ölçüsü və İnsan Yoxsulluğu İndeksi. Bu indekslər yalnız maliyyə məsələlərinə deyil, gender bərabərsizliyinə, həyat səviyyəsinə və insan yoxsulluğu ilə gəlir yoxsulluğu arasındakı fərqlərə də diqqət yetirir.[9]

Tarixi

"Yoxsulluğun feminizasiyası" anlayışı 1970-ci illərdə ortaya çıxmış və 1990-cı illərdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının bəzi sənədlərində məşhurlaşmışdır. Bu anlayış, ABŞ-da yoxsulluq səviyyələrinin gender baxımından necə dəyişdiyini araşdıran bir tədqiqatın nəticəsində geniş yayılmışdır. Yoxsulluğun feminizasiyası kişi-qadın müqayisəsinə əsaslanan nisbi bir anlayışdır. Məsələn, əgər bir cəmiyyətdə yoxsulluq kişilər arasında əhəmiyyətli dərəcədə azalır, lakin qadınlar arasında yalnız cüzi şəkildə azalırsa, bu yoxsulluğun feminizasiyası hesab edilə bilər.[10]

Təriflər

Yoxsulluğun feminizasiyası mübahisəli bir anlayışdır və müxtəlif mənalara malikdir.[11] Marsiyelo М. və Coana К. bu anlayışı iki əsas hissəyə bölür: feminizasiya və yoxsulluq.[12]

  • Feminizasiya – cinsiyyətə bağlı bir dəyişiklikdir. Yəni bir şeyin daha çox qadınlarla əlaqələndirilməsi və qadınlar arasında daha geniş yayılması deməkdir.
  • Yoxsulluq – resursların və imkanların çatışmazlığıdır.

Marsiyelo М. və Coana К. (2008) gender diskriminasiyasının yoxsulluğun formalaşmasında artan rol oynadığını vurğulayırlar. Məsələn, kişilərlə qadınlar arasındakı əməkhaqqı fərqinin artması həm qadınların, həm də ailə tipindən asılı olmayaraq kişilərin yoxsulluğunu daha da dərinləşdirə bilər.[13] Medeyros isə hesab edir ki, bu cür gender ayrı-seçkiliyi yoxsulluğun feminizasiyası prosesinə gətirib çıxarır, çünki qadınlara qarşı mövcud olan qərəz yoxsulluğun artmasına səbəb olur. Bu anlayış həmçinin qadın yoxsulluğuna təsir edən sosial və iqtisadi faktorları izah etmək üçün istifadə olunur. Bunlara kişilərlə qadınlar arasındakı əməkhaqqı fərqi kimi məsələlər daxildir.[14]

Bu termin ABŞ-da yaranıb və beynəlxalq fenomen olaraq nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğu barədə müxtəlif fikirlər var. Bir çox ölkələrdə qadınların rəhbərlik etdiyi ailələrin yoxsulluq səviyyəsinin ölçülməsi onların gəlirlərinin yoxsulluq həddindən aşağı olub-olmamasına əsaslanır. Bir çox ölkələrdə keçirilmiş istehlak və xərclər sorğuları göstərir ki, yoxsulluq həddində yaşayan ailələrin əksəriyyəti qadınların rəhbərlik etdiyi ailələrdir.[15]

Bessell S. (2010) gəlirə əsaslanan yoxsulluq ölçmələrinin iki əsas problemi olduğunu vurğulayır:[16][17]

  • Gəlirə sahib olmaq və gəlir üzərində nəzarət eyni anlayış deyil. Yəni qadınların qazandıqları gəlirə tam nəzarət edə bilməməsi onların real iqtisadi vəziyyətini əks etdirmir.
  • Gəlir bərabər imkana çevrilmir. Yəni gəlir əldə etmək avtomatik olaraq bütün imkanların eyni olmasını təmin etmir. Məsələn, təhsilə çıxış məsələsində bu özünü göstərir. Maddi resursların çatışmazlığı kasıb uşaqlar arasında məktəbəqəbul və tərk etmə faizlərini artıra bilər. Lakin qızların təhsilə münasibətində sosial dəyərlər daha çox rol oynayır.

Din

Dünyanın bir çox əsas dini qruplarında ənənəvi gender rollarına xüsusi diqqət yetirilir və hər fərdin yerinə yetirməli olduğu vəzifələr müəyyən edilir. Bir çox hallarda dindar insanlar dini mətnləri qadınların yoxsulluq dövrəsində qalmasını təsdiqləmək üçün istifadə edirlər.[18]

İslam

Norveçin Şəhər və Regional Araşdırmalar İnstitutu tərəfindən 2004-cü ildə hazırlanan hesabatda, müsəlman qadınların kişilərlə müqayisədə daha çox yarımştat işlərdə çalışdığı göstərilmişdir.[19] Bunun səbəbi, İslamın qadınların ailədə qayğıkeş və ev işləri görən şəxslər kimi roluna xüsusi əhəmiyyət verməsidir.[20] Bu qadınlar əmək bazarında daha az iştirak etdiklərinə görə maliyyə baxımından kişilərdən daha çox asılı vəziyyətdə qalırlar. Əlavə olaraq, ənənəvi müsəlman geyimləri (hicab, xına və s.) taxan qadınların iş tapmaqda çətinliklərlə üzləşdiyi müşahidə olunmuşdur.[21]

Yəhudilik

Ənənəvi Halaxik qanunlarına əsasən, yəhudi qadınlar da ailənin baxıcısı vəzifəsində olurlar, çörək qazanan rol isə kişilərə aid edilir. Yəhudi mətnlərindən biri olan Mişna qadınların vəzifələrini belə təsvir edir: “O, onun üçün fincanını doldurmalı, yatağını hazırlamalı və onun üzünü, əllərini və ayaqlarını yumağa kömək etməlidir.”[22]

İstinadlar

  1. ↑ "Beijing +5 - Women 2000: Gender Equality, Development and Peace for the 21st Century Twenty-third special session of the General Assembly, 5-9 June 2000". www.un.org. 11 August 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-25.
  2. ↑ Christensen, MacKenzie A., Leal Filho, Walter; Azul, Anabela Marisa; Brandli, Luciana; Lange Salvia, Amanda; Wall, Tony (redaktorlar ), "Feminization of Poverty: Causes and Implications", Gender Equality, Encyclopedia of the UN Sustainable Development Goals (ingilis), Cham: Springer International Publishing, 2021, 368–377, doi:10.1007/978-3-319-95687-9_6, ISBN 978-3-319-95687-9
  3. ↑ Skalli, Loubna H. "Women and poverty in Morocco: the many faces of social exclusion". Feminist Review. 69 (1). November 2001: 73–89. doi:10.1080/014177800110070120. (abunə tələb olunur)
  4. ↑ Lee, Neil. "Entrepreneurship and the fight against poverty in US cities". Economy and Space. 53 (1). 2021: 31. Bibcode:2021EnPlA..53...31L. doi:10.1177/0308518X20924422.
  5. ↑ United Nations. (2000). Resolution adopted by the General Assembly on the report of the Ad Hoc Committee of the Whole of the Twenty-third Special Session of the General Assembly (A/S-23/10/Rev.1) – Further actions and initiatives to implement the Beijing Declaration and Platform for Action. A/RES/S-23/3, 16 November 2000, Twenty-third special session, Agenda item 10, 00-65205. New York: United Nations
  6. ↑ United Nations. (1996). Resolution Adopted by the General Assembly on the report of the Second Committee (A/50/617/Add.6) – Women in development. 9 February 1996, Fiftieth session, Agenda item 95 (f), General Assembly A/RES/50/104. New York: United Nations
  7. ↑ Medeiros M, Costa J. "Is There a Feminization of Poverty in Latin America?". World Development. 36 (115–127). 2008: 115–127. doi:10.1016/j.worlddev.2007.02.011.
  8. ↑ "What Do We Mean by "Feminization of Poverty"?" (PDF). International Policy Centre for Inclusive Growth (IPC-IG) (ingilis). 2 July 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-07-02.
  9. ↑ Bianchi, Suzanne M. "Feminization and juvenilization of poverty: trends, relative risks, causes, and consequences". Annual Review of Sociology. 25 (1). August 1999: 307–333. doi:10.1146/annurev.soc.25.1.307.
  10. ↑ "Challenging the Feminization of Poverty: Women in Poverty in the Central Coast Region of Ventura and Santa Barbara Counties" (PDF). A Report by the Central Coast Alliance United for a Sustainable Economy (CAUSE) Women's Economic Justice Project. 8 March 2002. 19 June 2010 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 May 2018.
  11. ↑ Moghadam, Valentine M. "THE 'FEMINIZATION OF POVERTY' AND WOMEN'S HUMAN RIGHTS" (PDF). SHS Papers in Women's Studies/ Gender Research. July 2005: 39. 27 October 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 19 March 2018.
  12. ↑ ""Women's work" and the gender pay gap: How discrimination, societal norms, and other forces affect women's occupational choices—and their pay". Economic Policy Institute. İstifadə tarixi: 2 May 2024.
  13. ↑ Goldberg, Gertrude Schaffner. Poor women in rich countries: the feminization of poverty over the life course. Oxford: Oxford University Press. 2010. doi:10.1093/acprof:oso/9780195314304.001.0001. ISBN 978-0-19-531430-4.
  14. ↑ Fukuda-Parr, Sakiko. "What does feminization of poverty mean? It isn't just lack of income". Feminist Economics. 5 (2). January 1999: 99–103. doi:10.1080/135457099337996. (abunə tələb olunur)
  15. ↑ Bessell S. Chapter 7: Methodologies for gender-sensitive and pro-poor poverty measures. // Chant S (redaktor). The International Handbook of Gender and Poverty: Concepts, Research, Policy. 26. Cheltenham, UK: Edward Elgar. 2010. 59–64.
  16. ↑ "Poverty – IWPR". www.iwpr.org. 4 February 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-30.
  17. ↑ Heath, Julia A.; Kiker, B. F. "Determinants of Spells of Poverty Following Divorce". Review of Social Economy. 50 (3). 1992: 305–315. doi:10.1080/758537075.
  18. ↑ Horrell, Sara; Krishnan, Pramila. "Poverty and productivity in female-headed households in Zimbabwe". Journal of Development Studies. 43 (8). 2007: 1351–80. doi:10.1080/00220380701611477. 14 October 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 September 2012. (abunə tələb olunur)
  19. ↑ "Webb v. City of Philadelphia - Amicus Brief". American Civil Liberties Union. 28 May 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-30.
  20. ↑ Predelli, Line Nyhagen. "Interpreting Gender in Islam". Gender & Society. 18 (4). 2004: 473–493. doi:10.1177/0891243204265138.
  21. ↑ Status of Muslim Civil Rights in the United States (PDF). Civil Rights Report. Council on American-Islamic Relations (CAIR). 2007. 6 October 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 30 October 2017.
  22. ↑ Cohen-Almagor, Raphael. "Discrimination against Jewish Women in (Jewish Law) and in Israel". British Journal of Middle Eastern Studies. 45 (2). 2 December 2016: 290–310. doi:10.1080/13530194.2016.1258543. SSRN 2879478. 26 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2022.

Ədəbiyyat

  • Allard, Scott W.; Danziger, Sheldon. "Proximity and opportunity: how residence and race affect the employment of welfare recipients". Housing Policy Debate. 13 (4). January 2002: 675–700. doi:10.1080/10511482.2002.9521461. Pdf. Arxivləşdirilib 10 mart 2016 at the Wayback Machine
  • Allard, Scott W.; Danziger, Sheldon. Proximity and opportunity: how residence and race affect the employment of welfare recipients (PDF). Gerald R. Ford School of Public Policy. September 2001. 31 July 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 12 November 2015.
  • Palmer, Phyllis. ""The Racial Feminization of Poverty": women of color as portents of the future for all women". Women's Studies Quarterly. 11 (3). Fall 1983: 4–6. JSTOR 40004218.
  • Rowe, Audrey. "The feminization of poverty: an issue for the 90's". Yale Journal of Law and Feminism. 4 (1). Fall 1991: 73–79. 4 March 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 November 2015. Pdf. Arxivləşdirilib 18 dekabr 2015 at the Wayback Machine
  • Starrels, Marjorie E.; Bould, Sally; Nicholas, Leon J. "The feminization of poverty in the United States: gender, race, ethnicity, and family factors" (PDF). Journal of Family Issues. 15 (4). December 1994: 590–607. doi:10.1177/019251394015004005. hdl:2027.42/67307. 26 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 September 2019.
  • Snyder, Anastasia; McLaughlin, Diane K.; Findeis, Jill; Coleman, Alisha; Demi, Mary Ann. Race, residence and family structure: race / ethnic differences in poverty among female-headed families. Population Research Institute. 2005. 22 September 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 November 2015.
  • Abercrombie, Sarah H.; Hastings, Sarah L. "Feminization of Poverty". The Wiley Blackwell Encyclopedia of Gender and Sexuality Studies. 2016: 1–3. doi:10.1002/9781118663219.wbegss550. ISBN 9781118663219.
  • Merino, Gina Alvarado; Lara, Joanna. "Feminization of Poverty". Encyclopedia of Family Studies. 2016: 1–4. doi:10.1002/9781119085621.wbefs389. ISBN 9781119085621.
  • Melo, Cassandra Lauren. "The Feminization of Poverty: A Critical Analysis". Witness: The Canadian Journal of Critical Nursing Discourse. 1 (1). 2019: 73–81. doi:10.25071/2291-5796.6.
  • Chant, Sylvia. "Feminization of Poverty". The Blackwell Encyclopedia of Sociology. 2020: 1–6. doi:10.1002/9781405165518.wbeosf046.pub2. ISBN 9781405165518.

  • CAPTURING WOMEN'S MULTIDIMENSIONAL EXPERIENCES OF EXTREME POVERTY
  • Why many of the hungry are women
  • Gentrification Is a Feminist Issue: The Intersection of Class, Race, Gender and Housing
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yoxsulluğun_feminizasiyası&oldid=8059536"
Informasiya Melumat Axtar