Yozhef Siqeti (ing. Joseph Szigeti, mac. Szigeti József; 5 sentyabr 1892[1][2][…], Budapeşt[3] – 20 fevral 1973[3] və ya 19 fevral 1973[4], Lütsern[3]) — macar mənşəli ABŞ-lı skripkaçı, pedaqoq və musiqi nəzəriyyəçisi. XX əsrin ilk yarısının ən nüfuzlu klassik musiqiçilərindən biri hesab olunur. O, Bela Bartok, Ernst Blox və İqor Stravinski kimi bəstəkarlarla sıx əməkdaşlıq etmiş, bir çox yeni əsərlərin premyerasını ifa etmişdir.[5]
| Yojef Siqeti | |
|---|---|
| mac. Szigeti József | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 5 sentyabr 1892[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 fevral 1973[3] (80 yaşında) və ya 19 fevral 1973[4] (80 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | skripkaçı, musiqi pedaqoqu |
| Janr | klassik musiqi |
| Musiqi aləti | skripka |
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yozhef Siqeti 1892-ci ildə Budapeştdə anadan olmuşdur. Uşaqlıqdan musiqiyə maraq göstərmiş və ilk müəllimi atasının dostu olan məşhur skripkaçı Adolf Leşetitski olmuşdur.[6] Daha sonra Leopold Auerin sinfində təhsil almış və klassik Avropa skripka məktəbinin ənənələrini mənimsəmişdir. Skripka ifaçısı kimi ilk çıxışını uşaq yaşlarında etmişdir.[7] 1905-ci ildən Avropada, xüsusilə Berlin, London və Parisdə konsertlər vermişdir. Onun texniki ustalığı, musiqi duyumu və müasir əsərlərə olan marağı ilə seçilirdi. 1920-ci illərdə Siqeti ABŞ-da böyük uğurlar qazanmış, New York Filarmoniya Orkestri və digər nüfuzlu kollektivlərlə çıxış etmişdir. 1940-cı illərdə İkinci Dünya müharibəsi dövründə ABŞ-a köçmüş və orada fəaliyyətini davam etdirmişdir.[8]
Yozhef Siqeti həm də skripka pedaqoqu kimi tanınırdı. O, bir çox gənc ifaçılara dərs vermiş, musiqi üzrə esselər və tədris materialları yazmışdır.[9] Onun yazılı əsərləri, xüsusilə "With Strings Attached" adlı xatirələri musiqi tarixində mühüm mənbə kimi qiymətləndirilir. Siqeti bir çox müasir bəstəkarların dostu və ilk ifaçısı olmuşdur. Bela Bartokun skripka üçün yazdığı bir neçə əsəri ilk dəfə o səsləndirmişdir. Ernst Blox və İqor Stravinski kimi bəstəkarlarla əməkdaşlıq etmişdir.
Yozhef Siqeti 19 fevral 1973-cü ildə İsveçrənin Lütsern şəhərində vəfat etmişdir.[10]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Joseph Szigeti // filmportal.de. 2005.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Deutsche Nationalbibliothek Record #118758187 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- ↑ 1 2 IMDb (ing.). 1990.
- ↑ With Strings Attached: Reminiscences and Reflections. Alfred A. Knopf, New York, 1947
- ↑ "Joseph Szigeti." Baker's Biographical Dictionary of Musicians, Centennial Edition. Nicolas Slonimsky, Editor Emeritus. Schirmer, 2001.
- ↑ Menuhin, Yehudi: Unfinished Journey: 20 Years Later, Sync Music Company, 1996
- ↑ Molkhou Jean-Michel: Joseph Szigeti, in Les grands violonistes du XXe siècle. Tome 1- De Kreisler à Kremer, 1875-1947, Paris, Buchet Chastel, 2011, pp. 83–89
- ↑ Roth Henry: Joseph Szigeti, in Violin Virtuosos, From Paganini to the 21st Century, Los Angeles, California Classics Books, 1997, pp. 92–101
- ↑ Hughes, Spike: Introduction to Szigeti on the Violin, by Joseph Szigeti. Dover Publications, 1979
- Encyclopaedia Britannica – Joseph Szigeti
- Szigeti, Joseph. With Strings Attached: Reminiscences and Reflections. New York: Knopf, 1947.
Vikianbarda Yojef Siqeti ilə əlaqəli mediafayllar var.- Joseph Szigeti AllMusic saytında
- Analysis of a Szigeti recording