Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Yaradıcı sənayelər - mənşəyini fərdi yaradıcılıq, bacarıq və isteddaddan götürən, əqli mülikiyyətin yaradılması və istismarı yolu ilə sərvət və iş yerlərinin yaradılması potensialına malik olan fəaliyyətlər[1]. Müstəlif mənbələrdə aralarında kçik fərqlər qeyd olunsa belə, yaradıcı sənayelər yaradıcı və mədəni sənayelər, yaradıcı və rəqəmsal sənayelər, yaradıcı iqtisadiiyayt, narıncı iqtisadiyyat kimi də adlandırılır[2].
Yaradıcı sənayelər özündə çoxsaylı fəaliyyət formalarını əhatə edir;
- musiqi,
- vizual sənətlər (rəssamlıq, fotoqrafiya və s.),
- filmlər (seriallar, cizgi filmləri, və video oyunlar;
- Ədəbiyyar
- Televiziya və radio
- muzey və qaleriyalar,
- dizayn (məhsul dizaynı, qrafik dizayn, moda və s.),
- Marketinq və reklam
- Memarlıq və s.
Yaradıcı sənayelər incəsənət yaratmaq ilə bərabər həm də yenilikləər, problemlər həll olunmasna o cümlədən insanlar arsaında çoxqatlı üsniyyətin yaradılmasına xidmət edir. Yaradıcı sənaelərin fəaliyyətində agentliklər olduqca mühüm yer tutur.
Yaradıcı sənayelərin dəstəklənməsində UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) böyük əhəmiyyəti var. Ondan başqa, UNCTAD, WIPO, DCMS, ECLAC kimi müxtəlif təşkilatlarda önəmlidir.
Yaradıcı sənayelərin mədəni təıəfi çoxsaxəlidir.Yaradıcı sənayelər kimliyin formalaşdırılmasına, mədəniyyətin təkamülünə, şəhər həyatının inkişafına, mədəni irson qorunmasına, insanlar arasında sosial bağların güclənməsinə və hekayə quruculuğunun dərinləşməsinə müsbət təsir göstərir.
Filmlər, ədəbiyyat, musiqi və mzueylər insanların mədəni idektifikliyini, adətlərini, dəyər və hekayələrini qoruyur, bununla birlikdə başqalarına - həm gələcək nəsillərə, həm də başqa cəmiyyətlərə ötürür.
Sənətkar və kreatorların işləri vəətndaş hüquqları, ətraf-mühit aktivizmi kimi vacib məsələləri diqqət mərkəzində saxlamağa, kolletiv travmaların sağaltmaöa kömək edə bilər.
Yaradıcılıq, innovasiya və əqli mülkiyyət üzərində qurulmuş yaradıcı sənayelər böyük sürətlə inkişaf edir. Gənclər və qadınların aktiv iştirakları bu sahələri başqa istehlsal sahələrindən fərqləndirir. Hesablamalara görə, 2023-cü ildə yaradıcı sənayelərin ümumi bazar dəyəri 4,29%-lik illik sabit artım tempi ilə 2023-cü ildə 2.78 trilyon ABŞ dolları həcminə çatıb[3].
- ↑ https://discovercreative.careers - What are the creative industries? İstifadə tarixi: 31.08.2025.
- ↑ https://www.davidparrish.com - Helping creative entrepreneurs world-wide become even more successful. İstifadə tarixi: 31.08.2025.
- ↑ https://qaddumi.org - The Power of Creative Industries in Transforming Economies and Culture. İstifadə tarixi: 02.09.2025.