Xunə

Xunə və ya Xunəc — vaxtilə Azərbaycanda yerləşmiş şəhər. Bu şəhər sonralar Kağızkonan (Kağızkünan), yəni "kağız istehsal edənlər" adını daşımışdır. Keçmiş ərazisi hazırda İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanının Kağızkonan bəxşində yerləşir.

Qədim şəhər
Xunə
Ölkə	Azərbaycan
Vilayət	Cənubi Azərbaycan
Milli tərkibi	Azərbaycanlılar
Müasir yeri	Xalxal şəhristanı, KağızKünan, Aqkənd

12–13-cü əsr coğrafiyaçısı Yaqut əl-Həməvi, Azərbaycanın ucqar hissəsində yerləşən Xunə şəhəri haqqında məlumat verərkən, onun Marağa ilə Zəncan arasında, Zəncandan iki günlük məsafədə yerləşdiyini qeyd etmişdir.^[1] Həmdullah Qəzvini isə Xunə ilə Ərdəbil arasında 7 fərsəx (39,79 km) məsafənin olduğunu qeyd etmişdir.^[2]

Burada kağız istehsalına başlanandan sonra yerli əhali şəhərin adını "kağızqayıran, kağız buraxan yer" mənasında Kağızkunan adlandırmışdır. O zaman Azərbaycanın və ətraf bölgələrin inkişaf etmiş əsas şəhərləri Marağa, Xunəc, Miyanic (Miyanə), Ərdəbil, Təbriz, Mərənd, Naxçıvan, Bərdə, Gəncə və başqaları idi. Xunəc xaricə gedənlərin və xaricdən gələnlərin keçid yolu üstündə yerləşdiyinə görə yoxlanış məntəqəsi (gömrükxana) rolu oynayırdı. Bu yoldan keçənlər özləri ilə xaricə kağız da aparırdılar.

Satıcılarla və alıcılarla hər gün dolu olan Xunəc (Kağızkünan) bazarında kağız, qələm və s. ləvazimatlar da satılırdı. Yaxın və uzaq şəhərləri bir-biri ilə birləşdirən nəqliyyat yolları üstündəki poçt xanalar vasitəsilə təkcə məktub yox, kağız, kitab və s. tələbat malları da daşınırdı. Poçt yollarında bir-birini əvəz edən çaparlar vasitəsilə yüklərin bir poçtdan digərinə təhvil verilməsi və qəbulu imzalı, möhürlü sənədlə həyata keçirilirdi. Hər poçt məntəqəsinin öz çaparxanası vardı.^[3][4]