X irqi və ya İks irqi (ing. Race X)[1] — "Half-Life" videoooyunlar seriyasının kainatına aid olan uydurma varlıqlar. X irqi müxtəlif növ canlılarla təmsil olunur və onlar orijinal "Half-Life" oyununun əlavəsi kimi 1999-cu ildə "Gearbox Software" tərəfindən istehsal edilmiş "Half-Life: Opposing Force" oyununda meydana çıxmışdılar. "Half-Life" seriyasının əsas tərtibatçısı "Valve Corporation" X irqi ilə bağlı süjet xəttini yalnız "Gearbox"un ideyası kimi qiymətləndirmişdir. Buna görə də bu varlıqlar seriyanın digər oyunlarında nəzərdə tutulmur və yalnız "Opposing Force" ilə məhdudlaşır. X irqinin nümayəndələri oyun boyu baş qəhrəmana qarşı düşmən mövqedə çıxış edirlər.
X irqinin canlıları "Half-Life: Opposing Force" oyununda əsas rəqiblərdən hesab olunur. Döyüş səhnələri zamanı onlar komanda şəklində hərəkət etmək və müəyyən dərəcədə əlaqələndirilmiş davranış nümayiş etdirirlər. Bu xüsusiyyət xüsusilə oyun ərzində dəfələrlə baş verən X irqi ilə qara əməliyyatçılar arasındakı toqquşmalarda nəzərə çarpır.
X irqi orta ölçülüdən iri ölçüyə qədər dəyişən bir neçə yadplanetli növdən ibarətdir. Şok əsgərləri bu irqin əsas əmək və döyüş qüvvəsini təşkil edir. Onlar digər yadplanetli varlıqları öz məqsədlərinə xidmət etməyə cəlb edir və ya buna məcbur edirlər. Uzaqda yerləşən və ya sığınmış düşmənlərə hücum etmək üçün şok əsgərləri spor formasında olan "qumbaralar"dan istifadə edirlər. Bu sporlar atıldıqdan sonra bir müddət maneələrdən rikoşet edə, daha sonra isə hədəfə dəyə bilirlər. Eyni tip sporları ağız boşluğundan atəşləyə bilən sporatan da mövcuddur. Bu canlı şok əsgərinin inkişafının ilkin forması hesab olunur. Bu səbəbdən "Opposing Force" oyununda oyunçu sporatanı canlı silah kimi də istifadə edə bilir.[2] Şok əsgərləri adətən X irqinin digər yadplanetliləri ilə birlikdə kiçik qruplar halında hərəkət edirlər. Onlar həmçinin şifahi ünsiyyət formasına malikdirlər və elektrikə bənzər səslər çıxarırlar. Oyunçu zamanla şok əsgərlərinin "ifadələri"ni ayırd etməyi öyrənə və onların hansı hərəkəti həyata keçirmək istədiyini anlaya bilir. Oyunun arxiv fayllarında, "hltempmodel.txt" sənədində şok əsgərlərinin çıxardıqları bütün səslərin ingiliscə transkripsiyasına əsaslanan onomatopoetik siyahısı verilmişdir. Həmin faylda bu səslərdən formalaşdırılmış "ifadələr" və onların izahı da mövcuddur.[3][4]
Döyüş zamanı X irqinin nümayəndələri parazitar şok tarakanları kimi öz silahlarından, eləcə də zəhərli sporlar və caynaqlar kimi təbii qabiliyyətlərindən istifadə edirdilər. Bundan əlavə, onlar teleportasiya texnologiyasını mənimsəmiş və onu anadangəlmə qabiliyyət səviyyəsinədək inkişaf etdirmişdilər. Şok əsgərləri döyüş meydanında müstəqil şəkildə peyda olur və yoxa çıxırlar, eyni zamanda dəstək üçün mağara dronlarını və voltigorları çağırırlar, lakin onlar Zen şəraitinə zəif uyğunlaşmışdır. Zen və X irqinə məxsus teleporterlər rəng baxımından da fərqlənir. Zen teleporterləri yaşıl, X irqinə aid olanlar isə bənövşəyi rəngdədir.[5][6][7]
Rezonans kaskadı nəticəsində baş verən portal fırtınaları "Qara Meza" tədqiqat mərkəzi tərəfindən X irqinin cəlb olunmasına səbəb olmuşdur. X irqinin nümayəndələri öz teleportasiya qabiliyyətlərindən istifadə etmiş, Zenə çıxış əldə etmiş və sərhəd dünyası ilə Yer arasındakı yarıqlardan istifadə etməklə Yer üzərində mövcudluqlarını qurmağa başlamışdılar. Mərkəzin əməkdaşları əvvəllər rast gəlinməmiş bu qüvvənin müdaxiləsindən təəccüblənmişdilər. X irqinin varlıqları Zen bölmələrindən müstəqil fəaliyyət göstərir, kombayn ilə Nihilant qüvvələri arasındakı münaqişədə iştirak etmirdilər. Onların motivasiyası daha çox bioloji amillərlə bağlıdır. X irqinin nümayəndələrinin məqsədləri planetin təbii resurslarını öz istifadələri üçün assimilyasiya etmək məqsədilə genosoxulcanı yerləşdirmək idi.[5][6][7] O, istənilən yermənşəli resursu qəbul və emal etməyə, onu yadplanetlilər üçün yararlı hala salmağa qadir idi. Əgər istilanın uğurla nəticələnməsi mümkün olsaydı, Yer planeti yadplanetlilərin ehtiyaclarına uyğun şəkildə dəyişdiriləcək və X irqinin hakimiyyəti altına keçəcəkdi.[1] Genosoxulcan "Opposing Force" videooyununun 12-ci fəsli olan "Worlds Collide" bölməsində sonuncu boss rolunu oynayır. X irqinin genosoxulcan ilə bağlı planları sprayt enerjisi ilə işləyən portaldan çıxan genosürfəni məğlub edən Adrian Şepard tərəfindən puça çıxarılmışdır. Beləliklə, X irqinin Yer planetinə müdaxiləsi sona çatmışdır.[8]
"Half-Life: Opposing Force" oyununda istifadə olunmayan fayllar arasında genosürfə ilə əlaqəli "dsbossit" adlı səs faylı mövcuddur. Bu fayl səsləndirildiyi zaman anlaşılmaz və monoton bir monoloq eşidilir. Səs yazısı tərsinə dinlənildikdə "To win the game you must kill me, Randy Pitchford" (hərf. "Oyunu qazanmaq üçün məni öldürməlisən, Rendi Pitçford") ifadəsi seçilir. Bu cümlə "Doom II" oyunundakı son boss döyüşündə tərsinə səslənən "To win the game you must kill me" ifadəsinə istinaddır və "Doom II" oyununun geymdizayneri Con Romeroya işarə edir, Rendi Pitçford isə "Half-Life: Opposing Force" oyununun geymdizayneridir.[9][10]
"Half-Life" seriyasının "Opposing Force" buraxılışı istisna olmaqla heç bir oyununda X irqi barədə hər hansı açıq qeyd və ya işarə yoxdur. "Valve Corporation" şirkətindən "Half-Life" oyunlarının ssenari müəllifi Mark Leydlounun sözlərinə görə, X irqinin oyuna daxil edilməsi "Opposing Force" əlavəsinin tərtibatçısı olan "Gearbox Software"in təşəbbüsü idi və bu sivilizasiya "Half-Life" kainatının əsas süjet xəttində istifadə edilməyəcək. O, bunu oyunçulardan birinin məktubuna cavabında izah etmişdir. Leydlou bildirmişdir ki, "Valve" şirkəti "Gearbox" ilə hekayənin əsas elementləri üzrə işi əlaqələndirmiş, lakin öz layihələri üçün lazım olan hər şeyi düşünüb inkişaf etdirmələri üçün geniş azadlıq vermişdi. Onun fikrinə görə, bu ideya yalnız "Gearbox" studiyası "Half-Life" kainatında daha çox oyun yaratsaydı inkişaf etdirilə bilərdi.[11]
Daha sonra Leydlou X irqinin Zen dünyası ilə mümkün əlaqəsi barədə də fikrini bildirmişdir. O, qeyd etmişdir ki, "Half-Life" seriyasında təsvir edilmiş heç bir yadplanetli zenmənşəli deyil. Zen istənilən canlı tərəfindən kolonizasiya edilə bilərdi, lakin Leydlounun fikrinə görə, X irqinin canlıları Zen şəraitinə "o qədər də yaxşı uyğunlaşmış kimi görünmədiyi" üçün "onların vətəni başqa bir yerdədir".[12]
2009-cu ildə "Gearbox Software" şirkətinin dizayneri və X irqi ideyasının müəllifi olan Stiven Bal "Half-Life Wiki" layihəsinin administratoru ilə yazışmalarında X irqinin adı və mənşəyi barədə Mark Leydlounun ehtimallarından qismən fərqlənən əlavə məlumatlar paylaşmışdır. O, qeyd etmişdir ki, "Gearbox Software" əvvəlcədən "Valve" tərəfindən müəyyən edilmiş elementlərlə ziddiyyət yaratmadan bir neçə yeni canlı növü əlavə etmək niyyətində idi.[2] Odur ki, X irqinin qeyri-oyunçu personajlarının süni intellekti orijinal "Half-Life" oyunundakı düşmənlərin intellekti əsasında qurulmuş və oyunun spesifik xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla uyğunlaşdırılmışdır.[13] Bala görə, bu, portal texnologiyası üzərində təcrübələrin yalnız Zenə yox, başqa bir ölçüyə də yarıq açması və digər varlıqlar üçün keçid yaratması ideyası ilə əsaslandırmışdı. Bu yarığın hara açıldığı naməlum hesab edilmişdir və buna görə naməlumluğu vurğulayan "X" adından istifadə olunmuşdur.[2]
- ↑ 1 2 Junio, Kristy. Half-Life Opposing Force: Prima's Official Strategy Guide (ingilis). Prima Games. 15 dekabr 1999. ISBN 978-0761525905.
- ↑ 1 2 3 "Marc Laidlaw Vault (пост #171)" (ingilis). ValveTime.net. 16 noyabr 2009. 4 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2015.
- ↑ "Half-Life: Opposing Force Speech System Sentences" (txt) (ingilis). Anitalink.com. 27 oktyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2015.
- ↑ "Emmiting Complex Sounds («spk» or «emit_sound»?)" (ingilis). AlliedModders. 19 iyul 2010. 27 oktyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2015.
- ↑ 1 2 "Audio Interview with Gearbox Software | RTSL". www.runthinkshootlive.com.
- ↑ 1 2 ".plan File for Brian Martel - Blue's News". www.bluesnews.com.
- ↑ 1 2 "Game Spin: Half-Life Expansion". Gamecenter. 18 iyun 1999. 25 aprel 2000 tarixində arxivləşdirilib (#archive_missing_url). (#cite_web_url)
- ↑ Gearbox Software, Valve Software. Half-Life: Opposing Force. Sierra Studios. 1999. Səviyyə/ərazi: Worlds Collide.
- ↑ Bolle, Stijn. "Half-Life: Opposing Force" (ingilis). GameFAQs. 6 mart 2000. 2 avqust 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2015.
- ↑ "«dsbossit.wav» — Original and Reversed (OpFor Easter Egg)" (ingilis). YouTube. 16 iyun 2011. 18 avqust 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2015.
- ↑ "Laidlaw's «Canon» Quote (пост #15)" (ingilis). ValveTime.net. 8 noyabr 2005. 28 oktyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2015.
- ↑ "Marc Laidlaw Vault (пост #1)" (ingilis). ValveTime.net. 14 oktyabr 2006. 16 aprel 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2015.
- ↑ "Half-Life: Opposing Force Interview" (ingilis). FiringSquad. 26 avqust 1999. 15 avqust 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 avqust 2012.
- Race X on Combine OverWiki, an external wiki