Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Apksy tərəfindən edilmiş lər geri qaytarılaraq Samral tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
Bir çox əksik məlumatlar əlavə edildi Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil Mobil veb- |
||
Sətir 2:
[[Şəkil:Elisabeth biechtstoel.jpg|thumb|right|250px|Günah çıxarma mərasimi]]
'''Günah çıxarma (Barışma, etiraf)''' — Xristianlıqda, tövbəkarların günahlarını bir din adamının qarşısında etiraf edərək bağışlanması.
'''Günah çıxarma''' – Katolik və Pravoslav kilsələrinin [[yeddi sakrament]]indən biri olan '''Tövbə ayini'''nin xalq arasında işlədilən qeyri-rəsmi adıdır. Doğru teoloji ifadə '''Günah Etirafı''' və ya '''Tövbə Sirri'''dir. Bu ayin vasitəsilə [[xristianlıq|xristian]] şəxs Tanrı qarşısında etdiyi günahları etiraf edir, Tövbə edir və keşişin vasitəsilə Tanrıdan bağışlanma alır.
== Terminologiya ==
Azərbaycanca “günah çıxarma” ifadəsi, adətən günahın "bir yerə yığılması və oradan çıxarılması" kimi anlaşılır. Lakin Katolik və Pravoslav kilsələrinə görə bu ayinin məqsədi günahları “çıxarmaq” deyil, onları [[Tanrı]] qarşısında etiraf etmək və bağışlanmaqdır. Bu səbəbdən də rəsmi ifadə olaraq '''"Günah etirafı"''' və ya '''"Tövbə və Barışma Ayini"''' işlədilir.
== Ayinin mənası və əsasları ==
Xristian inancına görə, insan vəftizdə ilkin günahdan təmizlənsə də, şüurlu şəkildə sonradan etdiyi günahlar üçün Tanrıdan ayrıca bağışlanma diləməlidir. Bu bağışlanma Tövbə sirri vasitəsilə baş verir.
Bu ayinin əsasını [[Müqəddəs Kitab]]ın bir çox hissələri təşkil edir:
* ''“Kimin günahlarını bağışlasanız, bağışlanacaq, kimin günahlarını bağışlamasanız, bağışlanmayacaq.”'' (Yəhya 20:23)
* ''“Bir-birinizə günahlarınızı etiraf edin...”'' (Yaqub 5:16)
== Ayinin mərhələləri ==
Tövbə ayini beş əsas hissədən ibarətdir:
# Vicdan mühasibəsi – insan özünü Tanrı qarşısında imtahan edir.
# Peşmançılıq – günah üçün ürəkdən peşman olur (lat. ''contritio cordis'').
# Etiraf – günahları bir keşişə etiraf etmək.
# Kəffarə – keşişin verdiyi tövbə kəffarədini yerinə yetirir.
# Bağışlanma – keşiş Tanrının adı ilə günahı bağışlayır.
== Keşişin rolu ==
Apostolik Kilsənin təliminə görə, keşiş yalnız bir dinləyici deyil, həm də Tanrının lütfünü çatdıran bir vasitəçidir. Bağışlanmanı verən Tanrıdır, lakin keşiş Onun adından bu səlahiyyəti yerinə yetirir. Bu səlahiyyət [[İsa Məsih]] tərəfindən [[həvarilər]]ə və onlardan sonra [[yepiskop]]lara və [[keşiş]]lərə ötürülmüşdür.
== Günahın növləri ==
Katolik teologiyasında günahlar iki əsas kateqoriyaya ayrılır:
* '''Ölümcül günah''' (lat. *peccatum mortale*): insanın Tanrı ilə münasibətinə zərər verir.
* '''Yüngül (Gündəlik) günah''' (lat. *peccatum veniale*): insanın ruhani həyatına zərər verir, amma Allahla tam əlaqəni qoparmır.
Yalnız ölümcül günahların Tövbə ayinində etiraf edilməsi məcburidir, amma yüngül günahların da etiraf edilməsi ruhani təmizlənmə baxımından tövsiyə olunur.
== Ayinin təsiri ==
Tövbə ayini yalnız günahların bağışlanması ilə məhdudlaşmır. Ayin həmçinin:
* Tanrı ilə barışmanı təmin edir,
* Ruhani yaraları sağaldır,
* Kilsə icması ilə birliyi bərpa edir,
* İnsanı lütf içində yeniləyir.
== Tövbə ayininin tezliyi ==
Katolik Kilsəsi ən azı ildə bir dəfə – Pasxa bayramı ərəfəsində – günah etirafını tövsiyə edir. Lakin müntəzəm olaraq ayinə getmək, xüsusilə ruhani inkişaf üçün vacib hesab olunur.
== Tarixi inkişaf ==
İlk əsrlərdə tövbə yalnız ictimai şəkildə edilirdi və çox ciddi formalar alırdı. Zamanla fərdi günah etirafı daha geniş yayılmış və orta əsrlərdən etibarən sistemləşdirilmişdir. Bu inkişaf, xüsusilə [[İrlandiya]] rahibləri vasitəsilə bütün Qərbi Avropada yayılmışdır. [[Trent Şurası]] (1545–1563) bu ayinin teologiyasını dəqiqləşdirmişdir.
== Protestant yanaşması ==
[[Reformasiya]]dan sonra [[Protestantlıq|protestant]] cərəyanların çoxu Tövbə ayinini rədd etmiş və birbaşa Tanrıya dua edərək günahların bağışlanacağını iddia etmişdir. Lakin Katolik və Pravoslav təliminə görə, İsa Məsih keşişlərə bu səlahiyyəti açıq şəkildə vermiş və ayin vasitəsilə bağışlanma Kilsə ilə birlikdə həyata keçirilməlidir.
== Əhəmiyyəti ==
Xristian həyatında Tövbə ayini daim ruhani bir yenilənmə mənbəyidir. İnsan bu ayin vasitəsilə Tanrının məhəbbətini dərindən yaşayar, ruhani sülhə qovuşar və müqəddəs həyata dönməyə təşviq olunar.
== Ədəbiyyat ==
* Katolik Kilsəsinin Katexizisi, Vatikan.
* Lumen Gentium, İkinci Vatikan Şurası.
* John Hardon, ''Modern Catholic Dictionary''.
| |||