Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Keçidlər əlavə edildi Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil Mobil tətbiqetmə vasitəsilə Android tətbiqi ilə edilmiş |
Yeni məlumatları əlavə etdim |
||
Sətir 1:
{{digər məna}}
{{Xristianlıq}}
== Tərifi ==
'''Kilsə''' – [[xristianlıq|xristian inancına]] görə, [[İsa Məsih]]in bədənidir (bax: 1 Korinflilərə 12:27), [[Müqəddəs Ruh]]un ilahi varlığını daşıyan və Tanrının xalqını təşkil edən ruhani bir icmadır. Yunanca ''ἐκκλησία'' (''ekklēsía'') sözü “çağırılmışlar toplusu” mənasına gəlir və Müqəddəs Yazılarda Tanrıya çağırılmış imanlılar cəmiyyəti üçün işlədilmişdir. [[Katolik Kilsəsi]]nin təliminə görə, Kilsə insan tərəfindən yaradılmış qurum deyil, birbaşa Tanrının vəhyinə əsaslanan və Müqəddəs Ruh tərəfindən yönəldilən ilahi bir təsisatdır.
== İlahi Mənşə ==
Xristianlıq təliminə görə, Kilsə [[İsa Məsih]] tərəfindən təsis olunmuşdur. ''“Sən Petersən (Qaya), Mən də Kilsəmi bu qaya üzərində quracağam”'' (Matta 16:18) sözləri ilə İsa, [[həvari]] [[Şimon-Peter]]ə xüsusi vəkalət verir. Bu vəkalət [[Roma Papası|Papa]] vəzifəsində davam edir.
== Kilsənin Dörd Əlaməti ==
[[Nikeya-Konstantinopol etiqadı]]na əsasən, Kilsənin dörd əsas əlaməti vardır:
* '''Bir''' – Kilsə iman, ayinlər və rəhbərlik baxımından bir vahidlik içindədir.
* '''Müqəddəs''' – Kilsə Müqəddəs Ruh tərəfindən yönəldilir və müqəddəsliyə çağırış yeridir.
* '''Katolik (ümumdünya)''' – Kilsə bütün insanlara açıqdır.
* '''Həvari''' – Kilsə həvarilərin təliminə əsaslanır və onların səlahiyyəti [[yepiskop]]lar vasitəsilə davam etdirilir.
== Görünən və Görünməyən Kilsə ==
Xristianlıq təlimində Kilsə həm '''görünən''', həm də '''görünməyən''' təbəqədən ibarətdir. Görünən tərəf təşkilat quruluşu, ayinlər, Papa və yepiskoplar vasitəsilə təmsil olunur. Görünməyən Kilsə isə imanla birləşmiş və Müqəddəs Ruh tərəfindən yönəldilən ruhani xalqdan ibarətdir.
== Müqəddəs Ruh və Kilsə ==
[[Pentikost]] günü Müqəddəs Ruhun enməsi ilə Kilsə rəsmi olaraq qurulmuşdur (Həvarilərin İşləri 2). İnanca görə, Müqəddəs Ruh bu gün də Kilsədə yaşayır, ayinlərdə fəaliyyət göstərir və Kilsəyə rəhbərlik edir (bax: Yəhya 16:13). Xristianlar iman edirlər ki, Müqəddəs Ruh, imanlılara həqiqəti tanıtmaq və lütf vermək üçün Kilsə içində təsir göstərir.
== Kilsənin Missiyası ==
Kilsənin əsas missiyası İsa Məsihin müjdəsini bütün dünyaya yaymaqdır:
''“Gedin, bütün xalqları şagirdlərim edin...”'' (Matta 28:19).
Bu missiya üç əsas istiqamətdə icra olunur:
* '''Keryqma''' – müjdənin təbliği;
* '''Liturgiya''' – Tanrı ilə görüş ayinləri;
* '''Diakoniya''' – ehtiyac içində olanlara xidmət.
== Müqəddəs Sakramentlər və Kilsə ==
Katolik Kilsəsi yeddi əsas sakramenti qəbul edir. Bu sakramentlər Tanrı lütfünün insan həyatında görünən şəkildə fəaliyyətini təmin edir:
# [[Vəftiz]]
# [[Konfirmasiya (təsdiq)|Təsdiq]]
# [[Yevxaristiya]]
# [[Tövbə ayini]]
# [[Xəstələrin məsh edilməsi]]
# [[Keşişlik]]
# [[Nikah]]
== Müqəddəs Yazılar və Ənənə ==
Xristian inancına görə [[Müqəddəs Kitab]] Tanrının yazılı vəhyidir. Lakin onu doğru təfsir etmək hüququ yalnız Kilsənin öyrədici səlahiyyətinə (''Magisterium'') aiddir. Vəhyin tamlığı həm Müqəddəs Yazı, həm də [[apostol ənənəsi|Ənənə]] vasitəsilə qorunur.
== Əbədi Həyat və Kilsə ==
Xristianlıq təliminə görə, Kilsə yalnız bu dünyadakı icma deyil, həm də əbədi həyata yönəlmiş bir xalqdır. Üç formada mövcuddur:
* '''Səyyar Kilsə''' – bu dünyada yaşayan imanlılar,
* '''Təmizlənən Kilsə''' – [[Əraf]]da olan ruhlar,
* '''Zəfər qazanan Kilsə''' – Cənnətdə olan müqəddəslər.
Kilsə bu üç formada bir ruhani bədəndə birləşmişdir və bu birlik Tanrı ilə əbədi həyat üçün yaradılmışdır.
== Ədəbiyyat ==
* ''Katexizis (Katolik Kilsəsinin Katexizisi)'', Vatikan nəşriyyatı.
* ''Lumen Gentium'', İkinci Vatikan Şurası sənədləri.
* ''Kilsə Tarixi'', Eusebius.
== İstinadlar ==
Sətir 11 ⟶ 65:
[[Kateqoriya:Kilsələr]]
|