Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
nin izahı yoxdur |
k 46.18.70.201 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 1 geri qaytarılaraq Sofia tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 6:
| url = https://web.archive.org/web/20070328042441/http://www.todayszaman.com/tz-web/detaylar.do?load=detay&link=106288
| date = 2007-03-28
}} '''(PDF faylı)'''</ref>
İstanbul [[Türkiyə]]nin şimal-qərbində, [[Mərmərə dənizi]] və [[Bosfor]] sahili boyunca salınmış şəhərdir. Qitələrarası şəhər olan İstanbulun Avropa hissəsinə ''Avrupa yakası,'' [[Asiya]]dakı hissəsinə isə ''Anadolu Yakası'' deyilir. Üç tərəfi su sahəsi — [[Mərmərə dənizi]], [[Bosfor]] və [[Haliç]] ilə əhatə olunmuş yarımada üzərində qurulan İstanbulun qərb sərhədi [[Konstantinopol divarları|Konstantinopol qala divarların]]ı meydana gətirir. Şəhərin böyümə və inkişafı prosesində qala divarlarının sərhədləri 4 dəfə qərbə daşınmışdır. Şəhər 39 [[İstanbul ilçələrinin siyahısı|ilçədən]] ibarətdir.<ref>[https://web.archive.org/web/20150910051845/http://www.istanbul.gov.tr/Default.aspx?pid=12413 İstanbula Merhaba isimli çalışma]— 12 Yanvar, 2009-cu ildə arxivlənmişdir.</ref> [[İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsi|Böyükşəhər bələdiyyəsi]] ilə birlikdə 40 bələdiyyəyə malikdir.
[[Dünya]]nın ən qədim şəhərlərindən biri olan İstanbul, 330–395-ci illər arasında [[Roma İmperiyası]], 395–1204 və 1261–1453 illəri arasında [[Bizans İmperiyası]]<ref>[http://www.kultur.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFD748A88C51E17C58 T. C. Kültür Bakanlığı Osmanlı başkentleri sayfası] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160305125403/http://kultur.gov.tr/tr/belgegoster.aspx?f6e10f8892433cffaaf6aa849816b2efd748a88c51e17c58 |date=2016-03-05 }}. — İstifadə tarixi: 2 aprel, 2019</ref>, 1204–1261 arasında [[Latın İmperiyası]] və son olaraq da 1453–1922 illəri arasında [[Osmanlı imperiyası|Osmanlı İmperiyasına]] paytaxtlıq etmişdir.<ref>[http://www.kultur.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EFD748A88C51E17C58] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160305125403/http://kultur.gov.tr/tr/belgegoster.aspx?f6e10f8892433cffaaf6aa849816b2efd748a88c51e17c58 |date=2016-03-05 }} T. C. Kültür Bakanlığı Osmanlı başkentleri sayfası.</ref>
Son illərdə ard-arda meydana çıxan [[Arxeoloji abidələr|arxeoloji tapıntılar]] bəşəriyyət tarixində mühüm rol oynayır. [[Yarımburqaz mağarası]]nda tapılan daş alətlərlə, [[İbtidai icma quruluşu|ibtidai insan]] izlərinin 400.000 il əvvələ söykəndiyi ortaya çıxmışdır.<ref name="C.P.İ-I">Qaya, Öndər (2010). "Byzas'ın yerinden Konstantin'in şehrine: İstanbul". "''Cihan Payitahtı" — İstanbul'' kitabından. İstanbul: Timaş. ss. səhifə. 15–23. [[:tr:Özel:KitapKaynakları/9786051141655|ISBN 978-605-114-165-5.]]</ref><ref>[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:7fkquRL90PwJ:dergi.istanbul.gov.tr/Default.aspx%3Fpid%3D518%26did%3D1%26sid%3D26+yar%C4%B1mburgaz+ma%C4%9Faras%C4%B1+M.%C3%B6.+400.000&cd=7&hl=tr&ct=clnk&gl=tr "Çağlar boyu İstanbul"]. Buraxılış tarixi: 29 iyun 2010.</ref><ref>[http://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/2027.42/34951/1/3_ftp.pdf "History of sedimentary infilling of Yarimburgaz Cave] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210809204803/http://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/34951/3_ftp.pdf;jsessionid=F894D08B98195E12B9885C4C0C974700?sequence=1 |date=2021-08-09 }} '''(PDF faylı),''' Buraxılış tarixi: 29 İyun, 2010 ''([[İngilis dili|İngiliscə]])''</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150122234220/http://www.denizce.com/tunaturgay12.asp "İstanbul'un en eski yerleşimi: Yarımburgaz Mağaraları"] 22 Yanvar, 2015 tarixində [http://www.ibb.gov.tr/sites/ks/tr-TR/0-Istanbul-Tanitim/konum/Pages/Cografi_Konum_ve_Stratejik_Onem.aspx bu mənbədən] {{Vebarxiv
Sətir 62:
{{Əsas|Bizantion}}
Bizantion, İstanbul şəhərinin [[Konstantinopol]]dan öncəki adı olmuşdur. 2008-ci ildə [[İstanbul metropoliteni|İstanbul metrosu]] üçün [[Marmaray]] boru keçidi qazıntıları zamanı, [[daş dövrü]]nə aid şəhər qalıqlarına rast gəlinmişdir.<ref>[[BBC]]: [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7820924.stm "Istanbul's ancient past unearthed"] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130917030943/http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7820924.stm |date=2013-09-17 }} [[Yanvar 1927|Yanvar 10]], 2009-cu ildə yayımlanmışdır. [[Yanvar 1927|Yanvar 11]], 2009 tarixində bərpa edildi.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20150901051312/http://www.hurriyet.com.tr/gundem/10027341.asp?gid=229&sz=32429 "Hürriyet: Bu keşif tarihi değiştirir (2 oktyabr 2008)".] Hurriyet.com.tr. 23 may 2009. 1 sentyabr 2015 tarixində [http://www.hurriyet.com.tr/gundem/10027341.asp?gid=229&sz=32429 bu mənbədən] arxivləndi. İstifadə tarixi: 28 may 2009.</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20151118065613/http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay.aspx?cid=16504&rid=2 "Hürriyet: Photos from the Neolithic site, circa 6500 BC".] 18 noyabr 2015 tarixində [http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay.aspx?cid=16504&rid=2 bu mənbədən] arxivləndi. Yayımlanma tarixi: 28 may 2009.</ref> Əfsanəyə görə, [[Meqara]], [[Arqos]] və [[Korinf]]dən gələn [[Dorilər|dori]] [[yunanlar]] tərəfindən e.ə. 667-də qurulmuş və adını kral Bizas və ya Bizantasdan almışdır. 330-cu ildə bizanslılar tərəfindən adı [[Konstantinopol]] olaraq dəyişdirilib.
Həmçinin, [[Kadıköy]]də [[Frakiya]]lılara aid qalıqlara da rast gəlinmişdir. Frakiyalılar [[XIII əsr|XIII]] və [[XI əsr]]lərdə bu bölgə yaxınlığında ''Semistra'' şəhərini qurmuşdur.<ref>[https://web.archive.org/web/20140706134842/http://kultur.gov.tr/EN/BelgeGoster.aspx?17A16AE30572D313A79D6F5E6C1B43FF6169B43EA8C08474 "Cultural Details of Istanbul"]. Republic of Turkey, Minister of Culture and Tourism. 6 iyul 2014 tarixində [http://kultur.gov.tr/EN/BelgeGoster.aspx?17A16AE30572D313A79D6F5E6C1B43FF6169B43EA8C08474 bu mənbədən] arxivləndi. Yüklənmə tarixi: 2 sentyabr 2007.</ref> [[Kral Liqos]]un dövründə, [[Sarayburnu]] və bugünkü [[Topqapı sarayı|Topqapı Sarayında]] [[akropol]] qurulmuşdur.<ref>[https://web.archive.org/web/20151118065632/http://www.logoi.com/notes/history_of_constantinople.html "The Early History of Constantinople"]. 18 sentyabr 2015 tarixində [http://www.logoi.com/notes/history_of_constantinople.html bu mənbədən] arxivləndi. Yüklənmə tarixi: 12 iyul 2008.</ref>
| |||