Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 62.217.147.202 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 1 geri qaytarılaraq ChanisCaucasi tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu Teq: Geri qaytarma |
knin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{YM}}
{{digər məna}}
'''Yerevan, İrəvan''' ({{Dil-hy|Երևան}}, {{Transcription|jɛɾɛˈvɑn}}) — indiki [[Ermənistan|Ermənistan Respublikasın]]ın paytaxtı və ən böyük şəhəri. [[Qərbi Azərbaycan]]ın mədəniyyət mərkəzi olmuşdur.<ref>{{Cite book |last=Bayramov |first=İbrahim |url=https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2023/11/QEDIM-AZERBAYCAN-SEHERI-IREVAN.pdf |title=Qədim Azərbaycan şəhəri İrəvan |publisher=İKSAD |year=2023 |isbn=978-625-367-356-7 |location=Ankara |pages=10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240218151337/https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2023/11/QEDIM-AZERBAYCAN-SEHERI-IREVAN.pdf |archive-date=2024-02-18}}</ref><ref>{{Cite book |last=Qarayev |first=Elçin |url=http://tarixinstitutu.az/Web/uploads/books/books/2024/06/ElinQarayevQrbiAZ.60x8420.06.2024son.pdf |title=Qərbi Azərbaycan XIX yüzilliyin ikinci yarısı - XX yüzilliyin əvvəllərində (İrəvan quberniyasının materialları əsasında) |publisher=“Nəşriyyat” şöbəsi |year=2024 |location=Bakı}}</ref> Ermənistan və dünyanın ən qədim davamlı məskunlaşan şəhərlərindən biridir. [[Zəngiçay|Razdan çayı]] boyunca yerləşən İrəvan ölkənin inzibati, mədəni və sənaye mərkəzidir. 1918-ci ildən Ermənistan tarixində on dördüncü və Ararat düzənliyində və ya onun ətrafında yerləşən yeddinci paytaxtdır. Şəhər həm də Erməni Apostol Kilsəsinin ən böyük yeparxiyası və dünyanın ən qədim yeparxiyalarından biri olan Araratian Papa Yeparxiyasının iqamətgahı kimi xidmət edir.
İrəvanın tarixi eramızdan əvvəl 8-ci əsrə, eramızdan əvvəl 782-ci ildə Urartu kralı I Argişti tərəfindən Ararat düzənliyinin qərb kənarında Erebuni qalasının əsasının qoyulması ilə başlayır. Erebuni "böyük bir inzibati və dini mərkəz, tam kral paytaxtı kimi nəzərdə tutulmuşdu". Mərhum qədim Erməni Krallığı dövründə yeni paytaxt şəhərlər yaradıldı və İrəvanın əhəmiyyəti azaldı. İran və Rusiyanın hakimiyyəti altında 1736–1828-ci illərdə İrəvan xanlığının və 1850–1917-ci illərdə İrəvan Qubernatorluğunun mərkəzi olmuşdur. Şəhər 20-ci əsrdə Ermənistan Sovet İttifaqının tərkibində olarkən sürətlə genişləndi. Bir neçə onillikdə İrəvan Rusiya İmperiyasının tərkibindəki quberniya şəhərciyindən Ermənistanın əsas mədəniyyət, incəsənət və sənaye mərkəzinə çevrilməklə yanaşı, milli hökumətin mərkəzinə çevrildi.
| |||